harakopānalenaiva bhasmībhūyākarot smaraḥ /
arddhaṃ nārīśarīraṃ hi yaś ca tasmai namo 'stu te // MinSd_1 //
samyag ārādhitaḥ kāmaḥ sugandhikusumādibhiḥ /
vidadhāti varastrīṇāṃ mānagranthivimocanam // MinSd_2 //
smaran nirjitya rudreṇa paścād uddīpitaḥ smaraḥ /
tena tannāmadheyena nirmitā smaradīpikā // MinSd_3 //
anekakāmaśāstrāṇāṃ sāram ākṛṣya yatnataḥ /
bālavyutpattaye strīṇāṃ cittasantoṣaṇāya ca /
prabodhāya varastrīṇāṃ tuṣṭyai ratisukhāya ca // MinSd_4 //
gargeṇābhāṣitāṃ samyag vakṣyāmi smaradīpikām /
yasya vijñānamātreṇa mūrkho 'pi ratiraṅgadhīḥ // MinSd_5 //
bālikā taruṇī prauḍhā vṛddhā ceti viśeṣataḥ /
jñātavyo hy anvitaḥ kāmo dhruvaṃ śṛṅgāram icchatā // MinSd_6 //
kāmaśāstrasya tattvajñā jāyante sundarīpriyāḥ /
kāmaśāstram ajānanto ramante paśuvat striyam // MinSd_7 //
nānānibandhaiḥ suratopacāraiḥ krīḍāsukhaṃ janmaphalaṃ narāṇām /
kiṃ saurabheyīśatamadhyavartī vṛṣo 'pi saṃbhogasukhaṃ na bhuṅkte // MinSd_8 //
svanārīrakṣaṇaṃ puṃsāṃ paranāryanurañjanam /
bandhabhedeṅgitajñānam etat phalam udāhṛtam // MinSd_9 //
yena saṃvatsaro dṛṣṭaḥ sakṛt kāmaḥ susevitaḥ /
tena sarvam idaṃ dṛṣṭaṃ punar āvartitaṃ jagat // MinSd_10 //
prathamaṃ lakṣaṇaṃ puṃsāṃ strīṇāṃ ca tadanantaram /
dhvajasya lakṣaṇaṃ proktaṃ bhagalakṣaṇasaṃyutam // MinSd_11 //
kāmasthānāni saṃlakṣya punaḥ samyakpracālanam /
punaḥ ṣoḍaśa bandhāś ca tathaivādhomukhāś ca ṣaṭ // MinSd_12 //
dvau bandhau sundarīṇāṃ ca paścān mukharataṃ tathā /
bāhyaṃ rataṃ tataḥ kuryād rataṃ deśaviśeṣajam // MinSd_13 //
iṅgitasya parijñānaṃ dūtyāś ca tadanantaram /
tathāṣṭanāyikāyāś ca mantrauṣadhisutodayaḥ // MinSd_14 //
śaśo mṛgo vṛṣaś caiva caturthas tu hayas tathā /
kathayāmi kramāt puṃsām etaj jāticatuṣṭayam // MinSd_15 //
mṛducapalasuśīlaḥ komalāṅgaḥ suveṣaḥ sakalaguṇanidhānaṃ satyavādī śaśo 'sau // MinSd_16 //
vadati madhuravāṇīṃ nṛtyagītānuraktaḥ /
dvijasuragurubhakto bandhuyukto dhanāḍhyaḥ // MinSd_17 //
strījito gāyanaś caiva nārīsattvaparaḥ sukhī /
ṣaḍaṅgulo bhaven meḍhraḥ śrīmāṃś ca śaśako mataḥ // MinSd_18 //
vadati madhuravāṇīṃ raktanetraḥ suśīlaḥ calamatiratibhīruḥ śīghragāmī mṛgo 'sau // MinSd_19 //
udarakaṭikṛśaḥ syād dīrghabimbādharauṣṭho daśanavadanadīrgho dīrghabāhuḥ pratāpī // MinSd_20 //
alpabhug dhārmikaś caiva satyavādī priyaṃvadaḥ /
aṣṭāṅgulo bhaven meḍhro rūpayukto mṛgo mataḥ // MinSd_21 //
vṛṣo yathā udarakaṭikṛśāsyaḥ śīghragāmī natāṃsaḥ kanakaruciradehaḥ kaṣṭavādī vṛṣo 'sau // MinSd_22 //
vyasanakṛpaṇabuddhiḥ strīvaśaḥ strīvilāso bahuguṇabahutejāḥ dīrghanetro 'bhimānī // MinSd_23 //
upakāraparo nityaṃ strīvaśī śleṣmalas tathā /
lubdhaś ca kṛpaṇaś caiva mithyāvādī ca nirbhayaḥ /
daśāṅgulaśarīras tu medasvī vṛṣabho mataḥ // MinSd_24 //
hayo yathā udarakaṭikṛśāsyo dīrghakaṇṭhādharoṣṭhaḥ /
daśanavadananetraṃ tasya dīrgho 'pi nābhiḥ // MinSd_25 //
lubdhaś ca kṛpaṇaś caiva mithyāvādī ca nirbhayaḥ // MinSd_26 //
dvādaśāṅgulameḍhras tu kuśalo 'pi hayo mataḥ // MinSd_27 //
iti puruṣalakṣaṇāni catvāri // MinSd_28 //
atha strīṇāṃ jāticatuṣṭayaprakaraṇam /
padminī citriṇī caiva śaṅkhinī hastinī tathā /
pratyekaṃ ca varastrīṇāṃ khyātaṃ jāticatuṣṭayam // MinSd_29 //
padminī yathā bhavati kamalanetrā nāsikād ūrdhvarandhrā aviralakucayugmā dīrghakeśā kṛśāṅgī // MinSd_30 //
mṛdugamanasuśīlā nṛtyagītānuraktā sakalaguṇasuveṣā padminī padmagandhā // MinSd_31 //
śaśivadanā bimbauṣṭhī tanvī tāmranakhī tathā /
mandagā lajjitā śyāmā raktaprāntavilocanā // MinSd_32 //
gāyanī suratāḍhyā ca pārāvatakalasvanā /
svalpāhārā sukeśī ca padmagandhā ca padminī // MinSd_33 //
citriṇī yathā bhavati vipulakeśā nātidīrghā na kharvā tilakusumasunāsā snigdhadehotpalākṣī // MinSd_34 //
kaṭhinaghanakucāḍhyā sundarī bandhaśīlā nikhilaguṇavicitrā citriṇī citraveṣā // MinSd_35 //
gaurāṅgī tyaktalajjā ca bāhyasaṃbhogasaṃratā /
uttānaśāyinī coṣṇā pārāvatakalasvanā // MinSd_36 //
snigdhāṅgī māṃsagandhā ca svalpakāmā kṛśodarī /
dhūrtā gurunitambā ca citriṇī śrīphalastanī // MinSd_37 //
dīrghākṛtidīrghasuvarṇanetrā dīrghādharā dīrghanitambabimbā /
leṣātapālaṅkṛtakaṇṭhadeśā puṃsaikacittā khalu śaṅkhinī syāt // MinSd_38 //
śobhanā komalā coṣṇā dīrghā dīrghaśiroruhā /
mṛdvaṅgī kṣāragandhā ca nātisthūlā na durbalā // MinSd_39 //
gaurāṅgī tīkṣṇanāsā ca pīnastanī vicakṣaṇā /
viśālajaghanā krūrā suratāḍhyā ca śaṅkhinī // MinSd_40 //
hastinī yathā sthūlākṛtiḥ sthūlapayodharā ca sthūlādharā sthūlanitambabimbā /
kāmotsukā gāḍharatipriyā ca madhye ca puṣṭā kariṇī matā ca // MinSd_41 //
sthūlā kaṭhinakucā krūrā nātyuṣṇā nātiśītalā /
gaurāṅgī kṣīṇanāsā ca pīnastanavilakṣaṇā // MinSd_42 //
viśālajaghanā krūrā phullanāsātiśītalā /
kharvā ca kharvanāsā ca bahulomā ca kāmukī // MinSd_43 //
madagandhatanur nityaṃ mattamātaṅgagāminī /
lubdhā pīnastanī kruddhā hastinī sā prakīrtitā // MinSd_44 //
padminī pikavāṇī ca snigdhavāṇī ca citriṇī /
śaṅkhinī krūravāṇī ca meghavāṇī ca hastinī // MinSd_45 //
padminī pādaśobhā ca keśaśobhā ca citriṇī /
śaṅkhinī mukhaśobhā ca kaṭiśobhā ca hastinī // MinSd_46 //
padminī padmagandhā ca kṣīragandhā ca citriṇī /
śaṅkhinī mīnagandhā ca madagandhā ca hastinī // MinSd_47 //
padminī padmanidrā ca dīrghanidrā ca citriṇī /
śaṅkhinī ghoranidrā ca gajanidrā ca hastinī // MinSd_48 //
padminī padmabandhena nāgabandhena citriṇī /
śaṅkhinī mīnabandhena gajabandhena hastinī // MinSd_49 //
padminī svalpabhogā ca laghubhogā ca citriṇī /
śaṅkhinī bahubhogā ca gajabhogā ca hastinī // MinSd_50 //
śaśakaḥ padminīṃ caiva citriṇīṃ ca mṛgas tathā // MinSd_51 //
śaṅkhinīṃ vṛṣabhaś caiva hastinīṃ tu hayas tathā /
ramate tulyabhāvena tadā samarataṃ bhavet // MinSd_52 //
uccanīcātinīcaṃ ca tathātyuccaṃ ca varjitam // MinSd_53 //
khyātaṃ samarataṃ caiva tad virahaty anyathā striyaḥ // MinSd_54 //
iti strīṇāṃ jāticatuṣṭayam /
atha dhvajalakṣaṇaprakaraṇam /
musalaṃ raṅgavīraṃ ca dvividhaṃ dhvajalakṣaṇam /
sthūlaṃ musalam ity āhur dīrghaṃ tad raṅgavīrakam // MinSd_55 //
nātihrasvaṃ nātidīrghaṃ sthūlaṃ sthūlāntikaṃ varam /
kṣatraśīrṣe prasannaṃ ca liṅgāni syuḥ śubhāni ṣaṭ // MinSd_56 //
atha bhagalakṣaṇaprakaraṇam /
kūrmapṛṣṭhā gajaskandhā padmanābhisamā tathā /
alomā mṛduvistīrṇā ṣaḍ ete subhagā bhagāḥ // MinSd_57 //
śītalaṃ coṣṇam atyuṣṇaṃ gojihvāsadṛśaṃ kharam /
ity uktaṃ kāmaśāstrajñair bhagacihnacatuṣṭayam // MinSd_58 //
śītalaṃ sukhadaṃ proktam uṣṇaṃ ca madhyamaṃ smṛtam /
atyuṣṇam asukhaṃ caiva kharaṃ prāṇaharaṃ smṛtam // MinSd_59 //
atha kāmacālanaprakaraṇam /
aṅguṣṭhe caraṇe gulphe bhage nābhau kuce hṛdi /
kakṣe kaṇṭhe 'dhare netre kapole ca śrutāv api /
śīrṣe sarvaśarīre tu vaset kāmas tithikramāt // MinSd_60 //
savye puṃsaḥ striyo vāme kṛṣṇe śukle viparyayaḥ /
ūrddhvaṃ pratipadādau ca kṛṣṇe cādhaḥ pracakṣate // MinSd_61 //
evaṃ caiva vaset kāmaḥ sthāne caiva viśeṣataḥ /
pāde jaṅghe ūrudeśe stane kakṣe gale śrutau // MinSd_62 //
nakhakṣataṃ pradātavyaṃ bhage nābhau ca mardanam /
gaṇḍe netre lalāṭe ca cumbanaṃ kāmukair iha /
hṛdaye tāḍanaṃ hastād dantenādharapīḍanam // MinSd_63 //
ātmāsyenduśaradvisaptatithayaḥ khyātaṃ nalinyā rate paulastyābdhirasāṣṭabhāskaratithau prītā bhavec citriṇī /
rudrānaṅgagaṇeśaśambhutithayaḥ syuḥ śaṅkhinībhuktaye śeṣāḥ syuḥ suratotsaveṣu kariṇāṃ jātāṃ striyaḥ prītaye // MinSd_64 //
aṅguṣṭhe caraṇe ca gulphanicaye jānudvaye bāstike nābhau vakṣasi kakṣayor nigaditā kaṇṭhe kapole 'dhare /
netre karṇayuge lalāṭaphalake dhautaṃ ca vāmabhruvām ūrdhvādhaścalanakrameṇa tithayaś cāndrīkalāpakṣaye // MinSd_65 //
sīmante nayane 'dhare ca galake kakṣātaṭe cūcuke nābhau śroṇitaṭe manobhavagṛhe jaṅghātaṭe piṇḍake /
gulphe pādatale tadaṅgulitale 'ṅguṣṭhe ca tiṣṭhaty asau vṛddhakṣīṇasamaṃ tadā śaśikalāpakṣadvaye yoṣitām // MinSd_66 //
maulau kuntalakarṣaṇaṃ nayanayor ācumbanaṃ gaṇḍayoḥ dantenādharapīḍanaṃ hṛdi hatim muṣṭyā ca nābhau śanaiḥ /
kakṣākaṇṭhakapolamaṇḍalakucaśroṇīṣu deyā nakhāḥ sīmante śikharaṃ nakhair urasijau gṛhṇīta gāḍhaṃ tataḥ // MinSd_67 //
kurvāṇo viratiṃ manobhavagṛhe mātaṅgalīlāyitaṃ jānvaṅguṣṭhapadorugulphahananaṃ cānyonyataḥ kāminām /
ity evaṃ gaditaṃ pradeśakalanād indoḥ kalāropaṇaṃ kartavyaṃ ca narais tu strīṣu rabhasād uktaḥ prabodhādhikaḥ // MinSd_68 //
iti kāmukasaṃghātaiḥ kartavyaṃ kāmacālanam /
dravaty anena kāmo hi ghṛtabhāṇḍam ivāgninā // MinSd_69 //
āliṅganaṃ cumbanaṃ ca dantakṣatanakhakṣate /
mardanaṃ nakhacāṭuś cādharapānaṃ kucagrahaḥ // MinSd_70 //
cumbanaṃ saṃpraharaṇaṃ nārīkṣobhaṇam eva ca /
etad bāhyarataṃ kuryāt kāmaprakaṭahetave // MinSd_71 //
adhare gaṇḍayor bhāle kapole galake hṛdi /
stane ca kakṣayor haste nābhimūle bhagasthale // MinSd_72 //
kukṣau jaghanayor mūle hṛdayor netrayor mukhe /
kaṭyāṃ ca cumbanaṃ dantakṣataṃ netre tu varjitam // MinSd_73 //
bhage mardanam āpūrya tato maithunam ācaret /
kṛtvā vivastrāṃ kāntāṃ tu meḍhraṃ tatra praveśayet // MinSd_74 //
vakṣasā stanayugmaṃ tu sampīḍya bāhubandhanam /
anyonyaṃ dṛḍham ākramya kuryād āliṅganaṃ striyaḥ // MinSd_75 //
rasikena rasajñena satataṃ ratim icchatā /
gāḍham āliṅganaṃ deyaṃ tatsakhyā hy anurāgataḥ // MinSd_76 //
gale vakṣaḥsthale kukṣau kaṇṭhapārśve bhage tathā /
jaghanorunitambeṣu pṛṣṭhe haste śiraḥsu ca // MinSd_77 //
kaṇṭhamūle kapole ca nakhakṣatam athācaret // MinSd_78 //
kakṣākaṇṭhakapoleṣu nābhiśroṇikucau tathā /
bhagaskandhau karṇamūlau trayodaśa nakhālayaḥ // MinSd_79 //
sthāneṣv eteṣu kukṣau ca nakhacāṭuṃ samācaret /
romāñcahetusukhadaṃ madanoddīpanaṃ matam // MinSd_80 //
itthaṃ ca manmathotpanne keliṃ kuryāt tathaiva ca /
stanayor yugayoś caiva sanābhikabhagasthale // MinSd_81 //
jaghanorunitambeṣu kāmuko muhur arpayet // MinSd_82 //
bhujayoḥ stanayoś caiva bhage nābhau tathaiva ca /
ṣaṭsu sthāneṣu vidhinā mardanaṃ parikīrtitam // MinSd_83 //
kakṣākaṇṭhakapoleṣu nābhau śroṇyāṃ payodhare /
karṇamūle tathā skandhe cumbanaṃ dvādaśasthale // MinSd_84 //
gaṇḍauṣṭhaṃ ca tathā vaktraṃ kakṣā nābhir bhagas tathā /
kucau ca bāhumūlaṃ ca dvādaśaitāni cumbanam // MinSd_85 //
gaṇḍau netre tathā vaktraṃ kakṣā nābhir bhagas tathā /
kucau ca bāhumūlaṃ ca sthānāny etāni cumbane // MinSd_86 //
adharauṣṭhe ca sampīḍya nāyako nāyikādharam /
pūrṇacandranibhaṃ peyān nāryāś ca sarasaṃ mukham // MinSd_87 //
payodharauṣṭhajihvāyā dvayor eva kucāgrayoḥ /
pañcasthānasya vai pānaṃ kuryāt kṛśavicakṣaṇaḥ // MinSd_88 //
oṣṭhena cauṣṭhagrahaṇapūrvakaṃ keśakarṣaṇam /
śiraḥpradeśe kṛtvā tām upaviṣṭāṃ ca kārayet // MinSd_89 //
yathā kokilaśabdaḥ syād yathā pārāvatadhvaniḥ /
yathā haṃsamayūrādeḥ kalarāvaṃ tathā caret // MinSd_90 //
muṣṭāmuṣṭinitambe ca kuryāc caiva parasparam /
upahastenābalāyās tāḍayej jaghanadvaye // MinSd_91 //
bhagagarbhasya madhye tu nāḍikā dhvajarūpiṇī /
pūrṇā kāmajalair nityaṃ vāmasthā mṛdupīvarā /
marditā cāṅgulībhyāṃ tu janayet kāmajaṃ jalam // MinSd_92 //
tatra ekaviṃśatiprakāraḥ /
teṣāṃ nāmāni kākapadaḥ viparītakaḥ nāgarikaḥ ratipāśaḥ keyūraḥ priyatoṣaṇaṃ samapadaḥ ekapadaḥ ūrdhvasaṃpuṭaḥ saṃpuṭakaḥ manmathapriyaḥ ratisundaraḥ urupīḍanaḥ smaracakraṃ nāgapāśakaḥ gaganakaḥ vaṃśadārakaḥ kanakakṣayaḥ nāgaraḥ kuliśanāmakaḥ kāmasundara iti /
yathākramaṃ teṣāṃ lakṣaṇāny apy āha /
strīpādau skandhayugmasthau kṣiptvā dhvajaṃ bhagaṃ laghu /
kāmayet kāmuko nārīṃ bandhaḥ kākapado hi saḥ // MinSd_93 //
pādam ekaṃ kare dhṛtvā dvitīyaṃ skandhasaṃsthitam /
nārīṃ kāmayate kāmī bandhaḥ syād viparītakaḥ // MinSd_94 //
ūrumūlopari nyasya yoṣidūruṃ naro yadi /
grīvāṃ dhṛtvā karābhyāṃ tu bandho nāgariko mataḥ // MinSd_95 //
pīḍayed ūruyugmena kāmukaṃ yadi kāminī /
ratipāśas tadā khyātaḥ kāminīnāṃ manoharaḥ // MinSd_96 //
strīṇāṃ jaṅghāntarāviṣṭo gāḍhāliṅgya ca sundarīm /
ramate vihvalaḥ kāmī bandhaḥ keyūrasaṃjñakaḥ // MinSd_97 //
narīpādau svahastena hṛdaye dhārayed yadi /
stanārpitakaraḥ kāmī kāmayet priyatoṣaṇam // MinSd_98 //
yoṣitpādau hṛdi nyasya karābhyāṃ dhārayet kucau /
yatheṣṭaṃ tāḍayed yonau bandhaḥ samapadaḥ smṛtaḥ // MinSd_99 //
pādam ekaṃ kare dhṛtvā dvitīyaṃ skandhasaṃsthitam /
stanārpitakaraḥ kāmī bandhas tv ekapado hi saḥ // MinSd_100 //
samprasārya striyāḥ pādau śayyārpitakaphoṇikaḥ /
bhage liṅgasya saṃyogād ramate sampuṭo hi saḥ // MinSd_101 //
strīpādau saralīkṛtya bhūmau kuñcitajānukaḥ /
stanalagno ramet kāmī bandhaḥ sampuṭako mataḥ // MinSd_102 //
svajaṅghādvayabāhye ca vā yoṣitpadadvayam /
stanau dhṛtvā ramet kāmī bandhaḥ syān manmathapriyaḥ // MinSd_103 //
nārīpādadvayaṃ kāmī dhārayet kucamaṇḍale /
dhṛtvā kaṇṭhaṃ ramen nārīṃ bandho 'yaṃ ratisundaraḥ // MinSd_104 //
striyā ūruyugaṃ dhṛtvā karābhyāṃ pīḍayet punaḥ /
kuryāc ca nirbhayāṃ kāmī bandhaḥ syād ūrupīḍanaḥ // MinSd_105 //
dhṛtvā vāmakareṇoruṃ pādaṃ cāpi śiraḥsthitam /
ramate sudṛḍhaḥ kāmī smaracakraṃ prakīrtitam // MinSd_106 //
svajānudvayamadhyābhyāṃ hastābhyāṃ dhārayet striyam /
ramen niḥśaṅkitaḥ kāmī bandhaḥ syān nāgapāśakaḥ // MinSd_107 //
samāśliṣya yadā kāntaḥ kāminyā jaghanadvayam /
ūrdhvagaṃ ramate dorbhyāṃ bandho gaganakaḥ smṛtaḥ // MinSd_108 //
nārīpādadvayaṃ caiva skandhe yaḥ parivartanam /
kṛtvā kānto ramed āśu bandho 'yaṃ vaṃśadārakaḥ // MinSd_109 //
mukhaṃ mukhe yadā bāhyaṃ bāhye jaṅghe 'pi jaṅghayoḥ /
vakṣo vakṣaḥsthale dattvā bhavet sa kanakakṣayaḥ // MinSd_110 //
sundarīṃ ca ramet kāntaḥ kaṭyāsaktabhujadvayām /
hṛdi tatkāntahastāṃ ca bandho 'yaṃ nāgaro mataḥ // MinSd_111 //
strīpādadvayam āliṅgya vimukhākṣiptaliṅgakaḥ /
yonim āpīḍayet kāmī bandhaḥ kuliśanāmakaḥ // MinSd_112 //
svajaṅghādvayabāhyena dhārayet kucamaṇḍalam /
dhṛtvā kaṇṭhaṃ ramet kāmī bandhaḥ syāt kāmasundaraḥ // MinSd_113 //
ityādikaṇṭhavinyāsād gāḍhaṃ sampādayet sukham /
tasmād vidagdhasaṃghātaiḥ kāryā bandhāḥ prayatnataḥ // MinSd_114 //
striyam ānatapūrvāṅgīṃ pādāhitakaradvayām /
dhṛtodaro ramet kāmī bandho 'yaṃ paśunāmakaḥ // MinSd_115 //
pādālīḍhastanīṃ nārīm utkṣiptajaghanāṃ yadi /
kāntaḥ kāmayate paścāt kathitas tv ekabandhakaḥ // MinSd_116 //
uddhṛtya pādam ekaṃ tu bhuvi saṃsthāpya cāparam /
kuḍyāśritāṃ ramet kāntāṃ bandhas traivikramo mataḥ // MinSd_117 //
hṛdi saṃsthāpya pādaikaṃ bāhubhyāṃ veṣṭayed yadi /
kāntaḥ kuḍyāśritāṃ nārīṃ bandho veṣṭanako mataḥ // MinSd_118 //
nārījānudvayaṃ dhṛtvā ātmajānudvayopari /
kuḍyāśritāṃ ramet kāntāṃ bandho dolādināmakaḥ // MinSd_119 //
nārībāhudvayaṃ nyasya svīyabāhudvaye tathā /
grīvāṃ dhṛtvā ramet kāmī bandho dolāyitaḥ smṛtaḥ // MinSd_120 //
kuḍyāśritāṃ ramet kāntāṃ kaṇṭhāsaktakaradvayām /
pādābhyāṃ madhyam āveṣṭya bandhaḥ prālambako mataḥ // MinSd_121 //
striyāḥ pādadvayaṃ kāntaḥ kāntasyorudvayopari /
kaṭim ālolayed āśu bandho 'yaṃ haṃsalīlakaḥ // MinSd_122 //
liṅgoparisthitā nārī bhūmau dattvā karadvayam /
hṛdaye dattahastā ca bandho līlāsano mataḥ // MinSd_123 //
viparītarate nārīm ṛtusnātāṃ na gurviṇīm /
yojayet kāmaśāstrajñaḥ sadyo bhuktavatīṃ tathā // MinSd_124 //
bhage niḥkṣiptajihvāgro vilolaṃ cumbati priyaḥ /
tathaiva ramaṇasyāpi nārī liṅgaṃ prakarṣati // MinSd_125 //
madhyadeśabhavā nāryo nakhadantapade ratāḥ /
cumbāghātaratā nāryas tathā madhyamadeśajāḥ // MinSd_126 //
adhomukharatāś caiva keśagrāheṣu sindhujāḥ /
nānārataratā nāryas tathā siṃhaladeśajāḥ // MinSd_127 //
cumbanāliṅgane raktās tathā kṛtrimaliṅgakaiḥ /
mahārāṣṭre ratā rāmāḥ strīrājye kośaleṣu ca // MinSd_128 //
kṣatāghātāṃśukākṣepais tathā kṛtrimaliṅgakaiḥ /
dhvajavṛṣaṇalubdhāś ca rāmāḥ kārṇāṭadeśajāḥ // MinSd_129 //
cumbakeśagrahaiś caiva jihvāvakṣojamardanaiḥ /
vṛṣaṇais tāḍanenāṅge ratā drāviḍadeśajāḥ // MinSd_130 //
nitāntarasikā bandhe cumbanāliṅganādiṣu /
lubdhāś cādharapāneṣu na tu lāvaṇyavigrahāḥ // MinSd_131 //
tīrthayātrābhilubdhāś ca gauḍavaṅgāṅganāḥ kila /
niḥsahā mardanāghāte nepālāḥ kāmarūpajāḥ // MinSd_132 //
strīṇāṃ viṣayasātmyaṃ ca jñātvā maithunam ācaret /
samāne sukhasampattir anyathā vai dviṣanti tāḥ // MinSd_133 //
mṛduhrasvadhvajo yatra priyo 'śakto drutacyutiḥ /
yatra strīṇāṃ ca kāṭhinyaṃ tatra nīcarato bhavet // MinSd_134 //
nāryo nīcaratodvignā dviṣanti puruṣaṃ kṣaṇāt /
śrūyate caiva karṇāṭe kāntayā nihataḥ patiḥ // MinSd_135 //
aṅgulīnāṃ praveśais tu tathā kṛtrimaliṅgakaiḥ /
mṛduhrasvadhvajaiḥ kāmī ramet strītoṣahetave // MinSd_136 //
atha prāsaṅgikaṃ kanyāparīkṣaṇaprakaraṇam /
idānīṃ yad ahaṃ vakṣye kanyāyāḥ lakṣaṇaṃ tataḥ /
nirūpya lakṣaṇādīṃs tāṃ paritaḥ svīyasampadam // MinSd_138 //
na kṛṣṇā nātigaurāṅgī tanvī mṛduvacās tathā /
na kharvā nātidīrghā ca suvaktrā cārulocanā // MinSd_139 //
kambugrīvā ca mṛdvaṅgī śyāmarukthodarī tu yā /
alpanidrālpabhoktrī ca samāṅgī nimnanāsikā // MinSd_140 //
āraktā sutarāṃ netre nakhe dantacchade 'pi ca /
padmaraktādicihnaṃ ca pāṇau pāde viśeṣataḥ // MinSd_141 //
samadantā guruśroṇī bimbauṣṭhī ca sugāyanī /
bhavet kanyā praśaṃsyā sā dharmakāmārthasiddhaye // MinSd_142 //
bhūmau pādakaniṣṭhā vānāmikā vārpayed yugam /
kanyā sā varjanīyā ca saivopapatikā matā // MinSd_143 //
kanyā sā puṃścalī kharvā yā syāc chabalamadhyamā /
pīvarā karkaśāṅgī ca piṅganetrā kace jaṭā // MinSd_144 //
dīrghanetrā dīrghavaktrā kharvā paruṣavādinī /
jaṅghāyām uttaroṣṭhe ca bibhratī lomasaṃcayam // MinSd_145 //
karoti yadi vā nityaṃ bhojanaṃ vipulaṃ bahu /
nimnagrīvā nimnakaṇṭhā bahukeśī sulocanā // MinSd_146 //
gaṇḍakūpe hasantī ca dantapaṅktyā tu danturā /
sā vijñair varjanīyā ca sukhaiśvaryasamīhayā // MinSd_147 //
tad yathā kuladvayaṃ cāpi vininditā strī yaśovibhūtiṃ ca tiraskaroti /
nimagnacandreva niśāsamānā prayāti naivādaratāṃ pṛthivyām // MinSd_148 //
sevanaṃ yoṣitāṃ kuryān matvā doṣabalābalam /
bālāyogyātirūḍhānām ṛtuyogavibhāgataḥ // MinSd_149 //
bālā ca taruṇī prauḍhā vṛddhā bhavati nāyikā /
ebhiḥ prakārair vikhyātā yuvatī nāgarī sadā // MinSd_150 //
bāleti gīyate nārī yāvat ṣoḍaśavatsaram /
tasmāt paraṃ ca yogyā sā yāvad viṃśativatsaram // MinSd_151 //
vidvadbhiḥ sarvajagati taruṇīty abhidhīyate /
tadūrdhvam atirūḍhā syād yāvat pañcāśataṃ punaḥ // MinSd_152 //
vṛddhā tataḥ paraṃ jñeyā suratotsavavarjitā /
prīṇāti bālā mālādyais taruṇī vastradānataḥ // MinSd_153 //
premavākyādibhiḥ prauḍhā vṛddhā ca dṛḍhatāḍanāt /
phalatāmbūlavāsobhir bālā vaśyā bhaven nṛṇām // MinSd_154 //
vividhābharaṇaiḥ snehais taruṇī vaśavartinī /
gāḍhāliṅganacumbanaiś ca atirūḍhās tu yoṣitaḥ // MinSd_155 //
gauravair madhurālāpair bhaved vṛddhā priyaṃvadā /
tathā kusumadharmiṇyaḥ striyo vṛddhaparigrahāḥ // MinSd_156 //
upakrāmanti viśvāsād dviṣanti puruṣaṃ kṣaṇāt /
nidāghaśarador bālā sevyā viṣayiṇāṃ bhavet // MinSd_157 //
hemante śiśire yogyā prauḍhā varṣāvasantayoḥ /
satataṃ sevyamānāpi bālā vardhayate balam // MinSd_158 //
kṣemaṃ nayati yogyā strī vṛddhā prakurute jarām /
utsāhahāniṃ vṛddhā strī diśed rogakṣayādikam // MinSd_159 //
bālā ca prāṇadā proktā taruṇī prāṇahāriṇī /
prauḍhā karoti vṛddhatvaṃ vṛddhā maraṇam ādiśet // MinSd_160 //
āsīne lālayed bālāṃ taruṇīṃ śayane tathā /
utthāne tv atirūḍhāṃ ca lālanaṃ trividhaṃ matam // MinSd_161 //
adhvaklāntā ṛtusnātā prathamajvaritā tathā /
madhupānaprasannā ca nartitā virahī tathā // MinSd_162 //
ṣaṇmāsagarbhiṇī māsaprasūtā navaraṅgiṇī /
etā vahanti sutarāṃ striyo na suratotsavam // MinSd_163 //
āliṅganavihīnaṃ tu yo vetti suratotsavam /
paśor iva bhavet tasya siddhiḥ svārthaikasiddhaye // MinSd_164 //
āliṅgacumbane daṃśo bhagastanavimardanam /
nakhadānaṃ ca ghātaś ca grahaṇaṃ kucakeśayoḥ // MinSd_165 //
karoti cinmayaṃ hāsyaṃ jihvākaṇṭhādharagrahaḥ /
etad daśaprabhedaṃ hi kṣaraṇasya prakīrtitam // MinSd_166 //
nārīṇāṃ mohanaṃ tāvad yāvan notkaṇṭhitā priyā /
anyathā tatsukhocchitir aśītārkakarād iva // MinSd_167 //
śītkāraṃ cātha huṃkāraṃ hasitaṃ ca trapākṣayaḥ /
prasvinnavadanaṃ caiva vikāro 'tha bhagasya ca // MinSd_168 //
buddhvā caitāni liṅgāni yoṣitāṃ surate budhaḥ /
tayā tulyasukhaṃ vāñchann anurāgaṃ samācaret // MinSd_169 //
puṣpaṃ mālyaṃ suvarṇaṃ ca rājataṃ taruṇīsukham /
taruṇīrahite kānte vyarthaṃ deśaviceṣṭitam // MinSd_170 //
daivād yadi kadācid dhi vicchedaḥ kramaśas tadā /
daśamīṃ manmathāvasthāṃ prāpnoty eva na saṃśayaḥ // MinSd_171 //
abhilāṣaś cintanaṃ cānusmṛtir guṇakīrtanam /
unmādo vipralāpaś ca udvego vyādhir aṣṭamaḥ // MinSd_172 //
jaratā maraṇaṃ ceti daśāvasthā manobhuvaḥ /
pramadānāṃ narāṇāṃ ca smaronmathitacetasām // MinSd_173 //
lakṣayitveṅgitaṃ strīṇāṃ hṛdi vijñaḥ pravartate /
satyaṃ vallabhatāṃ yāti sumadhyānāṃ ca yoṣitām // MinSd_174 //
vijñaḥ sādhyāṃ yatnasādhyāṃ vacasā caiva sādhayet /
sādhanaṃ kaṭhinaṃ strīṇāṃ durnirūpyā bhavanti tāḥ // MinSd_175 //
prākāśīṃ bāhumūlasya kakṣodarakucasya ca /
bālāliṅganamokṣaṃ ca kavarīmocanaṃ tathā // MinSd_176 //
svīyāṅgāvayavasyaiva nirantaravilokanam /
aśrupāto 'ṅgulīmardaśleṣmotsargaṃ muhurmuhuḥ // MinSd_177 //
kāntasya rūpasaubhāgyasaṃkrīḍāguṇasampadām /
saṃkīrtanaṃ mahollāsaḥ svāṅgabhadrāvamardanam // MinSd_178 //
śrutivartmāṅgulikṣepaḥ sasmite vadanekṣaṇe /
etāny aphalasādhyāni liṅgāni ca samunnayet // MinSd_179 //
vrīḍayālaṃkṛtā kāntā ūṣmārtā lobhavarjitā /
sādhyā liṅgarthavīryas tā asādhyā sā prakīrtitā // MinSd_180 //
yatnasādhyā sādhuvaktrī dhanahīnā pravāsinī /
sādhyeṅgitaviparyastā yatnasādhyā kuṭumbinī // MinSd_181 //
udyānotsavatīrtheṣu adhvavāṭīvaneṣu ca /
aniṣṭayuvatīsaṅge kṣetre pitṛgṛhe tathā // MinSd_182 //
devāgāre kuṭau caiva tathā vāpyādisevane /
naṭane gogṛhe caiva tathā bandhugṛhotsave /
rakṣitavyā sadā nāryaḥ sadbhir ātmaprayatnataḥ // MinSd_183 //
satyapradānair madhurair vacobhiḥ saṃrakṣitavyā taruṇī sadaiva /
arakṣitā cāpi kulasya nāśaṃ kuryāddhi vai bāhyajanānurāgāt // MinSd_184 //
agrāmyamaṇḍanaḥ prājñaḥ śuciḥ śrīmāṃś ca gāyanaḥ /
narmagoṣṭhīpraviṣṭaś ca ṣaḍguṇo nāgaro mataḥ // MinSd_185 //
tyāgī vivekī kuśalaḥ kulīnaḥ kalābhivijñaḥ sumatir dhanāḍhyaḥ /
bhavakṣamaḥ sarvasahaḥ sukhī ca śrīmān suśīlaḥ sa hi nāyakaḥ syāt // MinSd_186 //
rajakī mālinī dhātrī yoginī prativeśinī /
sakhī gopālikā ceṭī nāpitā vidhavā naṭī // MinSd_187 //
sairandhrī kanyakā caiva daivajñā dūtikā matā /
vicitrābharaṇā dakṣā parijñātapareṅgitā // MinSd_188 //
pravīṇā sthirabhāvā ca pragalbhā dūtikā matā /
dūtī niyujyate kārye bahubhāṣāvibhūṣitā // MinSd_189 //
roṣānurūpakopā yā anunītā ca tuṣyati /
lakṣyate sā bhṛśaṃ nāthaguṇahāryamanojñayā // MinSd_190 //
aharahar anurāgā dūtikāṃ preṣya pūrvaṃ sarabhasam upayāti kvāpi saṃketadeśe /
na mīlati khalu yasyā vallabho daivayogān nigadati bharatas tāṃ nāyikāṃ vipralabdhām // MinSd_191 //
yasyā ratiguṇākṛṣṭaḥ patiḥ pārśve na muñcati /
vicitravibhramāsaktā sā syāt svādhīnabhartṛkā // MinSd_192 //
yā nityaṃ priyavicchede kāntasaundaryaceṣṭite /
dhyāyed ekamanā bhūtvā syāt sā virahiṇī matā // MinSd_193 //
uddāmamanmathaśarajvaravepamānā romāñcakarṇakusumaṃ kuśalaṃ vahantī /
niḥśaṅkinī vrajati yā priyasaṃgamāya sā nāyikā khalu bhaved abhisāriketi // MinSd_194 //
yā nirlajjā kṛtā gāḍhaṃ madena madanena ca /
abhiyāti priyaṃ sābhisārikā kathitā budhaiḥ // MinSd_195 //
ajñānān na gato yasyāḥ saṃketam ucitapriyaḥ /
tadanāgamasaṃtaptā khaṇḍitā sā prakīrtitā // MinSd_196 //
nirasto manyunā kāntaḥ samartho hi yayā punaḥ /
avasthitā vinā tena kupitā kathitā budhaiḥ // MinSd_197 //
bhaved vāsakasajjā sā dūtīdvāreṇa nirjane /
niścityāgamanaṃ bhartur dvārekṣaṇaparāyaṇā // MinSd_198 //
durvāradāruṇamanobhavayogam āpya paryākulākalitamānasamudvahantīm /
durvāramanmathaśarajvaravepamānām utkaṇṭhitāṃ vadati tāṃ bharataḥ kavīndraḥ // MinSd_199 //
priyaikavartinī coṣṇā dhāvatyunmādinī tathā /
tatraivāvasthite kānte virahotkaṇṭhitā matā // MinSd_200 //
asādhyāyāḥ sukhaṃ siddhiḥ sādhyāyāś cānurañjanam /
svecchayā vardhate samyakkāmaśāstraprayojanam // MinSd_201 //
atha śuddhaṃ tathāśuddhaṃ samāsāditatatkriyaḥ /
mantro gurumukhāl labdhaḥ sidhyaty atra na saṃśayaḥ // MinSd_202 //
tricāmuṇḍe iti padaṃ tataḥ kvanu kvanu smṛtam /
tataḥ padaṃ chanu chanu svakīyaṃ vaśam ānayet // MinSd_203 //
sādhyānāma dvitīyāntaṃ dattvā svāheti yojayet /
sāmānyenāmukīnāmajapaṃ kṛtvā vaśaṃ nayet // MinSd_204 //
hrīṃ svāheti mantreṇa sādhyānāmānvitena ca /
saptābhimantritaṃ puṣpaṃ yaiva gṛhṇāti sā vaśā // MinSd_205 //
kākajihvālipakṣau ca suvarṇamalam aśru ca /
raktaṃ rateś ca lepena vaśīkuryur manīṣiṇaḥ // MinSd_206 //
sambhogajaṃ vacābījaṃ jihvā cārkadalaṃ sitam /
saṃcūrṇyāñjitanetrāṇāṃ bhāryāpi vaśatāṃ nayet // MinSd_207 //
haritālaṃ manaḥśilā raktacandanam etat sarvaṃ cūrṇīkṛtya /
puṣpeṇa saha yasyāḥ śirasi dīyate sā paśuvad vaśyā bhavati /
pecakasya hṛdayaṃ kuṅkumena saha sampiṣya tilakaṃ kuryāt tena loko vaśyo bhavati // MinSd_208 //
aśvagandhā vacā kuṣṭhaṃ balā nāgabalā tathā /
māhiṣaṃ navanītaṃ ca gajapippalīsaṃyutam // MinSd_209 //
piṣṭvā teṣāṃ vilepena gāḍhīkaraṇam uttamam /
sampiṣṭaṃ chāgamūtreṇa śūkaśimbīsamudbhavam // MinSd_210 //
nūnaṃ tasya pralepena liṅgaṃ lauhopamaṃ bhavet /
nīlotpalasitāmbhojakesaraṃ madhu śarkarā // MinSd_211 //
amīṣāṃ nābhilepena ramate kāmukaś ciram /
kṣīreṇa kamalaṃ piṣṭvā salilaṃ guṭikākṛtam // MinSd_212 //
upasthe nihitaṃ kuryāt prakīrṇam api ca kvacit /
asthi kṛṣṇabiḍālasya dakṣiṇapārśvasambhavam // MinSd_213 //
baddhaṃ kaṭitaṭe bījaṃ vibandhaṃ kurute dhruvam /
saptaparṇasya bījaṃ hi stambhayec chukram ātmagam // MinSd_214 //
sitaśarapuṃṣāmūlaṃ pāradasahitaṃ kare dhṛtvā /
karañjabījaṃ madhyasthaṃ samūlaṃ bandhayed bījam // MinSd_215 //
ketakībhūmilatāsanamūlībandhavipakvaṃ kusumbhatailam /
pādatale lepenāvaśyaṃ bījastambhaṃ nayati puṃsām // MinSd_216 //
māhiṣadadhisahadevītilamadhusitapadmakesaraṃ militam /
cūrṇaṃ nābhivilepād vīryastambhaṃ karoty avaśyam // MinSd_217 //
bṛhatkarañjabījasthaṃ pāradaṃ padmaveṣṭitam /
mukhe kṣiptam idaṃ bījaṃ stambhayaty eva niścitam // MinSd_218 //
kuryād ādau paricchedaṃ mardanaṃ ca viśeṣataḥ /
saptāhaṃ bhāvayen māṣaṃ nistuṣaṃ vidalaṃ tataḥ // MinSd_219 //
nālikerodakenātha punas teṣāṃ ca bhāvanā /
tatpaścād ghanabhraṣṭaṃ ca bhakṣayet kṣīrasādhitam // MinSd_220 //
vadhūśatasahasrāṇi kāmī kāmayate tataḥ // MinSd_221 //
yas tūpānaham ākuñcya samānena niyojayet /
pādāṅguṣṭhena bhūmau tāṃ pīḍayet tu samāhitaḥ // MinSd_222 //
bhakṣayed athavā dagdhaiś campakīkadalīyutam /
atyagrabhāgasaṃyuktaḥ punā ṛddhiṃ prayacchati // MinSd_223 //
kallolinīkānanakandarādau duḥkhāśraye cārpitacittavṛttiḥ /
samṛddham ābaddham abhinnadhairyaḥ ślatho 'pi dīrghaṃ ramate rate // MinSd_224 //
pāradaṃ ṭaṅkanaṃ vyoṣā kākamācī tathā madhu /
kṣiptaliṅgaś ciraṃ nārīṃ drāvayed ramaṇaḥ sadā // MinSd_225 //
tumbīpatraṃ ca lodhraṃ ca samabhāgena lepayet /
bhagalepapradatte 'smin prasūtāpy akṣatā bhavet // MinSd_226 //
palāśodumbaraṃ cāpi tailaṃ kusumasambhavam /
madhunā yonisaṃlepād gāḍhīkaraṇam uttamam // MinSd_227 //
svīyeṣṭadevatāmantro japtaḥ svārtham ahiṃsakaḥ /
yathāvibhūtidānaṃ hi brahmacarye ca tiṣṭhati // MinSd_228 //
kṛtvādau tatra śuddhiṃ tu punaḥ kṣetre śubhekṣaṇe /
sūryodayapradoṣābhyāṃ viśeṣāc ca svayaṃ balī // MinSd_229 //
kṛtvā caikamanā vijño yadi bījaṃ vimuñcati /
sūte māsodaye nūnaṃ guṇavantaṃ yaśasvinam // MinSd_230 //