Mahāyānasūtrālaṃkāraḥ
om
namaḥ sarvabuddhabodhisatvebhyaḥ
prathamo 'dhikāraḥ
arthajño 'rthavibhāvanāṃ prakurute vācā padaiścāmalair duḥkhasyottaraṇāya duḥkhitajane kāruṇyatastanmayaḥ /
dharmasyottamayānadeśitavidheḥ satveṣu tadgāmiṣu śliṣṭāmarthagatiṃ niruttaragataṃ pañcātmikāṃ darśayan // MSA_1.1 //
ghaṭitamiva suvarṇaṃ vārijaṃ vā vibuddhaṃ sukṛtamiva subhojyaṃ bhujyamānaṃ kṣudhārtaiḥ /
vidita iva sulekho ratnapeṭeva muktā vivṛta iha sa dharmaḥ prītimagryāṃ dadhāti // MSA_1.2 //
yathā bimbaṃ bhūṣāprakṛtiguṇavaddarpaṇagataṃ viśiṣṭaṃ prāmodyaṃ janayati nṛṇāṃ darśanavaśāt /
tathā dharmaḥ sūktaprakṛtiguṇayukto 'pi satataṃ vibhaktārthastuṣṭiṃ janayati viśiṣṭāmiha satām // MSA_1.3 //
āghrāyamāṇakaṭukaṃ svādurasaṃ yathauṣadhaṃ tadvat /
dharma[rmo] dvayavyavasthā[stho] vyañjanato 'rtho na ca[rthataśca] jñeyaḥ // MSA_1.4 //
rājeva durārādho dharmo 'yaṃ vipulagāḍhagambhīraḥ /
ārādhitaśca tadvadvaraguṇadhanadāyako bhavati // MSA_1.5 //
ratnaṃ jātyamanarthaṃ[rghaṃ]yathā 'parīkṣakajanaṃ na toṣayati /
dharmastathāyamabudhaṃ viparyayātteṣayati tadvat // MSA_1.6 //
ādāvavyākaraṇātsamapravṛtteragocarātsiddheḥ /
bhāvābhāve 'bhāvātpratipakṣatvādrutānyatvāt // MSA_1.7 //
pratyakṣacakṣuṣo buddhāḥ śāsanasya ca rakṣakāḥ /
adhmamanyanāvṛtajñānā upekṣāto na yujyate // MSA_1.8 //
vaikalyato virodhādanupāyatvāttthāpyanupadeśāt /
na śrāvakayānamidaṃ bhavati mahāyānadharmākhyam // MSA_1.9 //
āśayasyopadeśasya prayogasya virodhataḥ /
upastambhasya kālasya yat hīnaṃ hīnameva tat // MSA_1.10 //
svake 'vatārātsvasyaiva vinaye darśanādapi /
audāryādapi gāmbhīryādaviruddhaiva dharmatā // MSA_1.11 //
niśrito 'niyato 'vyāpī sāṃvṛtaḥ khedavānapi /
bālāśrayo matastarkastasyāto viṣayo na tat // MSA_1.12 //
audāryādapi gāmbhīryātparipāko 'vikalpanā /
deśanā'to dvayasyāsmin sa copāyo niruttare // MSA_1.13 //
tadasthānatrāso bhavati jagatāṃ dāhakaraṇo mahā'puṇyaskandhaprasavakaraṇāddīrdhasamayam /
agotro 'sanmitro 'kṛtamatirapūrvā'citaśubhasrasatyasmin dharme patati mahato 'rthādgata iha // MSA_1.14 //
tadanyānyā[nyasyā?]bhāvātparamagahanatvādanugamāt vicitrasyākhyānād dhruvakathanayogādbahumukhāt /
yathākhyānaṃ nārthādbhagavati ca bhāvātigahanāt na dharme 'smiṃsrāso bhavati viduṣāṃ yonivicayāt // MSA_1.15 //
śrutaṃ niśrityādau prabhavati manaskāra iha yo manaskārājñānaṃ prabhavati ca tatvārthaviṣayam /
tato dharmaprāptiḥ prabhavati ca tasminmatirato
yadā pratyātmaṃ sā kathamasati tasminvyavasitiḥ // MSA_1.16 //
ahaṃ na boddhā na gabhīraboddhā buddhau gabhīraṃ kimatarkagamyam /
kasmād gabhīrārthavidāṃ na mokṣa ityetaduttrāsapadaṃ na yuktam // MSA_1.17 //
hīnādhimuktaḥ sunihīnadhātor hī naiḥ sahāyaiḥ parivāritasya /
audāryagāmbhīryasudeśite 'smin dharme 'dhimuktiryadi nāsti siddham // MSA_1.18 //
śrutānusāreṇa hi buddhimattaṃ labdhvā'śrute yaḥ prakarotyavajñām /
śrute vicitre sati cāprameye śiṣṭe kuto niścayameti mūḍhaḥ // MSA_1.19 //
yathārute 'rthe parikalpyamāne svapratyayo hānimupaiti buddheḥ /
svākhyātatāṃ ca kṣipati kṣatiṃ ca prāpnoti dharme pratighāvatīva[pratighātameva] // MSA_1.20 //
manaḥ pradoṣaḥ prakṛtipraduṣṭo ['yathārute cāpi] hyayuktarūpaḥ /
prāgeva saṃdehagatasya dharme tasmādupekṣaiva varaṃ hyadoṣā // MSA_1.21 //
mahāyānasūtrālaṃkāre mahāyānasiddhyadhikāraḥ prathamaḥ
dvitīyo 'dhikāraḥ
śaraṇagamanaviśeṣasaṃgrahaślokaḥ /
ratnāni yo hi śaraṇapragato 'tra yāne jñeyaḥ sa eva paramaḥ śaraṇa[ṇaṃ] gatānām /
sarvatragābhyupagamādhigamābhibhūtibhedaiścaturvidhamayārthaviśeṣaṇena // MSA_2.1 //
yasmādādau duṣkara eṣa vyavasāyo duḥsādho 'sau naikasahasrairapi kalpaiḥ /
siddho yasmātsattvahitādhānamahārthas tasmādagre yāna ihāgraśaraṇārthaḥ // MSA_2.2 //
sarvān sattvāṃstārayituṃ yaḥ pratipanno yano jñāne sarvagate kauśalyayuktaḥ /
yo nirvāṇe saṃsaraṇe 'pyekaraso 'sau [saṃsṛtiśāntyekaraso 'sau] jñeyo dhīmāneṣa hi sarvatraga evam // MSA_2.3 //
śaraṇagatimimāṃ gato mahārthāṃ guṇagaṇavṛddhimupaiti so 'prameyām /
sphurati jagadidaṃ kṛpāśayena prathayati cāpratimaṃ mahā[rdhaṃ]dharmam // MSA_2.4 //
mahāyānasūtrālaṃkāre śaraṇagamanādhikāro dvitīyaḥ
tṛtīyo 'dhikāraḥ
gotraprabhedasaṃgrahaślokaḥ
sattvāgratvaṃ svabhāvaśca liṅgaṃ gotraprabhedatā /
ādīnavo 'nuśaṃsaśca dvidhaupamyaṃ caturvidhā // MSA_3.1 //
dhātūnāmadhimukteśca pratipatteśca bhedataḥ /
phalabhedopalabdheśca gotrāstitvaṃ nirūpyate // MSA_3.2 //
udagratve 'tha sarvatve mahārthatve 'kṣayāya ca /
śubhasya tatrimittatvāt gotrāgratvaṃ vidhīyate // MSA_3.3 //
prakṛtyā paripuṣṭaṃ ca āśrayaścāśritaṃ ca tat /
sadasaccaiva vijñeyaṃ guṇottāraṇatārthataḥ // MSA_3.4 //
kāruṇyamadhimuktiśca kṣāntiścādiprayogataḥ /
samācāraḥ subhasyāpi gotreliṅgaṃ nirupyate // MSA_3.5 //
niyatāniyataṃ gotramahāryaṃ hāryameva ca /
pratyairgotrabhedo 'yaṃ samāsena caturvidhaḥ // MSA_3.6 //
kleśābhyāsaḥ kumitratvaṃ vidhātaḥ paratantratā /
gotrasyādīnavo jñeyaḥ samāsena caturvidhaḥ // MSA_3.7 //
cirādapāyagamanamāśumokṣaśca tatra ca /
tanuduḥkhopasaṃvittiḥ sodvegā sattvapācanā // MSA_3.8 //
suvarṇagotravat jñeyamameyaśubhatāśrayaḥ /
jñānanirmalatāyogaprabhāvāṇāṃ ca niśrayaḥ // MSA_3.9 //
suratnagotravatjñeyaṃ mahābodhinimittataḥ /
mahājñānasamādhyāryamahāsattvārthaniśrayāt // MSA_3.10 //
aikāntiko duścarite 'sti kaścit kaścit samudghātitaśukladharmā /
amokṣabhāgīyaśubho 'sti kaścin nihīnaśuklo 'styapi hetuhīnaḥ // MSA_3.11 //
gāmbhīryaudāryavāde parahitakaraṇāyodite dīrghadharme ajñātvaivādhimuktirbhavati suvipulā saṃprapattikṣamā ca /
saṃpattiścāvasāne dvayagataparamā yadbhavatyeva teṣāṃ tajjñeyaṃ bodhisattvaprakṛtiguṇavatastatprapuṣṭācca gotrāt // MSA_3.12 //
suvipulaguṇabodhivṛkṣavṛddhyai dhanasukhaduḥkhaśamopalabdhaye ca /
svaparahitasukhakriyā phalatvād bhavati samudagra[samūlamudagra]gotrametat // MSA_3.13 //
mahāyānasūtrālaṃkāre gotrādhikārastṛtīyaḥ
caturtho 'dhikāraḥ
cittotpādalakṣaṇe ślokaḥ /
mahotsāhā mahārambhā mahārthāya mahodayā /
cetanā bodhisattvānāṃ dvayārthā cittasaṃbhavaḥ // MSA_4.1 //
cittotpādo 'dhimokṣo 'sau śuddhādhyāśayiko 'paraḥ /
vaipākyo bhūmiṣu matastathāvaraṇavarjitaḥ // MSA_4.2 //
karuṇāmūla iṣṭo 'sau sadāsattvahitāśayaḥ /
dharmādhimokṣastajjñānaparyeṣṭyālambanastathā // MSA_4.3 //
uttaracchandayāno 'sau pratiṣṭhāśīlasaṃvṛtiḥ /
utthāpanā vipakṣasya paripantho 'dhivāsanā // MSA_4.4 //
śubhavṛddhyanuśaṃso 'bhau puṇyajñānamayaḥ sa hi /
sadāpāramitāyoganiryāṇaśca sa kathyate // MSA_4.5 //
bhūmiparyavasāno 'sau pratisvaṃ tatprayogataḥ /
vijñeyo bodhisattvānāṃ cittotpādaviniścayaḥ // MSA_4.6 //
mitrabalād hetubalānmūlabalācchū tabalācchubhābhyāsāt /
adṛḍhadṛḍhodaya uktaścittotpādaḥ parākhyānāt // MSA_4.7 //
sūpāsitasaṃbuddhe susaṃbhṛtajñānapuṇyasaṃbhāre /
dharmeṣu nirvikalpajñānaprasavātparamatāsya // MSA_4.8 //
dharmeṣu ca satveṣu ca tatkṛtyeṣūttame ca buddhatve /
samacittopā[ttopa]lambhātprāmodyaviśiṣṭatā tasya // MSA_4.9 //
janmaudāryaṃ tasminnutsāhaḥ śuddhirāśayasyāpi /
kauśalyaṃ pariśiṣṭe niryāṇaṃ caiva vijñeyam // MSA_4.10 //
dharmādhimuktibījātpāramitāśreṣṭhamātṛto jātaḥ /
dhyānamaye sukhagarbhe karuṇā saṃvardhikā dhātrī // MSA_4.11 //
audāryaṃ vijñeyaṃ praṇidhānamahādaśābhinirhārāt /
utsāho boddhavyo duṣkaradīghāghikākhedāt // MSA_4.12 //
āsannabodhibodhāttadupāyajñānalābhataścāpi /
āśayaśuddhirjñeyā kauśalyaṃ tvanyabhūmigatam // MSA_4.13 //
niryāṇaṃ vijñeyaṃ yathāvyavasthānamanasikāreṇa /
tatkalpanatājñānādavikalpanayā ca tasyaiva // MSA_4.14 //
pṛthivīsama utpādaḥ kalyāṇasuvarṇasaṃnibhaścānyaḥ /
śuklanavacandrasadṛśo vahniprakhyo 'parocchrāyaḥ [jñeyaḥ] // MSA_4.15 //
bhūyo mahānidhānavadanyo ratnākaro yathaivānyaḥ /
sāgarasadṛśo jñeyo vajraprakhyo 'calendranibhaḥ // MSA_4.16 //
bhaiṣajyarājasadṛśo mahāsuhṛtsaṃnibho 'paro jñeyaḥ /
cintāmaṇiprakāśo dinakarasadṛśo 'paro jñeyaḥ // MSA_4.17 //
gandharvamadhuraghoṣavadanyo rājopamo 'paro jñeyaḥ /
koṣṭhāgāraprakhyo mahāpathasamastathaivānyaḥ // MSA_4.18 //
yānasamo vijñeyo gandharvasamaśca vetasaga[cetasaḥ]prabhavaḥ /
ānandaśabdasadṛśo mahānadīśrota[srotaḥ]sadṛśaśca // MSA_4.19 //
meghasadṛśaśca kathataścittotpādo jinātmajānāṃ hi /
tasmāttathā guṇāḍhyaṃ cittaṃ muditaiḥ samutpādyam // MSA_4.20 //
parārthacittāttadupāyalābhato mahābhisaṃdhyarthasutatvadarśanāt /
mahārhacittodayavarjitā janāḥ śamaṃ gamiṣyanti vihāya tatsukham // MSA_4.21 //
sahodayāccittavarasya dhīmataḥ susaṃvṛtaṃ cittamanantaduṣkṛtāt /
sukhena duḥkhena ca modate sadā śubhī kṛpāluśca vivardhana, dvayam // MSA_4.22 //
yadānapekṣaḥ svaśarīrajīvite parārthamabhyeti paraṃ pariśramam /
paropaghātena tathāvidhaḥ kathaṃ sa duṣkṛte karmaṇi saṃpravatsyati // MSA_4.23 //
māyopamānvīkṣya sa sarvadharmānudhānayātrāmiva copapattīḥ /
kleśācca duḥkhācca bibheti nāsau saṃpattikāle 'tha vipattikāle // MSA_4.24 //
svakā guṇāḥ sattvahitācca modaḥ saṃcintyajanmarddhivikurvitaṃ ca /
vibhūṣaṇaṃ bhojanamagrabhūmiḥ krīḍāratirnityakṛpātmakānām // MSA_4.25 //
parārthamudyogavataḥ kṛpātmano hyavīcirapyeti yato 'sya ramyatām /
kutaḥ punastrasyati tādṛśo bhavan parāśrayairduḥkhasamudbhavairbhave // MSA_4.26 //
mahākṛpācāryasadoṣitātmanaḥ parasya duḥkhairupataptacetasaḥ /
parasya kṛtye samupasthite punaḥ paraiḥ samādāpanato 'tilajjanā // MSA_4.27 //
śirasi vinihitoccasatvabhāraḥ śithilagatirnahi śobhate 'grasattvaḥ /
svaparavavidhabandhanātibaddhaḥ śataguṇamutsahamarhati prakartum // MSA_4.28 //
mahāyānasūtrālaṃkāre cittotpādādhikāraścaturthaḥ
pañcamo 'dhikāraḥ
pratipattilakṣaṇe ślokaḥ /
mahāśrayārambhaphalodayātmikā jinātmajānāṃ pratipattiriṣyate /
sadā mahādānamahādhivāsanā mahārthasaṃpādanakṛtyakārikā // MSA_5.1 //
paratralabdhvātmasamānacittatāṃ svato 'dhi vā śreṣṭhatareṣṭatāṃ pare /
tathātmano 'nyārthaviśiṣṭasaṃjñinaḥ svakārthatā kā katamā parārthatā // MSA_5.2 //
paratra loko na tathātinirdayaḥ pravartate tāpanakarmaṇāripau /
yathā parārthaṃ bhṛśaduḥkhatāpane kṛpātmakaḥ svātmani saṃpravartate // MSA_5.3 //
nikṛṣṭamadhyottamadharmatāsthite sudeśanāvarjanatā'vatāraṇā /
vinītirarthe paripācanā śubhe tathāvavādasthitibuddhimuktayaḥ // MSA_5.4 //
guṇairviśiṣṭaiḥ samudāgamastathā kulodayo vyākaraṇābhiṣiktatā /
tathāgatajñānamanuttaraṃ padaṃ parārtha eṣa tryadhiko daśātmakaḥ // MSA_5.5 //
janānurūpā 'viparītadeśanā nirunnatā cāpyamamā vicakṣaṇā /
kṣamā ca dāntā ca sudūragā'kṣayā jinātmajānāṃ pratipattiruttamā // MSA_5.6 //
mahābhaye kāmijanaḥ pravartate cale viparyāsasukhe bhavapriyaḥ /
pratisvamādhipraśame śamapriyaḥ sadā tu sarvādhiga[śa]me kṛpātmakaḥ // MSA_5.7 //
jano vimūḍhaḥ svasukhārthamudyataḥ sadā tadaprāpya paraiti duḥkhatām /
sadā tu dhīro hi parārthamudyato dvayārthamādhāya paraiti nirvṛtim // MSA_5.8 //
yathā yathā hyakṣavicitragocare pravartate cāragato jinātmajaḥ /
tathā tathā yuktasamānatāpadairhitāya sattveṣvabhisaṃskaroti tat // MSA_5.9 //
sadā 'svatantrīkṛtadoṣacetane jane na saṃdoṣamupaiti buddhimān /
akāmakāreṇa hi viprapattayo jane bhavantīti kṛpāvivṛddhitaḥ // MSA_5.10 //
bhavagatisakalābhibhūyagantrī paramaśamānugatā prapattireva /
vividhaguṇagaṇairvivardhamānā jagadupagu[gṛ?]hya sadā kṛpāśayena // MSA_5.11 //
mahāyānasūtrālaṃkāre pratipattyadhikāraḥ pañcamaḥ
ṣaṣṭho 'dhikāraḥ
paramārthalakṣaṇavibhāge ślokaḥ /
na sanna cāsanna tathā na cānyathā na jāyate vyeti na cāvahīyate /
na vardhate nāpi viśudhyate punarviśudhyate tatparamārthalakṣaṇam // MSA_6.1 //
na cātmadṛṣṭiḥ svayamātmalakṣaṇā na cāpi duḥsaṃsthitatā vilakṣaṇā /
dvayānna cānyad bhrama eṣata[tū]ditastataśca mokṣo bhramamātrasaṃkṣayaḥ // MSA_6.2 //
kathaṃ jano vibhramamātramāśritaḥ paraiti duḥkhaprakṛtiṃ na saṃtatām /
avedako vedaka eva duḥkhito na duḥkhito dharmamayo na tanmayaḥ // MSA_6.3 //
pratītyabhāvaprabhave kathaṃ janaḥ samakṣavṛttiḥ śrayate 'nyakāritam /
tamaḥ prakāraḥ katamo 'yamīdṛśo yato 'vipaśyansadasannirīkṣate // MSA_6.4 //
ta cāntaraṃ kiṃcana vidyate 'nayoḥ sadarthavṛttyā śamajanmanoriha /
tathāpi janmakṣayato vidhīyate śamasya lābhaḥ śubhakarmakāriṇām // MSA_6.5 //
saṃbhṛtya saṃbhāramanantapāraṃ jñānasya puṇyasya ca bodhisattvaḥ /
dharmeṣu cintāsuviniśri[ści]tatvājjalpānvayāmarthagatiṃ paraiti // MSA_6.6 //
arthānsa vijñāya ca jalpamātrān saṃtiṣṭhate tannibhacittamātre /
pratyakṣatāmeti ca dharmadhātustasmādviyuktodvayalakṣaṇena // MSA_6.7 //
nāstīti cittātparametya buddhyā cittasya nāstitvamupaiti tasmāt /
dvayasya nāstitvamupetya dhīmān saṃtiṣṭhate 'tadgatidharmaghātau // MSA_6.8 //
akalpanājñānabalena dhīmataḥ samānuyātena samantataḥ sadā /
tadāśrayo gahvaradoṣasaṃcayo mahagadeneva viṣaṃ nirasyate // MSA_6.9 //
munivihitasudharmasuvyavastho matimupadhāya samūladharmadhātau /
smṛtima[ga]timavagamya kalpamātrāṃ vrajati guṇārṇavapāramāśudhīraḥ // MSA_6.10 //
mahāyānasūtrālaṃkāre tatvādhikāraḥ ṣaṣṭhaḥ
saptamo 'dhikāraḥ
prabhāvalakṣaṇavibhāge ślokaḥ /
utpattivāk cittaśubhāśubhādhi tatsthānaniḥsārapadā parokṣam /
jñānaṃ hi sarvatragasaprabhedeṣvavyāhataṃ dhīragataḥ prabhāvaḥ // MSA_7.1 //
dhyānaṃ caturthaṃ suviśuddhametya niṣkalpanājñānaparigraheṇa /
yathāvyavasthānamanaskriyātaḥ prabhāvasiddhiṃ paramāṃ paraiti // MSA_7.2 //
yenāryadivyāpratimairvihārair brāhmaiśca nityaṃ viharatyudāraiḥ /
buddhāṃśca sattvāṃśca sa dikṣu gatvā saṃmānayatyānayate viśuddhim // MSA_7.3 //
māyopamānpaśyati lokadhātūnsarvānsasattvānsavivartanāśān /
saṃdarśayatyeva ca tānyatheṣṭaṃ vaśī vicitrairapi sa prakāraiḥ // MSA_7.4 //
raśmipramokṣairbhṛśaduḥkhitāṃśca āpāyikānsvargagatānkaroti /
mārānvayān kṣubdhavimānaśobhān saṃkampayaṃsrāsayate samārān // MSA_7.5 //
samādhivikrīḍitamaprameyaṃ saṃdarśayatyagragaṇasyamadhye /
sakarmajanmottamanirmitaiśca sattvārthamātiṣṭhati sarvakālam // MSA_7.6 //
jñānavaśitvātsamupaiti śuddhiṃ kṣetraṃ yathākāmanidarśanāya
abuddhanāmeṣu[?] ca buddhanāma saṃśrāvaṇāttānkṣipate 'nyadhātau // MSA_7.7 //
śakto bhavatyeva ca satvapāke saṃjātapakṣaḥ śakuniryathaiva /
buddhātpraśaṃsāṃ labhate 'timātrām ādeyavākyo bhavati prajānām // MSA_7.8 //
ṣaḍdhāpyabhijñā trividhā ca vidyā aṣṭau vimokṣā 'bhibhuvastathā'ṣṭau /
daśāpi kṛtsnāyatanānyameyāḥ samādhayo dhīragataḥ prabhāvaḥ // MSA_7.9 //
sa hi paramavaśitvalabdhabuddhirjagadavaśaṃ svavaśe vidhāya nityam /
parahitakaraṇaikatābhirāmaścarati bhaveṣu hi siṃhavatsudhīraḥ // MSA_7.10 //
prabhāvādhikāraḥ mahāyānasūtrālaṃkāre saptamaḥ
aṣṭamo 'dhikāraḥ
bodhisattvaparipāke saṃgrahaḥ ślokaḥ /
rūciḥ prasādaḥ praśamo 'nukampanā kṣamātha medhā prabalatvameva ca /
ahāryatāṅgaiḥ samupetatā bhṛśaṃ jinātmaje tatparipākalakṣaṇam // MSA_8.1 //
sumitratāditrayamugravīryatā parārdhaniṣṭhottamadharmasaṃgrahaḥ /
kṛpālusaddharmamahāparigrahe mataṃ hi samyakparipākalakṣaṇam // MSA_8.2 //
guṇajñatāthāśusamādhilābhitā phalānubhūtirmanaso 'dhyabheda[dya?]tā /
jinātmaje śāstari saṃprapattaye mataṃ hi samyakparipākalakṣaṇam // MSA_8.3 //
susaṃvṛttiḥ kliṣṭavitarkavarjanā nirantarāyo 'tha śubhābhirāmatā /
jīnātmaje kleśavinodanāyatan mataṃ hi samyakparipākalakṣaṇam // MSA_8.4 //
kṛpā prakṛtyā paraduḥkhadarśanaṃ nihīnacittasya ca saṃpravarjanam /
viśeṣagatvaṃ jagadagrajanmatā parānukampāparipākalakṣaṇam // MSA_8.5 //
dhṛtiḥ prakṛtyā pratisaṃkhyabhāvanā sudaḥkhaśītādyadhivāsanā sadā /
viśeṣagāmitvaśubhābhirāmatā mataṃ kṣamāyāḥ paripākalakṣaṇam // MSA_8.6 //
vipākaśuddhiḥ śravaṇādyamoṣatā praviṣṭatā sūktadurūktayostathā /
smṛtermahābuddhayudaye ca yogyatā sumedhatāyāḥ paripākalakṣaṇam // MSA_8.7 //
śubhadvayena dvayadhātupuṣṭatā phalodaye cāśrayayogyatā parā /
manorathāptirjagadagrabhūtatā balopalambhe paripākalakṣaṇam // MSA_8.8 //
sudharmatāyuktivicāraṇāśayo viśeṣalābhaḥ parapakṣadūṣaṇam /
punaḥ sadā māranirantarāyatā ahāryatāyāḥ paripākalakṣaṇam // MSA_8.9 //
śubhācayo 'thāśrayayatnayogyatā vivekatodagraśubhābhirāmatā /
jinātmaje hyaṅgasamanvaye punarmataṃ hi samyakparipākalakṣaṇam // MSA_8.10 //
iti navavidhavastupācitātmā paraparipācanayogyatāmupetaḥ /
śubha[dharma]mayasatatapravardhitātmā bhavati sadā jagato 'grabandhubhūtaḥ // MSA_8.11 //
vraṇe 'pi bhojye paripāka iṣyate yathaiva tatsrāvaṇabhogayogyatā /
tathāśraye 'smindvayapakṣaśāntatā[tāṃ]tathopabhogatvasuśāntapakṣatā [muśantipakvatām] // MSA_8.12 //
vipācanoktā paripācanā tathā prapācanā cāpyanupācanāparā /
supācanā[cā]pyadhipācanā matā nipācanotpācananā ca dehiṣu // MSA_8.13 //
hitāśayeneha yathā jinātmajo vyavasthitaḥ sarvajagadvipācayan /
tathā na mātā na pitā na bandhavaḥ suteṣu bandhuṣvapi suvyavasthitāḥ // MSA_8.14 //
tathājano nātmani vatsalo mataḥ kuto 'pi susnigdhaparāśraye jane /
yathā kṛpātmā parasatvavatsalo hite sukhe caiva niyojanātmataḥ // MSA_8.15 //
na bodhisattvasya śarīrabhogayoḥ pareṣvadeyaṃ punarasti sarvathā /
anugraheṇa dvividhena pācayan paraṃ samairdānaguṇairna tṛpyate // MSA_8.16 //
sadāprakṛtyādhyavihiṃsakaḥ svayaṃ rato 'pramatto 'tra paraṃ niveśayan /
paraṃparānugrahakṛt dvidhā pare vipākaniṣyandaguṇena pācakaḥ // MSA_8.17 //
pare 'pakāriṇyupakāribuddhimān pramarṣayannugramapi vyatikramam /
upāyacittairapakāramarṣaṇaiḥ śubhe samādāpayate 'pakāriṇaḥ // MSA_8.18 //
punaḥ sa yatnaṃ paramaṃ samāśrito na khidyate kalpasahasrakoṭibhiḥ /
jinātmajaḥ sa[ttva]gaṇaṃ prapācayan paraikacittasya śubhasya kāraṇāt // MSA_8.19 //
vaśitvamāgamya manasyanuttaraṃ paraṃ samāvarjayate 'tra śāsane /
nihatya sarvāmavamānakāmatāṃ śubhena saṃvardhayate ca taṃ punaḥ // MSA_8.20 //
sa tatvabhāvārthanaye suniścitaḥ karoti satvānsuvinīta saṃśayān /
tataśca te tajjinaśāsanādarād vivardhayante svaparaṃ guṇaiḥ śubhaiḥ // MSA_8.21 //
iti sugatigatau śubhatraye vā jagadakhilaṃ kṛpayā sa bodhisattvaḥ /
tanuparamavimadhyamaprakārairvinayati lokasamānabhāvagatyā // MSA_8.22 //
mahāyānasūtrālaṃkāre paripākādhikāro 'ṣṭamaḥ
navamo 'dhikāraḥ
sarvākārajñatāyāṃ dvau ślokau / tṛtīyastayoreva nirdeśabhūtaḥ /
ameyairduṣkaraśatairameyaiḥ kuśalācayaiḥ /
aprameyeṇa kālena ameyāvaraṇakṣayāt // MSA_9.1 //
sarvākārajñatāvāptiḥ sarvāvaraṇanirmalā /
vivṛtā ratnapeṭeva buddhatvaṃ samudāhṛtam // MSA_9.2 //
kṛtvā duṣkaramadbhutaṃ śramaśataiḥ saṃcityasarvaśubhaṃ kālenottamakalpayānamahatā sarvāvṛtīnāṃ kṣayāt /
sūkṣmasyāvaraṇasya bhūmiṣu gatasyotpāṭanād buddhatā ratnānāmiva sā prabhāvamahatāṃ peṭā samuddhāti[ṭi?]tā // MSA_9.3 //
sarvadharmāśca buddhatvaṃ dharmo naiva na kaścana /
śukladharmamayaṃ tacca na ca taistannirūpyate // MSA_9.4 //
dharmaratnanimittatvāllabdharatnākaropamam /
śubhasyanimittatvāllabdhameghopamaṃ matam // MSA_9.5 //
buddhatvaṃ sarvadharmaḥ samuditamatha vā sarvadharmavyapetaṃ prodbhūterdharmaratnapratatasumahato dharmaratnākarābham /
bhūtānāṃ śuklasasyaprasavasumahato hetuto meghabhūtaṃ dānāddharmāmbuvarṣapratatasuvihitasyākṣayasya prajāsu // MSA_9.6 //
paritrāṇaṃ hi buddhatvaṃ sarvakleśagaṇātsadā /
sarvaduścaritebhyaśca janmamaraṇato 'pi ca // MSA_9.7 //
upadravebhyaḥ sarvebhyo apāyādanupāyataḥ /
satkāyāddhīnayānācca tasmāccharaṇamuttamam // MSA_9.8 //
śaraṇamanupamaṃ tacchreṣṭhabuddhatvamiṣṭaṃ jananamaraṇasarvakleśapāpeṣu rakṣā /
vividhabhayagatānāṃ sarvarakṣāpayānaṃ pratatavividhaduḥkhāpāyanopāyagānāṃ // MSA_9.9 //
bauddhairdharmairyacca susaṃpūrṇaśarīraṃ yatsaddharme vetti sa sattvānpravinetum /
yātaṃ pāraṃ yatkṛpayā sarvajagatsu tad buddhatvaṃ śreṣṭhamihatyaṃ[heṣṭaṃ] śaraṇānām // MSA_9.10 //
ālokāt[kālāt]sarvasattvānāṃ buddhatvaṃ śaraṇaṃ mahat /
sarvavyasanasaṃpattivyāvṛttyabhyudaye matam // MSA_9.11 //
kleśajñeyavṛtīnāṃ satatamanugataṃ bījamutkṛṣṭakālaṃ yasminnastaṃ prayātaṃ bhavati suvipulaiḥ sarvahāniprakāraiḥ /
buddhatvaṃ śukladharmapravaraguṇayutā ā[cā]śrayasyānyathāptis tatprāptirnirvikalpādviṣayasumahato jñānamārgātsuśuddhāt // MSA_9.12 //
sthitaśca tasminsa tathāgato jaganmahācalendrastha ivābhyudīkṣate /
śamābhirāmaṃ karūṇāyate janamaghā[bhavā]bhirāme 'nyajane tu kā kathā // MSA_9.13 //
pravṛttirūddhittiravṛtirāśrayo nivṛttirāvṛttiratho dvayādvayā /
samāviśiṣṭā api sarvagātmikā tathāgatānāṃ parivṛttiriṣyate // MSA_9.14 //
yathāmbaraṃ sarvagataṃ sadāmataṃ tathaiva tatsarvagataṃ sadāmatam /
yathāmbaraṃ rūpagaṇeṣu sarvagaṃ tathaiva tatsatvagaṇeṣu sarvagam // MSA_9.15 //
yathodabhājane bhinne candrabimbaṃ na dṛśyate /
tatha duṣṭeṣu sattveṣu buddhabimbaṃ na dṛśyate // MSA_9.16 //
yathāgnirjvalate 'nyatra punaranyatraśāmyati /
buddheṣvapi tathā jñeyaṃ saṃdarśanamadarśanam // MSA_9.17 //
aghaṭitebhyastūryebhyo yathā syācchabdasaṃbhavaḥ /
tathā jiṇe vinābhogaṃ deśanāyāḥ samudbhavaḥ // MSA_9.18 //
yathā maṇervinā yatnaṃ svaprabhāva[sa]nidarśanam /
buddheṣvapi vinābhogaṃ tathā kṛtyanidarśanam // MSA_9.19 //
yathākāśe avicchinnā dṛśyante lokataḥ kriyāḥ /
tathaivānāsrave ghātau avicchinnā jinakriyāḥ // MSA_9.20 //
yathākāśe kriyāṇāṃ hi hānirabhyudayaḥ sadā /
tathaivānāsrave dhātau buddhakāryodayavyayaḥ // MSA_9.21 //
paurvāparyāviśiṣṭāpi sarvāvaraṇanirmalā /
naśuddhā nāpi cāśuddhā tathatā buddhatā matā // MSA_9.22 //
śūnyatāyāṃ viśuddhāyāṃ nairātmyānmārgalābhataḥ /
buddhāḥ śuddhātmalābhitvāt gatā ātmamahātmatām // MSA_9.23 //
na bhāvo nāpi cābhāvo buddhatvaṃ tena kathyate /
tasmādbuddhatathāpraśne avyākṛtanayo mataḥ // MSA_9.24 //
dāhaśāntiryathā lohe darśane timirasya ca /
cittajñāne tathā bauddhe bhāvābhāvo na śasyate // MSA_9.25 //
buddhānāmamale dhātau naikatā bahutā na ca /
ākāśavadadehatvātpūrvadehānusārataḥ // MSA_9.26 //
balādibuddhadharmeṣu bodhī ratnākaropamā /
jagatkuśalasasyeṣu mahāmeghopamā matā // MSA_9.27 //
puṇyajñānasupūrṇatvātpūrṇacandropamā matā /
jñānālokakaratvācca mahādityopamā matā // MSA_9.28 //
ameyā raśmayo yadvadvyamiśrā bhānumaṇḍale /
sadaikakāryā vartante lokamālokayanti ca // MSA_9.29 //
tathaivānāsrave dhātau buddhānāmaprameyatā /
miśraikakāryā kṛtyeṣu jñānālokakarāmatā // MSA_9.30 //
yathaikaraśminiḥsārātsarvaraśmiviniḥsṛtiḥ /
bhānostathaiva buddhānāṃ jñeyā jñānaviniḥsṛtiḥ // MSA_9.31 //
yathaivādityaraśmīnāṃ vṛttau nāsti mamāyitam /
tathaiva buddhajñānānāṃ vṛttau nāsti mamāyitam // MSA_9.32 //
yathā sūryaikamuktābhai raśmibhirbhāsyate jagat /
sakṛt jñeyaṃ tathā sarvaṃ buddhajñānaiḥ prabhāsyate // MSA_9.33 //
yathaivādityaraśmīnāṃ meghādyāvaraṇaṃ matam /
tathaiva buddhajñānānāmāvṛtiḥ satvaduṣṭatā // MSA_9.34 //
yathā pāṃśuvaśādvasre raṅgacitrāvicitratā /
tathā 'vedhavaśānmuktau jñānacitrāvicitratā // MSA_9.35 //
gāmbhīryamamale dhātau lakṣaṇasthānakarmasu /
buddhānāmetaduditaṃ raṅgairvākāśacitraṇā // MSA_9.36 //
sarveṣāmaviśiṣṭāpi tathatā śuddhimāgatā /
tathāgatatvaṃ tasmācca tadgarbhāḥ sarvadehinaḥ // MSA_9.37 //
śrāvakāṇāṃ vibhutvena laukikasyābhibhūyate /
pratyekabuddhebhyo manaḥ[buddhabhaumena] śrāvakasyābhibhūyate // MSA_9.38 //
bodhisattvavibhutvasya tatkalāṃ nānugacchati /
tathāgatavibhutvasya tatkalāṃ nānugacchati // MSA_9.39 //
aprameyamacintyaṃ ca vibhutvaṃ bauddhamiṣyate /
yasya yatra yathā yāvatkāle yasminpravartate // MSA_9.40 //
pañcendriyaparāvṛttau vibhutvaṃ labhyate param /
sarvārthavṛttau sarveṣāṃ gunadvādaśaśatodaye // MSA_9.41 //
manaso 'pi parāvṛttau vibhutvaṃ labhyate param /
vibhutvānucare jñāne nirvikalpe sunirmale // MSA_9.42 //
sārthodgrahaparāvṛttau vibhutvaṃ labhyate param /
kṣetraśuddhau yathākāmaṃ bhogasaṃdarśanāya hi // MSA_9.43 //
vikalpasya parāvṛttau vibhutvaṃ labhyate param /
avyāghāte sadākālaṃ sarveṣāṃ jñānakarmaṇām // MSA_9.44 //
pratiṣṭhāyāḥ parāvṛttau vibhutvaṃ labhyate param /
apratiṣṭhitanirvāṇaṃ buddhānāmacale[male]pade // MSA_9.45 //
maithunasya parāvṛttau vibhutvaṃ labhyate param /
buddhasaukhyabihāre 'tha dārā'saṃkleśadarśane // MSA_9.46 //
ākāśasaṃjñāvyāvṛttau vibhutvaṃ labhyate param /
cintitārthasamṛddhau ca gatirūpavibhāvane // MSA_9.47 //
ityemeyaparāvṛttāvameyavibhutā matā /
acintyakṛtyānuṣṭhānādbuddhānāmamalāśraye // MSA_9.48 //
śubhe vṛddho loko vrajati suviśuddhau paramatāṃ śubhe cānārabdhvā vrajati śubhavṛddhau paramatām /
vrajatyevaṃ loko diśi diśi jinānāṃ sukathitair apakvaḥ pakvo vā [na]ca punaraśeṣaṃ dhruvamiha // MSA_9.49 //
tathā kṛtvā caryāṃ [kṛcchrāvāpyāṃ] paramaguṇayogādbhutavartī mahābodhiṃ nityāṃ dhruvamaśaraṇānāṃ ca śaraṇam /
labhante yaddhīrā [diśi diśi] gasadā [sadā]sarvasamayaṃ tadāścaryaṃ loke suvidhacaraṇānnādbhutamapi // MSA_9.50 //
kvaciddharmāñcakaṃ [dharmyaṃ cakraṃ] bahumukhaśatairdarśayati yaḥ kvacijjanmāntardhiṃ kvacidapi vicitrāṃ janacarīm /
kvacitkṛtsnāṃ bodhiṃ kvacidapi ca nirvāṇamasakṛt na ca sthānāttasmādvicalati sa sarvaṃ ca kurute // MSA_9.51 //
na buddhānāmevaṃ bhavati mamapakvo 'yamiti cāprapācyo 'yaṃ dehī api ca adhunāpācyata iti /
vinā saṃskāraṃ tu prapacamupayātyeva janatā śubhairdharmairnityaṃ diśi diśiḥ samantāttrayamukham // MSA_9.52 //
yathāyatnaṃ bhānuḥ pratataviṣadairaṃśavisaraiḥ prapāka[kaṃ] sasyānāṃ diśi [diśi] samantātprakurūte /
tathā dharmārko 'pi praśamavidhidharmāṃśuvisaraiḥ prapākaṃ sasyānāṃ diśi diśi samantātprakurūte // MSA_9.53 //
yathaikasmāddīpādbhavati sumahāndīpanicayo 'prameyo 'saṃkhyeyo na ca sa punareti vyayamataḥ /
tathaikasmād buddhād [pākā]bhavati sumahān paripāka[pāka]nicayo 'prameyo 'saṃkhyeyo na ca punareti[punarupaiti] vyayamataḥ // MSA_9.54 //
yathā toyaistṛptiṃ vrajati na mahāsāgara iva na vṛddhiṃ vā yāti pratataviṣadāmbu praviśanaiḥ /
tathā bauddhau dhātuḥ satatasamitaiḥ śuddhiviśanair natṛptiṃ vṛddhiṃ vā vrajati paramāścaryamiha tat // MSA_9.55 //
sarvadharmadvayāvāratathatāśuddhilakṣaṇaḥ /
vastujñānatadālambavaśitākṣayalakṣaṇaḥ // MSA_9.56 //
kleśajñeyāvaraṇadvayātsarvadharmatathatāviśuddhilakṣaṇaśca vastutadālambanajñānayorakṣayavaśitā lakṣaṇaśca /
sarvatastathatājñānabhāvanā samudāgamaḥ sarvasatvadvayādhānasarvathā'kṣayatā phalam // MSA_9.57 //
kāyavākcittanirmāṇaprayogopāyakarmakaḥ /
samādhidhāraṇīdvāradvayāmeyasamanvitaḥ // MSA_9.58 //
svabhāvadharmasaṃbhoganirmāṇairbhinnavṛttikaḥ /
dharmadhāturviśuddho 'yaṃ buddhānāṃ samudāhṛtaḥ // MSA_9.59 //
svābhāviko 'tha sāṃbhogyaḥ kāyo nairmāṇiko 'paraḥ /
kāyabhedā hi buddhānāṃ prathamastu dvayāśrayaḥ // MSA_9.60 //
sarvadhātuṣu sāṃbhogyo bhitro gaṇaparigrahaiḥ /
kṣetraiśca nāmabhiḥ kāyairdharmasaṃbhogaceṣṭitaiḥ // MSA_9.61 //
samaḥ sūkṣmaśca tacchiṣṭaḥ[cchliṣṭaḥ] kāyaḥ svābhāviko mataḥ /
saṃbhogavibhutāheturyatheṣṭaṃ bhogadarśane // MSA_9.62 //
ameyaṃ buddhanirmāṇaṃ kāyo nairmāṇiko mataḥ /
dvayordvayārthasaṃpattiḥ sarvākārā pratiṣṭhitā // MSA_9.63 //
śilpajanmamahābodhisadānirvāṇadarśanaiḥ /
buddhanirmāṇakāyo 'yaṃ mahāmāyo[mahopāyo] vimocane // MSA_9.64 //
tribhiḥ kāyaistu vijñeyo buddhānāṃ kāyasaṃgrahaḥ /
sāśrayaḥ svaparārtho yastribhiḥ kāyairnirdarśitaḥ // MSA_9.65 //
āśrayeṇāśayenāpi karmaṇā te samā matāḥ /
prakṛtyā 'sraṃsanenāpi prabandhenaiṣu nityatā // MSA_9.66 //
ādarśajñānamacalaṃ trayajñānaṃ tadāśritam /
samatāpratyavekṣāyāṃ kṛtyānuṣṭhāna eva ca // MSA_9.67 //
ādarśajñānamamamāparicchinnaṃ sadānugam /
sarvajñeyeṣvasaṃmūḍhaṃ na ca teṣvāmukhaṃ sadā // MSA_9.68 //
sarvajñānanimittatvānmahājñānākaropamam /
saṃbhogabuddhatā jñānapratibimbodayācca tat // MSA_9.69 //
sattveṣu samatājñānaṃ bhāvanāśuddhito 'malaṃ [matam] /
apratiṣṭhasa[śa]māviṣṭaṃ samatājñānamiṣyate // MSA_9.70 //
mahāmaitrīkṛpābhyāṃ ca sarvakālānugaṃ matam /
yathādhimokṣaṃ satvānāṃ buddhabimbanidarśakam // MSA_9.71 //
pratyavekṣaṇakaṃ jñāne [naṃ]jñeyeṣvavyāhataṃ sadā /
dhāraṇīnāṃ samādhīnāṃ nidhānopamameva ca // MSA_9.72 //
pariṣanmaṇḍale sarvavibhūtīnāṃ nidarśakam /
sarvasaṃśayavicchedi mahādharmapravarṣakam // MSA_9.73 //
kṛtyānuṣṭhānatājñānaṃ nirmāṇaiḥ sarvadhātuṣu /
citrāprameyācintyaiśca sarvasattvārthakārakam // MSA_9.74 //
kṛtyaniṣpattibhirbhedaiḥ saṃkhyākṣetraiśca sarvadā /
acintyaṃ buddhanirmāṇaṃ vijñeyaṃ tacca sarvathā // MSA_9.75 //
dhāraṇātsamacittācca samyagdharmaprakāśanāt /
kṛtyānuṣṭhānataścaiva caturjñānasamudbhavaḥ // MSA_9.76 //
gotrabhedādavaiyarthyātsākalyādapyanāditaḥ /
abhedānnaikabuddhatvaṃ bahutvaṃ cāmalāśraye // MSA_9.77 //
yā 'vidyamānatā saiva paramā vidyamānatā /
sarvathā 'nupalambhaśca upalambhaḥ paro mataḥ // MSA_9.78 //
bhāvanā paramā ceṣṭā bhāvanāmavipaśyatām /
pratilambhaḥ paraśceṣṭaḥ pratilambhaṃ ca paśyatām // MSA_9.79 //
paśyatāṃ gurutvaṃ [tāṃ] dīrghaṃ nimittaṃ vīryamātmanaḥ /
mānināṃ bodhisattvānāṃdu [dū]re bodhirnirūpyate // MSA_9.80 //
paśyatām, kalpanāmātraṃ sarvametadyathoditaṃ /
akalpabodhisatvānāṃ prāptā bodhirnirūpyate // MSA_9.81 //
bhinnāśrayā bhinnajalāśca nadyaḥ alpodakāḥ kṛtyapṛthaktvakāryāḥ /
jalāśritaprāṇitanūpabhogyā bhavanti pātālamasaṃpraviṣṭāḥ // MSA_9.82 //
samudraviṣṭāśca bhavanti sarvā ekāśrayā ekamahājalāśca /
miśraikakāryāśca mahopabhogyā jalāśritaprāṇigaṇasya nityam // MSA_9.83 //
bhinnāśrayā bhinnamatāśca dhīrāḥ svalpāvabodhāḥ pṛthagātmakṛtyāḥ /
parīttasatvārthasadopabhogyā bhavanti buddhatvamasaṃpraviṣṭāḥ // MSA_9.84 //
buddhatvaviṣṭāśca bhavanti sarve ekāśrayā ekamahāvabodhāḥ /
miśrekakāryāśca mahopabhogyāḥ sadā mahāsatvagaṇasya te hi // MSA_9.85 //
itinirūpamaśukladharmayogād hitasukhahetutayā ca buddhabhūmeḥ /
śubhaparamasukhākṣayākaratvāt śubhamatirarhati bodhicittamāptum // MSA_9.86 //
mahāyānasūtrālaṃkāre bodhyadhikāro navamaḥ
daśamodhikāraḥ
uddānam
ādiḥ siddhiḥ śaraṇaṃ gotraṃ citte tathaiva cotpādaḥ /
svaparārthastatvārthaḥ prabhāvaparipākabodhiśca // MSA_10.1 //
jātā jātā grāhikā grāhyabhūtā mitrādāttā svātmato bhrāntikā ca /
abhrāntānyā āmukhā naiva cānyā ghoṣācārā caiṣikā cekṣikā ca // MSA_10.2 //
hāryā kīrṇā'vyāvakīrṇā vipakṣairhīnodārā āvṛtā'nāvṛtā ca /
yuktā'yuktā saṃbhṛtā'saṃbhṛtā ca gāḍhaṃ viṣṭā dūragā cādhimuktiḥ // MSA_10.3 //
amanaskārabāhulyaṃ kauśīdyaṃ yogavibhramaḥ /
kumitraṃ śubhadaurbālyamayoniśomanaskriyā // MSA_10.4 //
pramādo 'lpaśrutatvaṃ ca śrutacintālpatuṣṭatā /
śamamātrābhimānaśca tathā 'parijayo mataḥ // MSA_10.5 //
anudvegastathodvega āvṛtiścāpyayuktatā /
asaṃbhṛtiśca vijñeyā'dhimuktiparipanthatā // MSA_10.6 //
puṇyaṃ mahadakaukṛtyaṃ saumanasyaṃ sukhaṃ mahat /
avipraṇāśaḥ sthairyaṃ ca viśeṣagamanaṃ tathā // MSA_10.7 //
dharmābhisamayaścātha svaparārthāptirūttamā /
kṣiprābhijñatvamete hi anuśaṃsādhimuktitaḥ // MSA_10.8 //
kāmināṃ sā śvasadṛśī kūrmaprakhyā samādhinām /
bhṛtyopamā svārthināṃ sā rājaprakhyā parārthinām // MSA_10.9 //
tathā kāmisthātṛsvaparajanakṛtyārthamudite viśeṣo vijñeyaḥ satatamadhimuktayā vividhayā /
mahāyāne tasya vidhivadiha matvā paramatāṃ bhṛśaṃ tasmin dhīraḥ satatamiha tābheva vṛṇuyāt // MSA_10.10 //
manuṣa[ṣya] bhūtāḥ saṃbodhiṃ prāpnuvanti pratikṣaṇam /
aprameyā yataḥ sattvā layaṃ nāto 'dhivāsayet // MSA_10.11 //
yathā puṇyaṃ prasavate pareṣāṃ bhojanaṃ dadat /
na tu svayaṃ sa bhuñjānastathā puṇyamahodayaḥ // MSA_10.12 //
sūtrokto labhyate dharmātparārthāśrayadeśitāt /
na tu svārthāśrayāddharmāddeśitādupalabhyate // MSA_10.13 //
iti vipulagatau mahogha[mahārya]dharme janiya[parijanayan?] sadā matiṃmānmahādhimuktim /
vipulasatatapuṇyatadvivṛddhiṃ vrajati guṇairasamairmahātmatāṃ ca // MSA_10.14 //
mahāyānasūtrālaṃkāre adhimuktyadhikāro daśamaḥ
ekādaśo 'dhikāraḥ
dharmaparyeṣṭyadhikāre ālambanaparyeṣṭau catvāraḥ ślokāḥ
piṭakatrayaṃ dvayaṃ vā [ca?] saṃgrahataḥ kāraṇairnavabhiriṣṭam /
vāsanabodhanaśamanaprativedhaistadvimocayati // MSA_11.1 //
sūtrābhidharmavinayāścaturvidhārthā matāḥ samāsena /
teṣāṃ jñānāddhīmānsarvākārajñatāmeti // MSA_11.2 //
āśrayato lakṣaṇato dharmādarthācca sūcanātsūtram /
abhimukhato 'thābhīkṣṇyādabhibhavagatito 'bhidharmaśca // MSA_11.3 //
āpatterūtthānādvyutthānānniḥsṛteścavinayatvam /
pudgalataḥ prajñapteḥ pravibhāgaviniścayāccaiva // MSA_11.4 //
ālambanaṃ mato dharmaḥ ādhyātmaṃ bāhyakaṃ[dvayam?] /
[lābho dvayordvayārthena dvayoścānupalambhataḥ] // MSA_11.5 //
manojalpairyathoktārthaprasannasya pradhāraṇāt /
arthakhyānasya jalpācca nāmni sthānācca cetasaḥ // MSA_11.6 //
dharmālambanalābhaḥ syāttribhirjñānaiḥ śrutādibhiḥ /
trividhālambanalābhaśca pūrvoktastatsamāśritaḥ // MSA_11.7 //
tridhātukaḥ kṛtyakaraḥ sasaṃbādhāśrayo 'paraḥ /
adhimuktiniveśī ca tīvracchandakaro 'paraḥ // MSA_11.8 //
hīnapūrṇāśrayo dvedhā sajalpo 'jalpa eva ca /
jñānena saṃprayuktaśca yogopaniṣadātmakaḥ // MSA_11.9 //
saṃbhinnālambanaścāsau vibhinnālambanaḥ sa ca /
pañcadhā saptadhā caiva parijñā pañcadhā 'sya ca // MSA_11.10 //
catvāraḥ saptatriṃśacca ākārā bhāvanāgatāḥ /
mārgadvayasvabhāvo 'sau dvyunuśaṃsaḥ pratīcchakaḥ // MSA_11.11 //
prayogī vaśavartī ca parītto vipulātmakaḥ /
yogināṃ hi manaskāra eṣa sarvātmako mataḥ // MSA_11.12 //
tatvaṃ yatsatataṃ dvayena rahitaṃ, bhrānteśca saṃniśrayaḥ śakyaṃ naiva ca sarvathābhilapituṃ yañcāprapañcātmakam /
jñeyaṃ heyamatho viśodhyamamalaṃ yacca prakṛtyā matam yasyākāśasuvarṇavārisadṛśī kleśādviśuddhirmatā // MSA_11.13 //
na khalu jagati tasmādvidyate kiṃcidanyajjagadapi tadaśeṣaṃ tatra saṃmūḍhabuddhi /
kathamayamabhirūḍho lokamohaprakāro yadasadabhiniviṣṭaḥ satsamantādvihāya // MSA_11.14 //
yathā māyā tathā'bhūtaparikalpo nirucyate /
yathā māyākṛtaṃ tadvat dvayabhrāntirnirucyate // MSA_11.15 //
yathā[']tasmitra tadbhāvaḥ paramārthastatheṣyate /
yathā tasyopalabdhistu tathā saṃvṛtisatyatā // MSA_11.16 //
tadabhāve yathā vyaktistannimittasya labhyate /
tathāśrayaparāvṛttāvasatkalpasya labhyate // MSA_11.17 //
tannimitte yathā loko hyabhrāntaḥ kāmataścaret /
parāvṛttāvaparyastaḥ kāmacārī tathā patiḥ [yatiḥ] // MSA_11.18 //
tadākṛtiśca tatrāsti tadbhāvaśca na vidyate /
tasmādastitvanāstitvaṃ māyādiṣu vidhīyate // MSA_11.19 //
na bhāvastatra cābhāvo nābhāvo bhāva eva ca /
bhāvābhāvāviśeṣaśca māyādiṣu vidhīyate // MSA_11.20 //
tathā dvayābha[bhāsa?]tātrāsti tadbhāvaśca na vidyate /
tasmādastitvanāstitvaṃ rūpādiṣu vidhīyate // MSA_11.21 //
na bhāvastatra cābhāvo nābhāvo bhāva eva ca /
bhāvābhāvāviśeṣaśca rūpādiṣu vidhīyate // MSA_11.22 //
samāropāpavādābha[nta?]pratiṣedhārthamiṣyate /
hīnayānena yānasya pratiṣedhārthameva ca // MSA_11.23 //
bhrānternimittaṃ bhrāntiśca rūpavijñaptiriṣyate /
arūpiṇī ca vijñaptirabhāvātsyānna cetarā // MSA_11.24 //
māyāhastyākṛtigrāhabhrānterdvayamudāhṛtam /
dvayaṃ tatra yathā nāsti dvayaṃ caivopalabhyate // MSA_11.25 //
bimbasaṃkalikāgrāhabhrānterdvayamudāhṛtam /
dvayaṃ tatra yathā nāsti dvayaṃ caivopalabhyate // MSA_11.26 //
tathā bhāvāttathā'bhāvād bhāvābhāva[vā?]viśeṣataḥ /
sadasanto 'tha māyābhā ye dharmā bhrāntilakṣaṇāḥ // MSA_11.27 //
tathā 'bhāvāttathā ' bhāvāttathā 'bhāvādalakṣaṇāḥ /
māyopamāśca nirdiṣṭā ye dharmāḥ prātipakṣikāḥ // MSA_11.28 //
māyārājeva cānyena māyārājñā parājitaḥ /
ye sarvadharmān paśyanti nirmārāste jinātmajāḥ // MSA_11.29 //
māyāsvapnamarīcibimbasadṛśāḥ prodbhāsaśrutkomapā vijñeyodakacandrabimbasadṛśā nirmāṇatulyāḥ punaḥ /
ṣaṭ ṣaṭ dvau ca punaśca ṣaṭ dvayamatā ekaikaśaśca trayaḥ saṃskārāḥ khalu tatra tatra kathitā buddhairvibuddhottamaiḥ // MSA_11.30 //
abhūtakalpo na bhūto nābhūto 'kalpa eva ca /
na kalpo nāpi cākalpaḥ sarvaṃ jñeyaṃ nirucyate // MSA_11.31 //
svadhātuto dvayābhāsāḥ sāvidyākleśavṛttayaḥ /
vikalpāḥ saṃpravartante dvayadravyavivarjitāḥ // MSA_11.32 //
ālambanaviśeṣāptiḥ svadhātusthānayogataḥ /
ta eva hyadvayābhāsā vartante carmakāṇḍavat // MSA_11.33 //
cittaṃ dvayaprabhāsaṃ rāgādyābhāsamiṣyate tadvat /
śraddhādyābhāsaṃ na tadanyo dharmaḥ kliṣṭakuśalo 'sti // MSA_11.34 //
yathā dvayapratibhāsādanyo na dvayalakṣaṇaḥ /
iti cittaṃ citrābhāsaṃ citrākāraṃ pravartate // MSA_11.35 //
lakṣyaṃ ca lakṣaṇaṃ caiva lakṣaṇā ca prabhedataḥ /
anugrahārthaṃ sattvānāṃ saṃbuddhaiḥ saṃprakāśitā // MSA_11.36 //
sadṛṣṭikaṃ ca yaccittaṃ tatrāvasthāvikāritā /
lakṣyametatsamāsena hyapramāṇaṃ prabhedataḥ // MSA_11.37 //
yathājalpārthasaṃjñāyā nimittaṃ tasya vāsanā /
tasmādapyarthavikhyānaṃ parikalpitalakṣaṇaṃ // MSA_11.38 //
yathā nāmārthamarthasya nāmnaḥ prakhyānatā ca yā /
asaṃ[sat?] kalpanimittaṃ hi parikalpitalakṣaṇam // MSA_11.39 //
trividhatrividhābhāso grāhyagrāhakalakṣaṇaḥ /
abhūtaparikalpo hi paratantrasya lakṣaṇam // MSA_11.40 //
abhāvabhāvatā yā ca bhāvābhāvasamānatā /
aśāntaśāntā 'kalpā ca pariniṣpannalakṣaṇam // MSA_11.41 //
niṣpa[ṣya]ndadharmamālambya yoniśo manasikriyā /
cittasya dhātau sthānaṃ ca sadasattārthapaśyanā // MSA_11.42 //
samatāgamanaṃ tasminnāryagotraṃ hi nirmalam /
samaṃ viśiṣṭamanyūnānadhikaṃ lakṣaṇā matā // MSA_11.43 //
padārthadehanirbhāsaparāvṛttiranāsravaḥ /
dhāturbījaparāvṛtteḥ sa ca sarvatragāśrayaḥ // MSA_11.44 //
caturdhā vaśitā vṛttermanasaścodgrahaśca ca /
vikalpasyāvikalpe hi kṣetre jñāne 'tha karmaṇi // MSA_11.45 //
acalāditribhūmau ca vaśitā sā caturvidhā /
dvidhaikasyāṃ tadanyasyāmekaikā vaśitā matā // MSA_11.46 //
viditvā nairātmyaṃ dvividhamiha dhīmānbhavagataṃ samaṃ tacca jñātvā praviśati sa tatvaṃ grahaṇataḥ /
tatastatra sthānānmanasa iha na khyāti tadapi tadakhyānaṃ muktiḥ parama upalambhasya vigamaḥ // MSA_11.47 //
ādhāre saṃbhārādādhāne sati hi nāmamātraṃpaśyan /
paśyati hi nāmamātraṃ tatpaśyaṃstacca naiva paśyati bhūyaḥ // MSA_11.48 //
cittametatsadauṣṭhulyamātmadarśanapāśitam /
pravartate nivṛttistu tadadhyātmasthitermatā // MSA_11.49 //
svayaṃ svenātmanā 'bhāvātsvabhāve cānavasthiteḥ /
grāhavattadā[da]bhāvācca niḥsvabhāvatvamiṣyate // MSA_11.50 //
[niḥsvabhāvatayā siddhā uttarottaraniśrayāḥ /
anutpādo 'nirodhaścādiśantiḥ parinirvṛtiḥ] // MSA_11.51 //
ādau tatve 'nyatve svalakṣaṇe svayamathānyathābhāve /
saṃkleśe 'tha viśeṣe kṣāntiranutpattidharmoktā // MSA_11.52 //
dharma nairātmyamuktīnāṃ tulyatvāt gotrabhedataḥ /
dvyāśayāpteśca nirmāṇātparyantādekayānatā // MSA_11.53 //
ākarṣaṇārthamekeṣāmanyasaṃdhāraṇāya ca /
deśitāniyatānāṃ hi saṃbuddhairekayānatā // MSA_11.54 //
śrāvako 'niyato dvedhā dṛṣṭādṛṣṭārthayānataḥ /
dṛṣṭārtho vītarāgaścāvītarāgo 'pyasau mṛduḥ // MSA_11.55 //
tau ca labdhāryamārgasya bhaveṣu pariṇāmanāt /
acintyapariṇāmikyā upapattyā samanvitau // MSA_11.56 //
praṇidhānavaśādeka upapattiṃ prapadyate /
eko 'nāgāmitāyogānnirmāṇaiḥ pratipadyate // MSA_11.57 //
nirvāṇābhiratatvācca tau dhandhagatikau matau /
punaḥ punaḥ svacittasya samudācārayogataḥ // MSA_11.58 //
so 'kṛtārtho hyabuddhe ca jāto dhyānārthamudyataḥ /
nirmāṇārthī tadāśritya parāṃ bodhimavāpnute // MSA_11.59 //
vidyāsthāne pañcavidhe yogamakṛtvā sarvajñatvaṃ naiti kathaṃcitparamāryaḥ /
ityanyeṣāṃ nigrahaṇānugrahaṇāya svājñārthaṃ vā tatra karotyeva sa yogam // MSA_11.60 //
hetūpalabdhituṣṭiśca niśrayatadanusmṛtiḥ /
sādhāraṇaphalecchā ca yathābodhādhimucyanā // MSA_11.61 //
caturvidhānubhāvena prīyaṇā khedaniścayaḥ /
vipakṣe pratipakṣe ca pratipattiścaturvidhā // MSA_11.62 //
prasādaḥ saṃpratīkṣā ca dānacchandaḥ paratra ca /
saṃnāhaḥ praṇidhānaṃ ca abhinandamanaskriyā // MSA_11.63 //
śaktilābhe sadautsukyaṃ dānādau ṣaḍvidhedyanam /
paripāke 'tha pūjāyāṃ sevāyāmanukampanā // MSA_11.64 //
akṛte kukṛte lajjā kaukṛtyaṃ viṣaye ratiḥ /
amitrasaṃjñā khede ca racanodbhāvanāmatiḥ // MSA_11.65 //
dānādayaḥ pratisaraṇaṃ sambodhau neśvarādayaḥ /
doṣāṇāṃ ca guṇānāṃ ca pratisaṃvedanād [?]dvayoḥ // MSA_11.66 //
cayānusmaraṇaprītirmāhārthyasya ca darśanam /
yoge 'bhilāṣo 'vikalpe taddhṛtyāṃ pratyayāgame // MSA_11.67 //
saptaprakārāsadgrāhavyutthāne śaktidarśanam /
āścaryaṃ cāpyanāścaryaṃ saṃjñā caiva caturvidhā // MSA_11.68 //
samatā sarvasattveṣu dṛṣṭiścāpi mahātmikā /
paraguṇapratikārastrayāśāstirnirantaraḥ // MSA_11.69 //
buddhapraṇītānuṣṭhānādarvāgasthānacetanāt[cetanā] /
taddhānivṛddhyā sattveṣu anāmodaḥ pramodanā // MSA_11.70 //
prativarṇikāyāṃ[varṇikā]bhūtāyāṃ bhāvanāyāṃ ca nārūciḥ /
nādhivāsamanaskāro vyākṛtaniyate spṛhā // MSA_11.71 //
āyatyāṃ darśanādvṛtticetanā samatekṣaṇā /
agradharmeṣu vṛttyā ca agratvātmāvadhāraṇāt[dhāraṇā] // MSA_11.72 //
ete śubhamanaskārā daśapāramitānvayāḥ /
sarvadā bodhisattvānāṃ dhātupuṣṭau bhavanti hi // MSA_11.73 //
puṣṭeradhyāśayato mahatī paryeṣṭiriṣyate dhīre /
savivāsā hyavivāsā tathaiva vaibhutvikī teṣām // MSA_11.74 //
asakāyā laghu[labdha]kāyā prapūrṇakāyā ca bodhisattvānām /
bahumānasūkṣmamānā nirmāṇā caiṣaṇābhimatā // MSA_11.75 //
rūpārūpe dharmo lakṣaṇahetustathaiva cārogyaṃ[gye] /
aiśvarye 'bhijñābhistadakṣayatve ca dhīrāṇām // MSA_11.76 //
abhāvabhāvādhyapavādakalpa ekatvanānāsvaviśeṣakalpāḥ /
yathārthanāmābhiniveśakalpāḥ jinātmajaiḥ saṃparivarjanīyāḥ // MSA_11.77 //
iti śubhamatiretya yatnamugraṃ dvayaparyeṣitadharmatāsatatvaḥ /
pratiśaraṇamataḥ sadā prajānāṃ bhavati guṇaiḥ sa samudravatprapūrṇaḥ // MSA_11.78 //
mahāyānasūtrālaṃkāre dharmaparyeṣṭyadhikāra ekādaśaḥ
dvādaśo 'dhikāraḥ
dharmadeśanāyāṃ mātsaryapratiṣedhe ślokaḥ
prāṇānbhogāṃśca dhīrāḥ pramuditamanasaḥ kṛcchralabdhānasārān satvebhyo duḥkhitebhyaḥ satatamavasṛjantyuccadānaprakāraiḥ /
prāgevodāradharmaṃ hitakaramasakṛtsarvathaiva prajānāṃ kṛcchre naivopalabdhaṃ bhṛśamavasṛjatāṃ vṛddhigaṃ cāvyayaṃ ca // MSA_12.1 //
dharmo naiva ca deśito bhagavatā pratyātmayavedyo yata ākṛṣṭā janatā ca yukta[yukti]vihitairdharmaiḥ svarkī dharmatāṃ /
svaśāntyāsyapuṭe viśuddhivipule sādhāraṇe 'thākṣaye lāleneva kṛpātmabhistvajagaraprakhyaiḥ samāpāditā // MSA_12.2 //
tasmānnaiva nirarthikā bhavati sā yā bhāvanā yogināṃ tasmānnaiva nirarthikā bhavati sā yā deśanā saugatī /
dṛṣṭo 'rthaḥ śrutamātrakādyadi bhavet syādbhāvanāpārthikā aśrutvā yadi bhāvanāmanuviśet syāddeśanāpārthikā // MSA_12.3 //
āgamato adhigamato vibhutvato deśanāgrasatvānāṃ /
mukhato rūpātsarvā[rvataḥā]kāśāduccaraṇatā'pi............ // MSA_12.4 //
viṣadā saṃdehajahā ādeyā tatvadarśikā dvividhā /
saṃpannadeśaneyaṃ vijñeyaṃ[yā] bodhisattvānāṃ // MSA_12.5 //
madhurā madavyapetā na ca khinnā deśanāgrasatvānāṃ /
sphuṭacitrayuktagamikā nirāmiṣā sarvagā caiva // MSA_12.6 //
adīnā madhurā sūktā pratītā viṣadā tathā [vāgjinātmaje] /
[yathārhā nirābhiṣā ca parimitākṣayā tathā] // MSA_12.7 //
uddeśānnirdeśāttathaiva yānānulomanāt ślākṣṇyāt /
prātītyadyāthārhānnairyāṇyādānukūlyatvāt // MSA_12.8 //
vyañjanasaṃpaccaiṣā vijñeyā sarvathāgrasattvānāṃ /
ṣaṣṭyaṅgī sācintyā ghoṣo 'nantastu sugatānāṃ // MSA_12.9 //
vācā padaiḥ suyuktairanudeśavibhāgasaṃśayacchedaiḥ /
bahulīkārānugatā hyuddhaṭitavipañcitajñeṣu // MSA_12.10 //
śuddhā trimaṇḍalena hiteyaṃ deśanā hi buddhānāṃ /
doṣairvivarjitā punaraṣṭabhireṣaiva vijñeyā // MSA_12.11 //
kauśīdyamanavabodho hyavakāśasyākṛtirhyanītatvam /
saṃdehasyācchedastadvigamasyādṛḍhīkaraṇam // MSA_12.12 //
khedo 'tha matsaritvaṃ doṣā hyete matā kathāyāṃ hi /
tadabhāvādbuddhānāṃ nirūttarā deśanā bhavati // MSA_12.13 //
kalyāṇo dharmo 'yaṃ hetutvādbhaktituṣṭibuddhīnāṃ /
dvividhārthaḥ sugrāhyaścaturguṇabrahmacaryavadaḥ // MSA_12.14 //
parairasādhāraṇayogakevalaṃ tridhātukakleśavihānipūrakam /
svabhāvaśuddhaṃ malaśuddhitaśca taccaturguṇabrahmavicaryamiṣyate // MSA_12.15 //
avatāraṇasaṃdhiśca saṃdhirlakṣaṇato 'paraḥ /
pratipakṣābhisaṃdhiśca saṃdhiḥ pariṇatāvapi // MSA_12.16 //
śrāvakeṣu svabhāveṣu doṣāṇāṃ vinaye tathā /
abhidhānasya gāmbhīrye saṃdhireṣa caturvidhaḥ // MSA_12.17 //
asāre sāramatayo viparyāse ca susthitāḥ /
kleśena ca susaṃkliṣṭā labhante bodhimuktamāṃ // MSA_12.17* //
|| iti ||
samatā 'rthāntare jñeyastathā kālāntare punaḥ /
pudgalasyāśaye caiva abhiprāyaścaturvidhaḥ // MSA_12.18 //
buddhe dharme 'vajñā kauśīdyaṃ tuṣṭiralpamātreṇa /
rāge māne caritaṃ kaukṛtaṃ cāniyatabhedaḥ // MSA_12.19 //
sattvānāmāvaraṇaṃ tatpratipakṣo 'grayānasaṃbhāṣā /
sarvāntarāyadoṣaprahāṇameṣāṃ tato bhavati // MSA_12.20 //
yo granthato 'rthato vā gāthādvayadhāraṇe prayujyeta /
sa hi daśavidhamanuśaṃsaṃ labhate satvottamo dhīmān // MSA_12.21 //
kṛtsnāṃ ca dhātupuṣṭiṃ prāmodyaṃ cottamaṃ maraṇakāle /
janma ca yathābhikāmaṃ jātismaratāṃ ca sarvatra // MSA_12.22 //
buddhaiśca samavadhānaṃ tebhyaḥ śravaṇaṃ tathāgrayānasya /
adhimuktiṃ saha buddhyā dvayamukhatāmāśubodhiṃ ca // MSA_12.23 //
iti suga[ma]tirakhedavān kṛpāluḥ prathitayaśāḥ suvidhijñatāmupetaḥ /
bhavati sukathiko hi bodhisattvastapati jane kathitairyathaiva sūryaḥ // MSA_12.24 //
mahāyānasūtrālaṃkāre deśanādhikāro dvādaśaḥ
trayodaśo 'dhikāraḥ
pratipattivibhāge ṣaṭ ślokāḥ /
dvedhā nairātmyamājñāya dhīmān pudgaladharmayoḥ /
dvayamithyātvasamyaktvaṃ vivarjyeta trayeṇa hi // MSA_13.1 //
arthajñaḥ sarvadharmāṇāṃ vetti kolasamānatāṃ /
śrutatuṣṭiprahāṇāya dharmajñastena kathyate // MSA_13.2 //
pārthagjanena jñānena pratividhya dvayaṃ tathā /
tajjñānapariniṣpattāvanudharmaṃ prapadyate // MSA_13.3 //
tato jñānaṃ sa labhate lokottaramanuttaraṃ /
ādibhūmau samaṃ sarvairbodhisattvaistadātmabhiḥ // MSA_13.4 //
kṛtvā darśanajñeyānāṃ[heyānāṃ] kleśānāṃ sarvasaṃkṣayam /
jñeyāvaraṇajñānāya[hānāya] bhavanāyāṃ prayujyate // MSA_13.5 //
vyavasthānāvikalpena jñānena sahacāriṇā /
anudharmaṃ caratyevaṃ pariśiṣṭāsu bhūmiṣu // MSA_13.6 //
sulābho 'tha svadhiṣṭhānaḥ subhūmiḥ susahāyakaḥ /
suyogo guṇavān deśo yatra dhīmān prapadyate // MSA_13.7 //
bahuśruto dṛṣṭasatyo vāgmī samanukampakaḥ /
akhinno bodhisattvaśca jñeyaḥ satpurūṣo mahān // MSA_13.8 //
svālambanā susaṃ bhārā [susaṃstabdhā] subhāvanaiva [supāyācaiva ?] deśitā /
suniryāṇaprayogā ca ātmasamyakpradhānatā // MSA_13.9 //
rateḥ kṣaṇopapatteśca ārogyasyāpi kāraṇaṃ /
samādhervicayasyāpi pūrve hi kṛtapuṇyatā // MSA_13.10 //
dharmadhātuvinirmukto yasmāddharmo na vidyate /
tasmādrāgādayasteṣāṃ buddhairniḥsaraṇaṃ matāḥ // MSA_13.11 //
dharmadhātuvinirmukto yasmāddharmo na vidyate /
tasmātsaṃkleśanirdeśe sa saṃvid[saṃdhira]dhīmatāṃ mataḥ // MSA_13.12 //
yatastāneva rāgādīnyoniśaḥ pratipadyate /
tato vimucyate tebhyastenaiṣāṃ niḥsṛtistataḥ // MSA_13.13 //
na khalu jinasutānāṃ bādhakaṃ duḥkhamugraṃ narakabhavanavāsaiḥ satvahetoḥ kathaṃcit /
śamabhavaguṇadoṣapreritā hīnayāne vividhaśubhavikalpā bādhakā dhīmatāṃ tu // MSA_13.14 //
na khalu narakavāso dhīmatāṃ sarvakālaṃ vimalavipulabodherantarāyaṃ karoti /
svahitaparamaśītastvanyayāne vikalpaḥ paramasukhavihāre 'pyantarāyaṃ karoti // MSA_13.15 //
dharmābhāvopalabdhiśca niḥsaṃkleśaviśuddhitā /
māyādisadṛśī jñeyā ākāśasadṛśī tathā // MSA_13.16 //
yathaiva citre vidhivadvicitrite natonnataṃ nāsti ca dṛśyate 'tha ca /
abhūtakalpe 'pi tathaiva sarvathā dvayaṃ sadā nāsti ca dṛśyate 'the ca // MSA_13.17 //
yathaiva toye luti[ṭi]te prasādite na jāyate sā punaracchatānyataḥ /
malāpakarṣastu sa tatra kevalaḥ svacittaśuddhau vidhireṣa eva hi // MSA_13.18 //
mataṃ ca cittaṃ prakṛtiprabhāsvaraṃ sadā tadāgantukadoṣadūṣitaṃ /
na dharmatācittamṛte 'nyacetasaḥ prabhāsvaratvaṃ prakṛtau vidhīyate // MSA_13.19 //
bodhisattvasya sattveṣu prema majjagataṃ mahat /
yathaikaputrake tasmātsadā hitakaraṃ matam // MSA_13.20 //
satveṣu hitakāritvānnaityāpattiṃ sa rāgajāṃ /
dveṣo virudyate tvasya sarvasatveṣu satpathā[sarvathā] // MSA_13.21 //
yathā kapotī svasutātivatsalā svabhāvakāṃstānupaguhya tiṣṭhati /
tathāvidhāyaṃ pratigho virudhyate suteṣu tadvatsakṛpe 'pi dehiṣu // MSA_13.22 //
maitrī yataḥ pratighacittamato viruddhaṃ śāntiryato vyasanacittamato viruddhaṃ /
artho yato nikṛticittamato viruddhaṃ lhādo yataḥ pratibhayaṃ na[ca] tato viruddhaṃ // MSA_13.23 //
yathāturaḥ subhaiṣajye saṃsāre pratipadyate /
āture ca yathā vaidyaḥ satveṣu pratipadyate // MSA_13.24 //
aniṣpanne yathā ceṭe svātmani pratipadyate /
vaṇigyathā punaḥ puṇye kāmeṣu pratipadyate // MSA_13.25 //
yathaiva rajako vastre karmaṇe pratipadyate /
pitā yathā sute bāle satvāheṭhe prapadyate // MSA_13.26 //
agnyarthī vādharāraṇyāṃ sātatye pratipadyate /
vaiśvāsiko vāniṣpanne adhicitte prapadyate // MSA_13.27 //
māyākāra iva jñeye prajñayā pratipadyate /
pratipattiryathā yasmin bodhisattvasya sā matā // MSA_13.28 //
iti satatamudārayuktavīryo dvayaparipācanaśodhane suyuktaḥ /
paramavimalanirvikalpabuddhyā vrajati sa siddhimanuttamāṃ krameṇa // MSA_13.29 //
mahāyānasūtrālaṃkāre pratipattyadhikārastrayodaśaḥ
caturdaśo 'dhikāraḥ
avavādānuśāsanīvibhāge ślokā ekapañcāśat /
kalpāsaṃkhyeyaniryāto hyadhimuktiṃ vivardhayan /
saṃpūrṇaḥ kuśalairdharmaiḥ sāgaro vāribhiryathā // MSA_14.1 //
tathā saṃbhṛtasaṃbhāro hyādiśuddhau jinātmajaḥ /
suvijñaḥ kalpa[lya]cittaśca bhāvanāyāṃ prayujyate // MSA_14.2 //
dharmasrotasi buddhebhyo 'vavādaṃ labhate tadā /
vipulaṃ śamathajñānavaipulyagamanāya hi // MSA_14.3 //
tataḥ sūtrādike dharme so 'dvayārthavibhāvake /
sūtrādināmni bandhīyāccittaṃ prathamato yatiḥ // MSA_14.4 //
tataḥ padaprabhedeṣu vicaredanupūrvaśaḥ /
vicārayettadarthāṃśca pratyātmayoniśaśca saḥ // MSA_14.5 //
avadhṛtya ca tānarthāndharme saṃkalayetpunaḥ /
tataḥ kuryātsamāśāstiṃ tadarthādhigamāya saḥ // MSA_14.6 //
eṣeta pratyavekṣeta manojalpaiḥ prabandhataḥ /
nirjalpaikarasaiścāpi manaskārairvicārayet // MSA_14.7 //
jñeyaḥ śamathamārgo 'sya dharmanāya ca piṇḍitaṃ /
jñeyo vipaśyanāmārgastadarthānāṃ vicāraṇā // MSA_14.8 //
yuganaddhaśca vijñeyo mārgastatpiṇḍitaṃ punaḥ /
līnaṃ cittasya gṛhṇīyāduddhataṃ śamayetpunaḥ // MSA_14.9 //
śa[sa]maprāptamupekṣeta tasminnālambane punaḥ /
sātatyenātha satkṛtya sarvasminyojayetpunaḥ // MSA_14.10 //
nibadhyālambane cittaṃ tatpravedhaṃ[vāhaṃ] na vikṣipet /
avagamyāśu vikṣepaṃ tasmin pratiharetpunaḥ // MSA_14.11 //
pratyātmaṃ saṃkṣipeccittamuparyupari buddhimān /
tataścara [da]mayeccittaṃ samādhau guṇadarśanāt // MSA_14.12 //
aratiṃ śamayettasminvikṣepadoṣadarśanāt /
abhidhyādaurmanasyādīnvyutthitān śamayettathā // MSA_14.13 //
tataśca sābhisaṃskārāṃ citte svarasavāhitāṃ /
labhetānabhisaṃskārān[rāṃ] tadabhyāsātpunaryatiḥ // MSA_14.14 //
tataḥ sa tanukāṃ labdhvā praśrabdhiṃ kāyacetasoḥ /
vijñeyaḥ samanaskāraḥ punastān [stāṃ] sa vivardhayan // MSA_14.15 //
vṛddhidūraṃgamatvena maurlī sa labhate sthitiṃ /
tāṃ śodhayannabhijñārthameti karmaṇyatāṃ parāṃ // MSA_14.16 //
dhyāne 'bhijñābhinirhārāllokadhātūnsa gacchati /
pūjārthamaprameyāṇāṃ buddhāyāṃ śravaṇāya ca // MSA_14.17 //
aprameyānupāsyāsau buddhānkalpairameyagaiḥ /
karmaṇyatāṃ parāmeti cetasastadupāsanāt // MSA_14.18 //
tato 'nuśaṃsān labhate pañca śuddhaiḥ sa pūrvagān /
viśuddhibhājanatvaṃ ca tato yāni niruttaraṃ // MSA_14.19 //
kṛtsnādausvalpa[dauṣṭhulya] kāyo hi dravate 'sya pratikṣaṇaṃ /
āpūryate ca praśrabdhyā kāyacittaṃ samantataḥ // MSA_14.20 //
aparicchinnamābhāsaṃ dharmāṇāṃ vetti sarvataḥ /
akalpitāni saṃśuddhau nimittāni prapaśyati // MSA_14.21 //
prapūrau ca viśuddhau ca dharmakāyasya sarvathā /
karoti satataṃ dhīmānevaṃ hetuparigrahaṃ // MSA_14.22 //
tataścāsau tathābhūto bodhisattvaḥ samāhitaḥ /
manojalpādvinirmuktān sarvārthānna prapaśyati // MSA_14.23 //
dharma[rmā]lokasya vṛdhdyarthaṃ vīryamārabhate dṛḍhaṃ /
dharmālokavivṛdhdyā ca cittamātre 'vatiṣṭhate // MSA_14.24 //
sarvārthapratibhāsatvaṃ tataścitte prapaśyati /
prahīno grāhyani[vi]kṣepastadā tasya bhavatyasau // MSA_14.25 //
tato grāhakavikṣepaḥ kevalo 'syāvaśiṣyate /
ānantaryasamādhiṃ ca spṛśatyāśu tadā punaḥ // MSA_14.26 //
yato grāhakavikṣepo hīyate tadanantaraṃ /
jñeyānyuṣmagatādīni etāni hi yathākramaṃ // MSA_14.27 //
dvayagrāhavisaṃyuktaṃ lokottaramanuttaraṃ /
nirvikalpaṃ malāpetaṃ jñānaṃ sa labhate punaḥ // MSA_14.28 //
sāsyāśrayaparāvṛttiḥ prathamā bhūmiriṣyate /
ameyaiścāsya sā kalpaiḥ suviśuddhiṃ nigacchati // MSA_14.29 //
dharmadhātośca samatāṃ pratividhya punastadā /
sarvasatveṣu labhate sadātmasamacittatāṃ // MSA_14.30 //
nirātmatāyāṃ duḥkhārthe kṛtye niḥpratikarmaṇi /
satveṣu samacitto 'sau yathānye 'pi jinātmajāḥ // MSA_14.31 //
traidhātukātmasaṃskārānabhūtaparikalpataḥ /
jñānena suviśuddhena advayārthena paśyati // MSA_14.32 //
tadabhāvasya bhāvaṃ ca vimuktaṃ dṛṣṭihāyibhiḥ /
labdhvā darśanamārgo hi tadā tena nirūcyate // MSA_14.33 //
abhāvaśūnyatāṃ jñātvā tathābhāvasya śūnyatāṃ /
prakṛtyā śūnyatāṃ jñātvā śūnyajña iti kathyate // MSA_14.34 //
animittapadaṃ jñeyaṃ vikalpānāṃ ca saṃkṣayaḥ /
abhūtaparikalpaśca tadapraṇihitasya hi // MSA_14.35 //
tena darśanamārgeṇa saha lābhaḥ sadā mataḥ /
sarveṣāṃ bodhipakṣāṇāṃ vicitrāṇāṃ jinātmaje // MSA_14.36 //
saṃskāramātraṃ jagadetya buddhyā nirātmakaṃ duḥkhivirūḍhimātraṃ /
vihāya yānarthamayātmadṛṣṭiḥ mahātmadṛṣṭiṃ śrayate mahārthāṃ // MSA_14.37 //
vinātmadṛṣṭyā ya ihātmadṛṣṭirvināpi duḥkhena suduḥkhitaśca /
sarvārthakartā na ca kārakāṅkṣī yathātmanaḥ svātmahitāni kṛtvā // MSA_14.38 //
yo muktacittaḥ parayā vimuktyā baddhaśca gāḍhāyatabandhanena /
duḥkhasya paryantamapaśyamānaḥ prayujyate caiva karoti caiva // MSA_14.39 //
svaṃ duḥkhamudvoḍhumihāsamartho lokaḥ kutaḥ piṇḍitamanyaduḥkhaṃ /
janmaikamālokayate[gataṃ] tvacinto viparyayāttasya tu bodhisattvaḥ // MSA_14.40 //
yatprema yā vatsalatā prayogaḥ satveṣvakhedaśca jinātmajānāṃ /
āścaryametatparamaṃ bhaveṣu na caiva satvātmasamānabhāvāt // MSA_14.41 //
tato 'sau bhāvanāmārge pariśiṣṭāsu bhūmiṣu /
jñānasya dvividhasyeha bhāvanāyai prayujyate // MSA_14.42 //
nivirkalpaṃ ca tajjñānaṃ buddhadharmaviśodhakaṃ /
anyadyathāvyavasthānaṃ satvānāṃ paripācakaṃ // MSA_14.43 //
bhāvanāyāśca niryāṇaṃ dvayasaṃkhyeyasamāptitaḥ /
paścimāṃ bhāvanāmetya bodhisatvau 'bhiṣiktakaḥ // MSA_14.44 //
vajropamaṃ samādhānaṃ vikalpābhedyametya ca /
niṣṭhāśrayaparāvṛttiṃ sarvāvaraṇanirmalāṃ // MSA_14.45 //
sarvākārajñatāṃ caiva labhate 'nuttaraṃ padaṃ /
yatrasthaḥ sarvasatvānāṃ hitāya pratipadyate // MSA_14.46 //
kathaṃ tathā durlabhadarśane munau bhavenmahārthaṃ na hi nityadarśanaṃ /
bhṛśaṃ samāpyāyitacetasaḥ sadā prasādavegairasamaśravodbhavaiḥ // MSA_14.47 //
a[pra]codyamānaḥ satataṃ ca saṃmukhaṃ tathāgatairdharmasu[mu]khe vyavasthitaḥ /
nigṛhya keśeṣviva doṣagahvarāt nikṛṣya bodhau sa balānniveśyate // MSA_14.48 //
sa sarvalokaṃ suviśuddhadarśanairakalpabodhairabhibhūya sarvathā /
mahāndhakāraṃ vidhamayya bhāsate jaganmahāditya ivātyudārataḥ // MSA_14.49 //
buddhāḥ samyakpraśaṃsāṃ vidadhati satataṃ svārthasamyakprayukte, nindāmīrṣyāprayukte sthitivicayapare cāntarāyānukūlān /
dharmān sarvaprakārānvidhivadiha jinā darśayantyagrasatve, yān varjyāsevya yoge bhavati vipulatā saugate śāsane 'smim // MSA_14.50 //
iti satataśubhācayaprapūrṇaḥ suvipulametya sa cetasaḥ samādhiṃ /
munisatatamahāvavādalabdho bhavati guṇārṇavapārago 'grasatvaḥ // MSA_14.51 //
mahāyānasūtrālaṃkāre avavādānuśāsanyadhikāraścaturdaśaḥ
pañcadaśo 'dhikāraḥ
uddānama
upāyasahitakarmavibhāge catvāraḥ ślokāḥ
adhimukterbahulatā dharmaparyeṣṭideśane /
pratipattistathā samyagavavādānuśāsanaṃ // MSA_15.1 //
yathā pratiṣṭhā vanadehiparvatapravāhinīnāṃ pṛthivī samantataḥ /
tathaiva dānādiśubhasya sarvato budheṣu karma trividhaṃ nirucyate // MSA_15.2 //
suduṣkaraiḥ karmabhirudyatātmānāṃ vicitrarūpairbahukalpanirgataiḥ /
na kāyavāk cittamayasya karmaṇo jinātmajānāṃ bhavatīha saṃnatiḥ // MSA_15.3 //
yathā viṣācchastramahāśanād[ne] ripornivārayedātmahitaḥ svamāśrayaṃ /
nihinayānadvividhājjinātmajo nivārayetkarma tathā trayātmakaṃ // MSA_15.4 //
na karmiṇaḥ karma na karmaṇaḥ kriyāṃ sadāvikalpaḥ samudīkṣate tridhā /
tato 'sya tatkarma viśuddhipāragaṃ bhavatyanantaṃ tadupāyasaṃgrahāt // MSA_15.5 //
mahāyānasūtrālaṃkāre upāyasahitakarmādhikāraḥ pañcadaśaḥ
ṣoḍaśo 'dhikāraḥ
pāramitāprabhedasaṃgrahe uddānaślokaḥ
saṃkhyāvibhāge ṣṭ ślokāḥ
sāṃkhyātha tallakṣaṇamānupūrvī niruttirabhyāsaguṇaśca tāsāṃ /
prabhedanaṃ saṃgrahaṇaṃ vipakṣo jñeyo guṇo 'nyonyaviniścayaśca // MSA_16.1 //
bhogātmabhāvasaṃpatparicārārambhasaṃpadabhyudayaḥ /
kleśāvaśagatvamapi ca kṛtyeṣu sadāviparyāsaḥ // MSA_16.2 //
satvārtheṣu suyuktastyāgānupaghātamarṣaṇaiḥ kurute /
sanidānasthitimuktyā ātmārthaṃ sarvathā carati // MSA_16.3 //
avighātairaviheṭhairviheṭhasaṃmarṣaṇaiḥ kriyākhedaiḥ /
āvarjanaiḥ sulapitaiḥ parārtha ātmārtha etasmāt // MSA_16.4 //
bhogeṣu cānabhiratistīvrā gurutādvaye akhedaśca /
yogaśca nirvikalpaḥ samastamidamuttamaṃ yānaṃ // MSA_16.5 //
viṣayeṣvasaktimārgastadāptivikṣepasaṃyameṣvaparaḥ /
sattvāvisṛjanavardhana āvaraṇaviśodhaneṣvaparaḥ // MSA_16.6 //
śikṣātrayamadhikṛtya ca ṣaṣṭ pāramitā jinaiḥ samākhyātāḥ /
ādyā tisro dvedhā antyadvayatastisṛṣvekā // MSA_16.7 //
dānaṃ vipakṣahīnaṃ jñānena gataṃ ca nivikalpena /
sarvecchāparipūrakamapi satvavipācakaṃ tredhā // MSA_16.8 //
śīlaṃ vipakṣahīnaṃ jñānena gataṃ ca nirvikalpena /
sarvecchāparipūrakamapi satvavipācakaṃ tredhā // MSA_16.9 //
kṣāntirvipakṣahīnā jñānena gatā ca nirvikalpena /
sarvecchāparipūrā api satvavipācikā tredhā // MSA_16.10 //
vīryaṃ vipakṣahīnaṃ jñānena gataṃ ca nivikalpena /
sarvecchāparipūrakamapi satvāvipācakaṃ tredhā // MSA_16.11 //
dhyānaṃ vipakṣahīnaṃ jñānena gataṃ ca nirvikalpena /
sarvecchāparipūrakamapi satvavipācakaṃ tredhā // MSA_16.12 //
prajñā vipakṣahīnā jñānena gatā ca nirvikalpena /
sarvecchāparipūrā api satvavipācikā tredhā // MSA_16.13 //
pūrvottaraviśrayataścotpattestatkrameṇa nirdeśaḥ /
hīnotkarṣasthānādaudārikasūkṣmataścāpi // MSA_16.14 //
dāridyasyāpanayācchaityasya ca lambhanāt kṣayāt kruddheḥ /
varayogamanodhāraṇaparamātha[rtha]jñānataścoktiḥ // MSA_16.15 //
bhāvanopadhimāśritya manaskāraṃ tathāśayaṃ /
upāyaṃ ca vibhutvaṃ ca sarvāsāmeva kathyate // MSA_16.16 //
pratipādanamarthasya cetanā mūlaniścitā /
bhogātmabhāvasaṃpattī dvayānugrahapūrakaṃ // MSA_16.17 //
amātsaryayutaṃ tacca dṛṣṭadharmāmiṣābhaye /
dānameva[vaṃ] parijñāya paṇḍitaḥ samudānayet // MSA_16.18 //
ṣaḍaṅga[ṅgaṃ]śamabhāvāntaṃ sugatisthitidāyakaṃ /
pratiṣṭhāśāntanirbhītaṃ puṇyasaṃbhārasaṃyutaṃ // MSA_16.19 //
saṃketadharmatālabdhaṃ savaṃrastheṣu vidyate /
śīlamevaṃ parijñāya paṇḍitaḥ samudānayet // MSA_16.20 //
marṣādhivāsanajñānaṃ kāruṇyāddharmasaṃśrayāt /
pañcānuśaṃsamākhyātaṃ dvayorarthakaraṃ ca tat // MSA_16.21 //
tapaḥ prābalyasaṃyuktaṃ teṣu tattrividhaṃ mataṃ /
kṣāntimevaṃ parijñāya paṇḍitaḥ samudānayet // MSA_16.22 //
dvayorarthaṃ sa kurūte ātmanaśca parasya ca /
yaḥ paraṃ kupitaṃ jñātvā svayaṃ tatropaśāmyati // MSA_16.22* //
|| iti ||
utsāhaḥ kuśale samyak śraddhācchandapratiṣṭhitaḥ /
smṛtyādiguṇavṛddhau ca saṃkleśaprātipakṣikaḥ // MSA_16.23 //
alobhādiguṇopetasteṣu saptavidhaśca saḥ /
vīryameva parijñāya paṇḍitaḥ samudānayeta // MSA_16.24 //
sthitiścetasa adhyātmaṃ smṛtivīryapratiṣṭhitaṃ /
sukhopapattaye 'bhijñāvihāravaśavartakam // MSA_16.25 //
dharmāṇāṃ pramukhaṃ teṣu vidyate trividhaśca saḥ /
dhyānamevaṃ parijñāya paṇḍitaḥ samudānayet // MSA_16.26 //
samyakpravicayo jñeyaḥ śa[sa]mādhānapratiṣṭhitaḥ /
suvimokṣāya saṃkleśātprajñājīvasudeśanaḥ // MSA_16.27 //
dharmāṇāmuttarasteṣu vidyate trividhaśca saḥ /
prajñāmevaṃ parijñāya paṇḍitaḥ samudānayet // MSA_16.28 //
sarve śuklā dharmā vikṣiptasamāhitobhayā jñeyāḥ /
dvābhyāṃ dvābhyāṃ dvābhyāṃ pāramitābhyāṃ parigṛhītāḥ // MSA_16.29 //
na ca saktaṃ na ca saktaṃ na ca saktaṃ saktameva na ca dānaṃ /
na ca saktaṃ na ca saktaṃ na ca saktaṃ bodhisattvānām // MSA_16.30 //
na ca saktaṃ na ca saktaṃ na ca saktaṃ saktameva na ca śīlaṃ /
na ca saktaṃ na ca saktaṃ na ca saktaṃ bodhisatvānām // MSA_16.31 //
na ca saktā na ca saktā na ca saktā sattikā na kṣāntiḥ /
na ca saktā na ca saktā na ca saktā bodhisattvānām // MSA_16.32 //
na ca saktaṃ na ca saktaṃ na ca saktaṃ saktameva ca na vīryaṃ /
na ca saktaṃ na ca saktaṃ na ca saktaṃ bodhisattvānām // MSA_16.33 //
na ca saktaṃ na ca saktaṃ na ca saktaṃ saktameva na ca dhyānaṃ /
na ca saktaṃ na ca saktaṃ na ca saktaṃ bodhisattvānām // MSA_16.34 //
na ca saktā na ca saktā na ca saktā saktikā na ca prajñā /
na ca saktā na ca sakta na ca saktā bodhisattvānām // MSA_16.35 //
tyaktaṃ buddhasutaiḥ svajīvitamapi prāpyārthinaṃ sarvadā kāruṇyātparato na ca pratikṛtirneṣṭaṃ phalaṃ prārthitaṃ /
dānenaiva ca tena sarvajanatā bodhitraye ropitā dānaṃ jñānaparigraheṇa ca punarloke 'jñayaṃ sthāpitam // MSA_16.36 //
āttaṃ buddhasutairyamodyamamayaṃ śīlatrayaṃ sarvadā svargo nābhimataḥ sametya ca punaḥ saktirna tatrāhitā /
śīlenaiva ca tena sarvajanatā bodhitraye ropitā śīlaṃ jñānaparigraheṇa ca punarloke 'kṣayaṃ sthāpitam // MSA_16.37 //
kṣāntaṃ buddhasutaiḥ suduṣkaramatho sarvāpakāraṃ nṛṇāṃ na svargārthamasa[śa]ktimato na ca bhayānnaivopakārekṣaṇāt /
kṣāntyānuttarayā ca sarvajanatā bodhitraye ropitā kṣāntirjñānaparigraheṇa ca punarloke 'kṣayā sthāpitā // MSA_16.38 //
vīryaṃ buddhasutaiḥ kṛtaṃ nirūpamaṃ saṃnāhayogātmakaṃ hantuṃ kleśagaṇaṃ svato 'pi parataḥ prāptuṃ ca bodhiṃ parāṃ /
vīryeṇaiva ca tena sarvajanatā bodhitraye ropitā vīryaṃ jñānaparigraheṇa ca punarloke 'kṣayaṃ sthāpitam // MSA_16.39 //
dhyānaṃ buddhasutaiḥ samādhibahulaṃ saṃpāditaṃ sarvathā śreṣṭhairdhyānasukhairvihṛtya kṛpayā hīnāpapattiḥ śritā /
dhyānenaiva ca tena sarvajanatā bodhitraye ropitā dhyānaṃ jñānaparigraheṇa ca punarloke 'kṣayaṃ sthāpitam // MSA_16.40 //
jñātaṃ buddhasutaiḥ satatvamakhilaṃ jñeyaṃ ca yatsarvathā saktirnaiva ca nirvṛtau prajanitā buddhaiḥ[ddheḥ] kutaḥ saṃvṛtau /
jñānenaiva ca tena sarvajanatā bodhitraye ropitā jñānaṃ satvaparigraheṇa punarloke 'kṣayaṃ sthāpitam // MSA_16.41 //
audāryānāmiṣatvaṃ ca mahārthākṣayatāpi ca /
dānādīnāṃ samastaṃ hi jñeyaṃ guṇacatuṣṭayam // MSA_16.42 //
darśanapūraṇatuṣṭiṃ yācanake 'tuṣṭimapi samāśāstiṃ /
abhibhavati sa tāṃ dātā kṛpālurādhikyayogena // MSA_16.43 //
prāṇānbhogāndārānsatveṣu sadānya[tya]janakṛpālutvāt /
āmodate nikāmaṃ tadviratiṃ pālayetra katham // MSA_16.44 //
nirapekṣaḥ samacitto nirbhīḥ sarvapradaḥ kṛpāhetoḥ /
mithyāvādaṃ brūyātparopaghātāya kathamāryaḥ // MSA_16.45 //
samahitakāmaḥ sakṛpaḥ paraduḥkhotpādane 'tibhīrūśca /
satvavinaye suyukteḥ suvidūre trividhavāgdoṣāt // MSA_16.46 //
sarvapradaḥ kṛpāluḥ pratītyadharmodaye sukuśalaśca /
adhivāsayetkathamasau sarvākāraṃ manaḥ kleśam // MSA_16.47 //
upakarasaṃjñāmodaṃ hyapakāriṇiparahita saṃjñāṃ[parahite sadā] duḥkhe /
labhate yadā kṛpāluḥ kṣamitavyaṃ ..........[kiṃ kutasyasya] // MSA_16.48 //
paraparasaṃjñāpagamātsvato 'dhikatarātsadā parasnehāt /
duṣkaracaraṇātsakṛpe hyaduṣkaraṃ vīryaṃ // MSA_16.49 //
alpasukhaṃ hyātmasukhaṃ līnaṃ parihāṇikaṃ kṣayi samohaṃ /
dhyānaṃ mataṃ trayāṇāṃ viparyayādvodhisatvānām // MSA_16.50 //
āmoṣaistamasi yathā dīpairnunnaṃ[śchanne] tathā trayajñānaṃ /
dinakarakiraṇauriva tu jñānamatulyaṃ kṛpālunām // MSA_16.51 //
āśrayādvastuto dānaṃ nimittātpariṇāmanāt /
hetuto jñānataḥ kṣetranniśrayācca paraṃ matam // MSA_16.52 //
āśrayādvastutaḥ śīlaṃ nimittātpariṇāmanāt /
hetuto jñānataḥ kṣetrānniśrayācca paraṃ matam // MSA_16.53 //
[āśrayādvastutaḥ kṣāntinimittātpariṇāmanāt /
hetuto jñānataḥ kṣetrānniśrayācca parā matā
āśrayādvastuto vīryaṃ nimittātpariṇāmanāt /
hetuto jñānataḥ kṣetrānniśrayācca paraṃ matam // MSA_16.54 //
āśrayādvastuto dhyānaṃ nimittātpariṇāmanāt /
hetuto jñānataḥ kṣetrānniśrayācca paraṃ matam // MSA_16.55 //
āśrayādvastutaḥ prajñā nimittātpariṇāmanāt /
hetuto jñānataḥ kṣetranniśrayācca parā matā // MSA_16.56 //
ekasatvasukhaṃ dānaṃ bahukalpavighātakṛt /
priyaṃ syadvodhisatvānāṃ prāgeva tadviparyayāt // MSA_16.57 //
yadarthamicchanti dhanāni dehinastadeva dhīrā visṛjanti dehiṣu /
śarīrahetordhanamiṣyate janaistadeva dhīraiḥ śataśo visṛjyate // MSA_16.58 //
śarīrāmevotsṛjato na duḥkhyate yadā manaḥ kā draviṇe 'vare kathā /
tadasya lokottaramiti yanmudaṃ sa tena tattasya taduttaraṃ punaḥ // MSA_16.59 //
pratigrahairiṣṭanikāmalabdharna tuṣṭimāyāti tathārthiko 'pi /
sarvāstidānena yatheha dhīmān tuṣṭiṃ vrajatyarthijanasya tuṣṭyā // MSA_16.60 //
saṃpūrṇabhogo na tathāstimantamātmānamanvīkṣati yācako 'pi /
sarvāstidānādadhano 'pi dhīmānātmānamanveti yathāstimantaṃ // MSA_16.61 //
suvipulamapi vittaṃ prāpya naivopakāraṃ vigaṇayati tathāthī dāyakāllābhahetoḥ /
vidhivadiha sudānairarthinastarpayitvā mahadupakarasaṃjñāṃ teṣu dhīmānyathaiti // MSA_16.62 //
svayamapagataśokā dehinaḥ svastharūpā vipulamapi gṛhītvā bhuñjate yasya vittaṃ /
pathi paramaphalāḍhyādbhogavṛkṣādyathaiva pravisṛtiratibhogī bodhisattvānna so 'nyaḥ // MSA_16.63 //
prādhānyatatkāraṇakarmabhedāt prakārabhedāśrayabhedataśca /
caturvibandhapratipakṣabhedāt vīryaṃ parijñeyamiti pradiṣṭam // MSA_16.64 //
vīryaṃ paraṃ śuklagaṇasya madhye tanniśritastasya yato 'nulābhaḥ /
vīryeṇa sadyaḥ susukho vihāro lokottarā lokagatāṃ ca siddhiḥ // MSA_16.65 //
vīryāvadavāptaṃ bhavabhogamiṣṭaṃ vīryeṇa śuddhiṃ prabalāmupetāḥ /
vīryeṇa satkāyamatītya muktā vīryeṇa bodhiṃ paramāṃ vibuddhāḥ // MSA_16.66 //
punarmataṃ hānivivṛddhivīryaṃ mokṣādhipaṃ pakṣavipakṣamanyat /
tattve praviṣṭaṃ parivartakaṃ ca vīryaṃ mahārthaṃ ca niruktamanyat // MSA_16.67 //
saṃnāhavīryaṃ prathamaṃ tataśca prayogavīryaṃ vidhivatprahitaṃ /
alīnamakṣobhyamatuṣṭivīryaṃ sarvaprakāraṃ pravadanti buddhāḥ // MSA_16.68 //
nikṛṣṭamadhyottamavīryamanyat yānatraye yuktajanāśrayeṇa /
līnātyudārāśayabuddhiyogāt vīryaṃ tadalpārthamahārthamiṣṭam // MSA_16.69 //
na vīryavānbhogaparājito 'sti no vīryavān kleśaparājito 'sti /
na vīryavān khedaparājito 'sti no vīryavān prāptiparājito 'sti // MSA_16.70 //
anyonyaṃ saṃgrahataḥ prabhedato dharmato nimittācca /
ṣaṇāṃ pāramitānāṃ viniścayaḥ sarvathā jñeyaḥ // MSA_16.71 //
dānaṃ samaṃ priyākhyānamarthacaryā samārthatā /
taddeśanā samādāya svānuvṛttibhiriṣyate // MSA_16.72 //
upāyo 'nugrahakaro grāhako 'tha pravartakaḥ /
tathānuvartako jñeyaścatuḥsaṃgrahavastutaḥ // MSA_16.73 //
ādyena bhājanībhāvo dvitīyenādhimucyanā /
pratipattistṛtīyena caturthena viśodhanā // MSA_16.74 //
catuḥ saṃgrahavastutvaṃ saṃgrahadvayato mataṃ /
āmiṣeṇāpi dharmeṇa dharmeṇālambanādapi [dinā] // MSA_16.75 //
hīnamadhyottamaḥ prāyo vandhyo 'vandhyaśca saṃgrahaḥ /
abandhyaḥ sarvathā caiva jñeyo hyākārabhedataḥ // MSA_16.76 //
parṣatkarṣaṇaprayuktairvidhireṣa samāśritaḥ /
sarvārthasiddhau sarveṣāṃ sukhopāyaśca śasyate // MSA_16.77 //
saṃgṛhītā grahīṣyante saṃgṛhyante ca ye 'dhunā /
sarve ta evaṃ tasmācca vartma tatsatvapācane // MSA_16.78 //
iti satatamasaktabhogabuddhiḥ śamayamanodyamapāragaḥ sthitātmā /
bhavaviṣayanimittanirvikalpo bhavati sa satvagaṇasya saṃgṛhītā // MSA_16.79 //
mahāyānasūtrālaṃkāre pāramitādhikāraḥ [ṣoḍaśaḥ] samāptaḥ
saptadaśo 'dhikāraḥ
buddhapūjāvibhāge sapta ślokāḥ /
saṃmukhaṃ vimukhaṃ pūjā buddhānāṃ cīvarādibhiḥ /
gāḍhaprasannacittasya saṃbhāradvayapūraye // MSA_17.1 //
abandhyabuddhajanmatve praṇidhānavataḥ sataḥ /
trayasyānupalambhastu niṣpannā buddhapūjā // MSA_17.2 //
satvānāmaprameyānāṃ paripākāya cāparā /
upadheścittataścānyā adhimukternidhānataḥ // MSA_17.3 //
anukampākṣamābhyāṃ ca samudācārato 'parā /
vastvābhogāvabodhācca vimukteśca tathātvataḥ // MSA_17.4 //
āśrayādvastutaḥ pūjā nimittātpariṇāmanāt /
hetuto jñānataḥ kṣetrānniśrayācca pradarśitā // MSA_17.5 //
hetutaḥ phalataścaiva ātmanā ca parairapi /
lābhasatkārataścaiva pratipatterdvidhā ca sā // MSA_17.6 //
parīttā mahatī pūjā samānāmānikā ca sā /
prayogādgatitaścaiva praṇidhānācca sā matā // MSA_17.7 //
buddheṣu pūjā paramā svacittāt dharmādhimuktyāśayato vibhutvāt /
akalpanopāyaparigraheṇa sarvaikakāryatvaniveśataśca // MSA_17.8 //
āśrayādvastutaḥ sevā nimittātpariṇāmanāt /
hetuto jñānataḥ kṣetrānniśrayācca pradarśitā // MSA_17.9 //
mitraṃ śrayeddāntaśamopaśāntaṃ guṇādhikaṃ sodyamamāgamāḍhyaṃ /
prabuddhatatvaṃ vacasābhyupetaṃ kṛpātmakaṃ khedavivarjitaṃ ca // MSA_17.10 //
satkāralābhaiḥ paricaryayā ca seveta mitraṃ pratipattitaśca /
dharme tathājñāśaya eva dhīmān mitraṃ pragacchetsamaye nataśca // MSA_17.11 //
satkāralābheṣu gataspṛho 'sau prapattaye taṃ pariṇāmayecca /
yathānuśiṣṭapratipattitaśca saṃrādhayeccittamato 'sya dhīraḥ // MSA_17.12 //
yānatraye kauśalametya buddhyā svasyaiva yānasya yateta siddhau /
iti mānatrayakauśalāt jñānaṃ /
satvānameyānparipācanāya kṣetrasya śuddhasya ca sādhanāya // MSA_17.13 //
dharmeṣu dāyādaguṇena yukto naivāmiṣeṇa pravesatsa mitram /
hetoḥ phalāddharmamukhānuyānātseveta mitraṃ bahitaśca dhīmān // MSA_17.14 //
śrutaśravāccetasi yogataśca samānanirmānamano 'nuyogāt /
gatiprayogapraṇidhānataśca kalyāṇamitraṃ hi bhajet dhīmān // MSA_17.15 //
sanmitrasevā paramā svacittād dharmādhimuktyāśayato vibhutvaiḥ /
akalpanopāyaparigraheṇa sarvaikakāryatvaniveśataśca // MSA_17.16 //
brāhmā vipakṣahīnā jñānena gatāśca nirvikalpena /
trividhālambanavṛttāḥ satvānāṃ pācakā dhīre // MSA_17.17 //
saukhyārthini duḥkhārte sukhite kliṣṭe ca te pravartante /
taddeśite ca dharme tattathatāyāṃ ca dhīrāṇām // MSA_17.18 //
tasyāśca tathatārthatvāt kṣāntilābhādviśuddhitaḥ /
karmadvayādanālambā maitrī kleśakṣayādapi // MSA_17.19 //
te niścalāśca calāśca kṛpaṇairāsvāditā na ca jñeyāḥ /
acaleṣu bodhisattvāḥ pratiṣṭhitāḥ saktivigateṣu // MSA_17.20 //
asamāhitasvabhāvā mṛdumadhyā hīnabhūmikā ye 'pi /
hīnāśayāḥ samānā hīnāste hyanyathā tvadhikāḥ // MSA_17.21 //
brāhmyairvihṛtavihāraḥ kāmiṣu saṃjāyate yadā dhīmān /
saṃbhārānpūrayate satvāṃśca vipācayati tena // MSA_17.22 //
sarvatra cāvirahito brāhmyai rahitaśca tadvipakṣeṇa /
tatpratyayairapi bhṛśairna yāti vikṛtiṃ pramatto 'pi // MSA_17.23 //
vyāpādavihiṃsābhyāmarativyāpādakāmarāgaiśca /
yukto hi bodhisattvo bahuvidhamādīnavaṃ spṛśati // MSA_17.24 //
kleśairhantyātmānaṃ satvānupahanti śīlamupahanti /
savilekhalābhahīno rakṣāhīnastathā śāstrā[tā] // MSA_17.25 //
sādhikaraṇo 'śayasvī paratra saṃjāyate 'kṣaṇeṣu sa ca /
prāptāprāptavihīno manasi mahad duḥkhamāpnoti // MSA_17.26 //
ete sarve doṣā maitryādiṣu susthitasya na bhavanti /
akliṣṭaḥ saṃsāraṃ satvārthaṃ no ca saṃtyajati // MSA_17.27 //
na tathaikaputrakeṣvapi guṇavatsvapi bhavati sarvasatvānāṃ /
maitryādicetaneyaṃ satveṣu yathā jinasutānāṃ // MSA_17.28 //
pradīptān śatruvaśagān duḥkhākrāntāṃstamovṛtān /
durgamārgasamārūḍhānmahābandhanasaṃyutān // MSA_17.29 //
mahāśanaviṣākrāntalolānmārgapranaṣṭakān /
utpathaprasthitān satvāndurbalān karuṇāyate // MSA_17.30 //
heṭhāpahaṃ hyuttamabodhibījaṃ sukhāvahaṃ tāya[pa]kamiṣṭahetuṃ /
svabhāvadaṃ dharmamupāśritasya bodhirna dūre jinātmajasya // MSA_17.31 //
vijñāya saṃsāragataṃ samagraṃ duḥkhātmakaṃ caiva nirātmakaṃ ca /
nodvegamāyāti na cāpi doṣaiḥ prabādhyate kāruṇiko 'grabuddhiḥ // MSA_17.32 //
duḥkhātmakaṃ lokamavekṣamāṇo duḥkhāyate vetti ca tadyathāvat /
tasyābhyupāyaṃ parivarjane ca na khedamāyatyapi vā kṛpāluḥ // MSA_17.33 //
kṛpā prakṛtyā pratisaṃkhyayā ca pūrvaṃ tadabhyāsavidhānayogāt /
vipakṣahīnā ca viśuddhilābhāt caturvidheyaṃ karūṇātmakānāṃ // MSA_17.34 //
na sā kṛpā yā na samā sadā vā nādhyāśayādvā pratipattito vā /
vairāgyato nānupalambhato vā na bodhisattvo hyakṛpastathā yaḥ // MSA_17.35 //
karuṇā kṣāntiścintā praṇidhānaṃ janmasatvaparipākaḥ /
karuṇātarureṣa mahānmūlādiḥ puṣpapatra[paścimāgra] (paścimānta)phalaḥ // MSA_17.36 //
mūlaṃ karuṇā na bhaved duṣkaracaryāsahiṣṇutā na bhavet /
duḥkhākṣamaśca dhīmān satvārthaṃ cintayennaiva // MSA_17.37 //
cintāvihīnabuddhiḥ praṇidhānaṃ śuklajanmasu na kuryāt /
śubhajanmānanugacchansatvānparipācayennaiva // MSA_17.38 //
karuṇāseko maitrī tadduḥkhe saukhyato vipulapuṣṭiḥ /
śākhāvṛddhirviśadā yonimanaskārato jñeyā // MSA_17.39 //
parṇatyāgādānaṃ praṇidhīnāṃ saṃtateranucchedāt /
dvividhapratyayasiddheḥ puṣpamabandhyaṃ phalaṃ cāsmāt // MSA_17.40 //
kaḥ kurvīta na karuṇāṃ satveṣu mahākṛpāguṇakareṣu /
duḥkhe 'pi saukhyamatulaṃ bhavati yadeṣāṃ kṛpājanitaṃ // MSA_17.41 //
aviṣṭānāṃ kṛpayā na tiṣṭhati manaḥ śame kṛpālūnāṃ /
kuta eva lokasaukhye svajīvite vā bhavetsnehaḥ // MSA_17.42 //
sneho na vidyate 'sau yo 'niravadyo na laukiko yaśca /
dhīmatsu kṛpāsneho niravadyo lokasamatītaḥ // MSA_17.43 //
duḥkhājñānamahaughe mahāndhakāre ca niśritaṃ lokaṃ /
uddhartuṃ ya upāyaḥ kathamiva na syātsa niravadyaḥ // MSA_17.44 //
sneho na so 'styarihatāṃ loke pratyekabodhibuddhānāṃ /
prāgeva tadanyeṣāṃ kathamiva lokottaro na syāt // MSA_17.45 //
duḥkhābhāve duḥkhaṃ yatkṛpayā bhavati bodhisattvānāṃ /
saṃtrāsayati tadādau spṛṣṭaṃ tvabhinandayati gāḍhaṃ // MSA_17.46 //
kimataḥ paramāścaryaṃ yad duḥkhaṃ saukhyamabhibhavati sarva /
kṛpayā janitaṃ laukyaṃ yena vimukto api kṛtārthaḥ // MSA_17.47 //
kṛpayā sahitaṃ dānaṃ yaddānasukhaṃ karoti dhīrāṇāṃ /
traidhātukamupabhogairna tatsukhaṃ tatkalāṃ spṛśati // MSA_17.48 //
duḥkhamayaṃ saṃsāraṃ yatkṛpayā na tyajati satvārthaṃ /
parahitahetorduḥkhaṃ kiṃ kārūṇikairna samupetam // MSA_17.49 //
karūṇā dānaṃ bhogāḥ sadā kṛpālorvivṛddhimupayānti /
snehānugrahajanitaṃ tacchaktikṛtaṃ sukhaṃ cāsmāt // MSA_17.50 //
vardhe ca vardhayāmi ca dāne paripācayāmi sukhayāmi /
ākarṣāmi nayāmi ca karuṇā sannānpravadatīva // MSA_17.51 //
duḥkhe duḥkhī kṛpayā sukhānyanādhāya kena sukhitaḥ syāt /
sukhayatyātmānamataḥ kṛpālurādhāya parasaukhyam // MSA_17.52 //
svaṃ dānaṃ kārūṇikaḥ śāstīva sadaiva niḥsvasukhakāmaḥ /
bhogaiḥ sukhaya paraṃ vā māmapyayutasaukhyam // MSA_17.53 //
saphalaṃ dānaṃ dattaṃ tanme satveṣu tatsukhasukhena /
phala teṣveva nikāmaṃ yadi me kartavyatā te 'sti // MSA_17.54 //
bhogedveṣṭurdāturbhogā bahuśubhataropasarpanti /
na hi tatsukhaṃ mataṃ me dāne pāraṃparo 'smi yataḥ // MSA_17.55 //
sarvāstiparityāge yatkṛpayā māṃ nirīkṣase satataṃ /
nanu te tena jñeyaṃ na matphalenārthitā 'syeti // MSA_17.56 //
dānābhirato na syāṃ prāptaṃ cettatphalaṃ na visṛjeyaṃ /
kṣaṇamapi dānena vinā dānābhirato bhavati naiva // MSA_17.57 //
akṛtaṃ na phalasi yasmātpratikārāpekṣayā na me tulyaṃ /
pratikāranirvyapekṣaḥ paratra phalado 'sya kāmaṃ te // MSA_17.58 //
niravadyaṃ śuddhapadaṃ hitāvahaṃ caiva sānurakṣaṃ ca /
nirmṛgyaṃ nirlepaṃ jinātmajānāṃ kṛpādānam // MSA_17.59 //
sakalaṃ vipulaṃ śreṣṭhaṃ satataṃ muditaṃ nirāmiṣaṃ śuddhaṃ /
bodhinataṃ kuśalanataṃ jinātmajānāṃ kṛṣādānam // MSA_17.60 //
na tathopabhogatuṣṭiṃ labhate bhogī yathā parityāgāt /
tuṣṭimupaiti kṛpāluḥ sukhatrayāpyāyitamanaskaḥ // MSA_17.61 //
kṛpaṇakṛpā raudrakṛpā saṃkṣubdhakṛpā kṛpā pramatteṣu /
viṣayaparatantrakaruṇā mithyābhiniviṣṭakaruṇā ca // MSA_17.62 //
karuṇā bodhisatvānāṃ sukhād duḥkhāttadanvayāt /
karuṇā bodhisattvānāṃ hetormitrātsvabhāvataḥ // MSA_17.63 //
karuṇā bodhisattvānāṃ samā jñeyā tadāśayāt /
pratipattervirāgācca nopalambhādviśuddhitaḥ // MSA_17.64 //
maitrādribhāvanāgrā svacittato dharmato 'dhimokṣācca /
āśayato 'pi vibhutvādavikalpādaikyataścāpi // MSA_17.65 //
iti bhagavati jātasuprasādo mahadupadhidhruvasatkiryāmipūjī /
bahuguṇahitamitranityasevo jagadanukampaka eti sarvasiddhiṃ // MSA_17.66 //
mahāyānasūtrālaṃkāre pūjāsevā'pramāṇādhikāraḥ [ saptadaśaḥ] samāptaḥ
aṣṭādaśo 'dhikāraḥ
lajjāvibhāge ṣoḍaśa ślokāḥ /
lajjā vipakṣahīnā jñānena gatā ca nirvikalpena /
hīnānavadyaviṣayā satvānāṃ pācikā dhīre // MSA_18.1 //
ṣaṇāṃ pāramitānāṃ niṣevaṇālasyato bhavati lajjā /
kveśānukūladharmaprayogataścaiva dhīrāṇāṃ // MSA_18.2 //
asamāhitasvabhāvā mṛdumadhyā hīnabhūmikā lajjā /
hīnāśayā samānā hīnā hi tadanyathā tvadhikā // MSA_18.3 //
lajjārahito dhīmān kleśānadhivāsayatyayoniśataḥ /
pratighopekṣāmānaḥ satvānupahanti śīlaṃ ca // MSA_18.4 //
kaukṛtyātsavilekho bhavati sa saṃmānahānimāpnoti /
śrāddhātmā[mā]nuṣasaṃghācchāstrā copekṣyate tasmāt // MSA_18.5 //
sahadhārmi kairjinasutairvinindyate lokato 'yaśo labhate /
dṛṣṭe dharme 'nyatra kṣaṇarahito jāyate bhūyaḥ // MSA_18.6 //
prāptāprāptavihāniṃ śuklairdharmaiḥ samāpnute tena /
duḥkhaṃ viharati tasmānmanaso 'pyasvasthatāmeti // MSA_18.7 //
ete sarve doṣā himatsu bhavanti no jinasuteṣu /
deveṣu ca manujeṣu ca nityaṃ saṃjāyate ca budhaḥ // MSA_18.8 //
saṃbhārāṃśca sa bodheḥ kṣipraṃ pūrayati lajjayā dhīmān /
satvānāṃ pācanayā na khidyate caiva jinaputraḥ // MSA_18.9 //
sa vipakṣapratipakṣai rahito 'rahitaśca jāyate satataṃ /
ityetamānuśaṃsaṃ hrīmānāpnoti jinaputraḥ // MSA_18.10 //
doṣamalino hi bālo hrīvirahātsuvasanaiḥ sugupto 'pi /
nirvasano 'pi jinasuto hrīvasano muktadoṣamalaḥ // MSA_18.11 //
ākāśamiva na lipto hrīyuktaḥ jinasuto bhavati dharmaiḥ /
hrībhūṣitaśca śobhati saṃparkagato jinasutānām // MSA_18.12 //
māturiva vatsalatvaṃ hriyo vineyeṣu bodhisatvānāṃ /
ārakṣā cāpi hrīḥ saṃsaratāṃ sarvadoṣebhyaḥ // MSA_18.13 //
sarveṣu nādhivāsā sarveṣvadhivāsanāpravṛttiśca /
sarveṣu ca pravṛttirhrīvihitaṃ hrīmato liṅgam // MSA_18.14 //
hrībhāvanā pradhānā svacittato dharmato 'dhimokṣācca /
āśayato 'pi vibhutvādakalpanādaikyataścāpi // MSA_18.15 //
dhṛtiśca bodhisatvānāṃ lakṣaṇena prabhedataḥ /
dṛḍhatvena ca sarvebhyastadanyebhyo viśiṣyate // MSA_18.16 //
vīryaṃ samādhiḥ prajñā ca satvaṃ dhairyaṃ dhṛtirmatā /
nirbhīto bodhisatvo hi trayādyasmātpravartate // MSA_18.17 //
līnatvācca calatvācca mohāccotpadyate bhayaṃ /
kṛtyeṣu tasmādvijñeyā dhṛtisaṃjñā nije traye // MSA_18.18 //
prakṛtyā praṇidhāne ca nirapekṣatva eva ca /
satvavipratipattau ca gambhīryaudāryasaṃśrave // MSA_18.19 //
vineyadurvinayatve kāyācintye jinasya ca /
duṣkareṣu vicitreṣu saṃsārātyāga eva ca // MSA_18.20 //
niḥsaṃkleśe ca tatraiva dhṛtirdhīrasya jāyate /
asamā ca tadanyebhyaḥ so 'gre dhṛtimatāṃ yataḥ[mataḥ] // MSA_18.21 //
kumitraduḥkhagambhīraśravādvīro na kampate /
śalabhaiḥ pakṣavātaiśca samudaiśca sumeruvat // MSA_18.22 //
akhedo bodhisattvānāmasamastriṣu vastuṣu /
śrutātṛptimahāvīryaduḥkhe hrīghṛtiniśritaḥ // MSA_18.23 //
tīvracchando mahābodhāvakhedo dhīmatāṃ mataḥ /
aniṣpannaśca niṣpannaḥ suniṣpannaśca bhūmiṣu // MSA_18.24 //
vastunā cādhikāreṇa karmaṇā ca viśiṣyate /
lakṣaṇenākṣayatvena phalasyodāgamena ca // MSA_18.25 //
śāstrajñatā hi dhīrāṇāṃ samādhimukhadhāraṇī /
gṛhītā satvapākāya saddharmasya ca dhāraṇe // MSA_18.26 //
kāyena vacasā caiva satyajñānena cāsamā /
lokajñatā hi dhīrāṇāṃ tadanyebhyo viśiṣyate // MSA_18.27 //
sā punaḥ kimarthamityāha satvānāṃ bhājanatvāya /
kasminnarthe bhājanatvāya saddharmapratipattaye // MSA_18.28 //
satyadvayādyataśceṣṭo lokānāmudayo 'sakṛt /
dvayādastaṃgamastasmāt tajjño lokajña ucyate // MSA_18.29 //
śamāya prāptaye teṣāṃ dhīmān satyeṣu yujyate /
satyajñānadyato dhīmān lokajño hi nirucyate // MSA_18.30 //
ārṣaśca deśanādharmo artho 'bhiprāyiko 'sya ca /
prāmāṇikaśca nītārtho nirjalpā prāptirasya ca // MSA_18.31 //
pratikṣepturyathoktasya mithyāsaṃtīritasya ca /
sābhilāṣa[pa]sya ca prāpteḥ pratiṣedho 'tra deśitaḥ // MSA_18.32 //
adhimuktervicārācca yathāvatparataḥ śravāt /
nirjalpādapi ca jñānādapraṇāśo hi dhīmatāṃ // MSA_18.33 //
asamā bodhisattvānāṃ catasraḥ pratisaṃvidaḥ /
paryāye lakṣaṇe vākye jñāne jñānācca tā matāḥ // MSA_18.34 //
deśanāyāṃ prayuktasya yasya yena ca deśanā /
dharmārthayordvayorvācā jñānenaiva ca deśanā // MSA_18.35 //
dharmasyoddeśanirdeśātsarvathā prāpaṇād dvayoḥ /
parijñānā[hānā]cca codyānāṃ pratisaṃviccatuṣṭayam // MSA_18.36 //
pratyātmaṃ samatāmetya yottaratra pravedanā /
sarvasaṃśayanāśāya pratisaṃvinnirucyate // MSA_18.37 //
saṃbhāro bodhisatvānāṃ puṇyajñānamayo 'samaḥ /
saṃsāre 'bhyudayāyaikaḥ anyo 'saṃkliṣṭasaṃsṛtau // MSA_18.38 //
dānaṃ śīlaṃ ca puṇyasya prajñā jñānasya saṃbhṛtiḥ /
trayaṃ cānyaddvyasyāpi pañcāpi jñānasaṃbhṛtiḥ // MSA_18.39 //
saṃtatyā bhāvanāmetya bhūyo bhūyaḥ śubhasya hi /
āhāro yaḥ sa saṃbhāro vī[dhī]re sarvārthasādhakaḥ // MSA_18.40 //
praveśāyānimittāya anābhogāya saṃbhṛtiḥ /
abhiṣekāya niṣṭhāyai dhīrāṇāmupacīyate // MSA_18.41 //
caturdaśabhirākāraiḥ smṛtyupasthānabhāvanā /
dhīmatāmasamatvātsā tadanyebhyo viśiṣyate // MSA_18.42 //
niśrayātpratipakṣācca avatārāttathaiva ca /
ālambanamanaskāraprāptitaśca viśiṣyate // MSA_18.43 //
ānukūlyānuvṛttibhyāṃ parijñotpattito 'parā /
mātrayā paramatvena bhāvanāsamudāgamāt // MSA_18.44 //
samyakprahāṇaṃ dhīrāṇāmasamaṃ sarvadehibhiḥ /
samṛtyupasthānadoṣāṇāṃ pratipakṣeṇa bhāvyate // MSA_18.45 //
saṃsārasyopabhoge ca tyāge nivaraṇasya ca /
manaskārasya ca tyāge praveśe caiva bhūmiṣu // MSA_18.46 //
animittavihāre ca labdhau vyākaraṇasya ca /
satvānāṃ paripāke ca abhiṣeke ca dhīmatāṃ // MSA_18.47 //
kṣetrasya ca viśuddhyarthaṃ niṣṭhāgamana eva ca /
bhāvyate bodhisatvānāṃ vipakṣapratipakṣataḥ // MSA_18.48 //
chandaṃ niśritya yogasya bhāvanā sanimittikā /
sarvasamyakprahāṇeṣu pratipakṣo nirucyate // MSA_18.49 //
ṛddhipādāśca catvāro dhīrāṇāmagralakṣaṇāḥ /
sarvārthasiddhau jāyante ātmanaśca parasya ca // MSA_18.50 //
niśrayācca prabhedācca upāyadabhinirhṛteḥ /
vyavasthā ṛddhipādānāṃ dhīmatāṃ sarvatheṣyate // MSA_18.51 //
dhyānapāramimāśritya prabhedo hi caturvidhaḥ /
upāyaścābhinirhāraḥ ṣaḍvidhaśca vidhīyate // MSA_18.52 //
vyāvasāyika ekaśca dvitīyo 'nugrahātmakaḥ /
naibandhikastṛtīyaśca caturthaḥ prātipakṣikaḥ // MSA_18.53 //
darśanasyāvavādasya sthitivikrīḍitasya ca /
praṇidhervaśitāyaśca dharmaprāpteśca nirhṛtiḥ // MSA_18.54 //
bodhiścaryā śruta cātra[graṃ]śamatho 'tha vipaśyanā /
śraddhādīnāṃ padaṃ jñeyamarthasiddhyadhikārataḥ // MSA_18.55 //
bhūmipraveśasaṃkliṣṭāśceṣṭāḥ śraddhādayaḥ punaḥ /
vipakṣadurbalatvena ta eva balasaṃjñitāḥ // MSA_18.56 //
bhūmiviṣṭasya bodhyaṅgavyavasthānaṃ vidhīyate /
dharmāṇāṃ sarvasatvānāṃ samatāvagamātpunaḥ // MSA_18.57 //
smṛtiścarati sarvatra jñeyājitavinirjaye /
sarvakalpanimittānāṃ bhaṅgāya vicayo 'sya ca // MSA_18.58 //
yathā hastiratnaṃ pratyarthikabhaṅgāya /
āśu cāśeṣabodhāya vīryasya pravartate /
dharmālokavivṛddhyā ca prītyā āpūryate dhruvam // MSA_18.59 //
sarvāvaraṇanirmokṣāt praśrabdhyā sukhameti ca /
cintitārthasamṛddhiśca samādherūpajāyate // MSA_18.60 //
upekṣayā yathākāmaṃ sarvatra viharatyasau /
pa[pṛ]ṣṭhalabdhāvikalpena vikalpena [vihāreṇa] sadottamaḥ // MSA_18.61 //
evaṃguṇo bodhisattvaścakravartīva vartate /
saptaratnopamairnityaṃ bodhyaṅgaiḥ parivāritaḥ // MSA_18.62 //
niśrayāṅgaṃ svabhāvāṅgaṃ niryāṇāṅgaṃ tṛtīyakaṃ /
caturthamanuśaṃsāṅgamakleśāṅgaṃ trayātmakam // MSA_18.63 //
yathābodhānuvṛttiśca tadūrdhvamupajāyate /
yathābodhavyavasthānaṃ praveśaśca vyavasthitau // MSA_18.64 //
karmatrayaviśuddhiśca pratipakṣasya bhāvanā /
jñeyāvṛtteśca mārgasya vaiśeṣikaguṇasya ca // MSA_18.65 //
cittasya citte sthānācca dharmapravicayādapi /
samyak sthitimupāśritya śamatho 'tha vipaśyanā // MSA_18.66 //
sarvatragā ca saikāśāṃ naikāṃśopaniṣanmatā /
prativedhe ca niryāṇe animitte hyasaṃskṛte // MSA_18.67 //
pariśuddhau viśuddhau ca śamatho 'tha vipaśyanā /
sarvabhūmigatā dhīre sa yogaḥ sarvasādhakaḥ // MSA_18.68 //
pūraye buddhadharmāṇāṃ satvānāṃ paripācane /
kṣipraprāptau kriyāśuddhau vartmācchede ca kauśalaṃ // MSA_18.69 //
upāye bodhisattvānāmasamaṃ sarvabhūmiṣu /
yatkauśalyaṃ samāśritya sarvārthānsādhayanti te // MSA_18.70 //
vipākena śrutābhyāsāt dhāraṇyapi samādhinā /
parīttā mahatī sā ca mahatī trividhā punaḥ // MSA_18.71 //
apraviṣṭapraviṣṭānāṃ dhīmatāṃ mṛdumadhyamā /
aśuddhabhūmikānāṃ hi mahatī śuddhabhūmikā // MSA_18.72 //
dhāraṇī[ṇīṃ]tāṃ samāśritya bodhisatvā punaḥ punaḥ /
prakāśayanti saddharmaṃ nityaṃ saṃdhārayanti ca // MSA_18.73 //
cetanā chandasahitā jñānena preritā ca tat /
praṇidhānaṃ hi dhīrāṇāmasamaṃ sarvabhūmiṣu // MSA_18.74 //
hetubhūtaṃ ca vijñeyaṃ cittātsadyaḥ phalaṃ ca tat /
āyatyāmarthasiddhyarthaṃ cittamātrātsamṛddhitaḥ // MSA_18.75 //
citraṃ mahadviśuddhaṃ ca uttarottarabhūmiṣu /
ābodherbodhisattvānāṃ svaparārthaprasādhakaṃ // MSA_18.76 //
nairātmyaṃ dvividhaṃ jñeyo hyātmagrāhasya cāśrayaḥ /
tasya copaśamo nityaṃ samādhitrayagocaraḥ // MSA_18.77 //
samādhistrividho jñeyo grāhyagrāhakabhāvataḥ /
nirvikalpo 'pi vimukho ratiyuktaśca sarvadā // MSA_18.78 //
parijñāyai prahāṇāya punaḥ sākṣātkriyāya ca /
śūnyatādisamādhīnāṃ tridhārthaḥ parikīrtitaḥ // MSA_18.79 //
samādhyupaniṣattvena dharmoddānacatuṣṭayaṃ /
deśitaṃ bodhisattvebhyaḥ satvānāṃ hitakāmyayā // MSA_18.80 //
asadartho 'vikalpārthaḥ parikalpārtha eva ca /
vikalpopaśamārthaśca dhīmatāṃ taccatuṣṭayam // MSA_18.81 //
ayogāddhetutotpattervirodhātsvayamasthiteḥ /
abhāvāllakṣaṇaikāntyādanuvṛtternirodhataḥ // MSA_18.82 //
pariṇāmopalabdheśca taddhetutvaphalatvataḥ /
upāttatvādhipatvā[tyā]cca śuddhasatvānuvṛttitaḥ // MSA_18.83 //
ādyastaratamenāpi cayenāśrayabhāvataḥ /
vikāraparipākābhyāṃ tathā hīnaviśiṣṭataḥ // MSA_18.84 //
bhāsvarābhāsvaratvena deśāntaragamena ca /
sabījābījabhāvena pratibimbena codayaḥ // MSA_18.85 //
caturdaśavidhotpattau hetumānaviśeṣataḥ /
cayāyā[pā]rthādayogācca āśrayatva asaṃbhavāt // MSA_18.86 //
sthitasyāsaṃbhavādante ādyanāśāvikārataḥ /
tathā hīnaviśiṣṭatve bhāsvarābhāsvare 'pi ca // MSA_18.87 //
gatyabhāvātsthitāyogāccaramatva asaṃbhavāt /
anuvṛtteśca cittasya kṣaṇikaṃ sarvasaṃskṛtam // MSA_18.88 //
bhūtānāṃ ṣaḍvidhārthasya kṣaṇikatvaṃ vidhīyate /
śoṣavṛddheḥ prakṛtyā ca calatvād vṛddhihānitaḥ // MSA_18.89 //
tatsaṃbhavātpṛthivyāśca pariṇāmacatuṣṭayāt /
varṇagandharasasparśatulyatvācca tathaiva tat // MSA_18.90 //
indhanādhīnavṛttitvāttāratamyopalabdhitaḥ /
cittānuvṛtteḥ pṛcchātaḥ kṣaṇikaṃ bāhyamapyataḥ // MSA_18.91 //
prajñaptyastitayā vācyaḥ pudgalo dravyato na tu /
nopalambhādviparyāsāt saṃkleśāt kliṣṭahetutaḥ // MSA_18.92 //
ekatvānyatvatovācyastasmāddoṣadvayādasau /
skandhātmatvaprasaṅgācca taddravyatvaprasaṅgataḥ // MSA_18.93 //
dravyasan yadyavācyaśca vacanīyaṃ prayojanaṃ /
ekatvānyatvato 'vācyo na yukto niṣprayojanaḥ // MSA_18.94 //
lakṣaṇāllokadṛṣṭācca śāstrato 'pi na yujyate /
indhanāgnyoravācyatvamupalabdherdvayena hi // MSA_18.95 //
dvaye sati ca vijñānasaṃbhavātpratyayo na saḥ /
nairarthakyādato draṣṭā yāvanmoktā na yujyate // MSA_18.96 //
svāmitve sati cānityamaniṣṭaṃ na pravartayet /
tatkarmalakṣaṇaṃ sādhyaṃ saṃbodho bādhyate tridhā // MSA_18.97 //
darśanādau ca tadyatnaḥ svayaṃbhūrna trayādapi /
tadyatnapratyayatvaṃ ca niryatnaṃ darśanādikaṃ // MSA_18.98 //
akartṛtvādanityatvātsakṛtrityapravṛttitaḥ /
darśanādiṣu yatnasya svayaṃbhūtvaṃ na yujyate // MSA_18.99 //
tathā sthitasya naṣṭasya prāgabhāvādanityataḥ /
tṛtīyapakṣābhāvācca pratyayatvaṃ na yujyate // MSA_18.100 //
sarvadharmā anātmānaḥ paramārthena śūnyatā /
ātmopalambhe doṣaśca deśito yata eva ca // MSA_18.101 //
saṃkleśavyavadāne ca avasthācchedabhinnake /
vṛttisaṃtānabhedo hi pudgalenopadarśitaḥ // MSA_18.102 //
ātmadṛṣṭiranutpādyā abhyāso 'nādikālikaḥ /
ayatnamokṣaḥ sarveṣāṃ na mokṣaḥ pudgalo 'sti vā // MSA_18.103 //
prajñaptyastitayā vācyaḥ pudgalo dravyato na tu /
ekatvānyatvatovācyastasmādasau /
skandhātmatvaprasaṅgācca taddravyatvaprasaṅgataḥ /
dravyasanyadyavācyaśca vacanīyaṃ prayojanaṃ /
ekatvānyatvato 'vācyo na yukto niṣprayojanaḥ /
lakṣaṇāllokadṛṣṭācca śāstrato 'pi na yujyate /
indhanāgnyoravācyatvamupalabdherdvayena hi /
dvayaṃ pratītya vijñānasaṃbhavātpratyayo na saḥ /
svāmitve sati vānityamaniṣṭaṃ na pravartayet //
tadyatnapratyayatvaṃ ca niryatnaṃ darśanādikam /
akartṛtvādanityatvātsakṛnnityapravṛttitaḥ /
darśanādiṣu yatnasya svayaṃbhūtvaṃ na yujyate //
tathā sthitasya naṣṭasya prāgabhāvādanityataḥ /
tṛtīyapakṣābhāvācca pratyayatvaṃ na yujyate //
sarve dharmā anātmānaḥ paramārthena śūnyatā /
ātmopalambhe doṣaśca deśito yata eva ca //
saṃkleśe vyavadāne ca avasthācchedabhinnake /
vṛttisaṃtānabhedo hi pudgalenopadarśitaḥ //
ātmadṛṣṭiranūtpādyā pūrvamevotpannatvāt / nāpi tadabhyāsārthaṃ yasmādātmadṛṣṭer
abhyāso 'nādikālikaḥ /
yadi cātmadarśanena mokṣa ityasau deśyeta / evaṃ sati syāt
ayatnamokṣaḥ sarveṣāṃ
evamebhirguṇairnityaṃ bodhisatvāḥ samanvitāḥ /
ātmārthaṃ ca na riñcanti parārthaṃ sādhayanti ca // MSA_18.104 //
mahāyānasūtrālaṃkāre bodhipakṣādhikāraḥ[aṣṭādaśaḥ] samāptaḥ
ekonaviṃśatyadhikāraḥ
āścarya vibhāge trayaḥ ślokāḥ /
svadehasya parityāgaḥ saṃpatteścaiva saṃvṛttau /
durbaleṣu kṣamā kāye jīvite nirapekṣiṇaḥ // MSA_19.1 //
vīryārambho hyanāsvādo dhāneṣu sukha eva ca /
niṣkalpanā na prajñāyāmāścaryaṃ dhīmatāṃ ga[ma]taṃ // MSA_19.2 //
tathāgatakule janmalābho vyākaraṇasya ca /
abhiṣekasya ca prāptirbodheścāścaryamiṣyate // MSA_19.3 //
vairāgyaṃ karuṇāṃ caitya bhāvanāṃ paramāmapi /
tathaiva samacittatvaṃ nāścaryaṃ tāsu yuktatā // MSA_19.4 //
na tathātmani dāreṣu sutamitreṣu bandhuṣu /
satvānāṃ pragataḥ sneho yathā satveṣu dhīmatāṃ // MSA_19.5 //
arthiṣvapakṣapātaśca śīlasyākhaṇḍanā dhruvaṃ /
kṣāntiḥ sarvatra satvārthaṃ[sarvārthaṃ]vīryārambho mahānapi // MSA_19.6 //
dhyānaṃ ca kuśalaṃ nityaṃ prajñā caivāvikalpikā /
vijñeyā bodhisatvānāṃ tāsveva samacittatā // MSA_19.7 //
sthāpanā bhājanatve ca śīleṣveva ca ropaṇaṃ /
marṣaṇā cāpakārasya arthe vyāpāragāmitā // MSA_19.8 //
āvarjanā śāsane 'smiṃśchedanā saṃśayasya ca /
satveṣu upakāritvaṃ dhīmatāmetadiṣyate // MSA_19.9 //
samāśayena satvānāṃ dhārayanti sadaiva ye /
janayantyāryabhūmau ca kuśalairvardhayanti ca // MSA_19.10 //
duṣkṛtātparirakṣanti śrutaṃ vyutpādayanti ca /
pañcabhiḥ karmabhiḥ satvamātṛkalpā jinātmajāḥ // MSA_19.11 //
śraddhāyāḥ sarvasatveṣu sarvadā cāvaropaṇāt /
adhiśīlādiśikṣāyāṃ vimuktau ca niyojanāt // MSA_19.12 //
buddhādhyeṣaṇataścaiṣāmāvṛteśca vivarjanāt /
pañcabhiḥ karmabhiḥ satvapitṛkalpā jinātmajāḥ // MSA_19.13 //
anarhadeśanāṃ ye ca satvānāṃ gūhayanti hi /
śikṣāvipattiṃ nindanti śaṃsantyeva ca saṃpadam // MSA_19.14 //
avavādaṃ ca yacchanti mārānāvedayanti hi /
pañcabhiḥ karmabhiḥ sattvabandhukalpā jinātmajāḥ // MSA_19.15 //
saṃkleśe vyavadāne ca svayamaśrāntabuddhayaḥ /
yacchanti laukikīṃ kṛtsnāṃ saṃpadaṃ cātilaukikīm // MSA_19.16 //
sukhe hite cābhinnā[akheditvādabhinnā] ye sadā sukhahitaiṣiṇaḥ /
pañcabhiḥ karmabhiḥ satvamitrakalpā jinātmajāḥ // MSA_19.17 //
sarvadodyamavanto ye satvānāṃ paripācane /
samyagniryāṇavaktāraḥ kṣamā vipratipattiṣu // MSA_19.18 //
dvayasaṃpattidātārastadupāye ca kovidāḥ /
pañcabhiḥ karmabhiḥ satvadāsakalpā jinātmajāḥ // MSA_19.19 //
anutpattikadharmeṣu kṣāntiṃ prāptāśca ye matāḥ /
sarvayā[no]padeṣṭāraḥ sidvayogāniyojakāḥ // MSA_19.20 //
sumukhāḥ pratikāre ca vipāke cānapekṣiṇaḥ /
pañcabhiḥ karmabhiḥ satvācāryakalpā jinātmajāḥ // MSA_19.21 //
satvakṛtyārthamudyuktāḥ saṃbhārānpūrayanti ye /
saṃbhṛtānmocayantyāśu vipakṣaṃ hāpayanti ca // MSA_19.22 //
lokasaṃpattibhiścitrairalokairyojayanti ca /
pañcabhiḥ karmabhiḥ satvopādhyāyakalpā jinātmajāḥ // MSA_19.23 //
asaktyā caiva bhogeṣu śīlasya ca na khaṇḍanaiḥ /
kṛtajñatānuyogācca pratipattau ca yogataḥ // MSA_19.24 //
ṣaṭsu pāramitāsveva vartamānā hi dehinaḥ /
bhavanti bodhisatvānāṃ tathā pratyupakāriṇaḥ // MSA_19.25 //
vṛddhiṃ hāniṃ ca kāṅkṣanti satvānāṃ ca prapācanaṃ /
viśeṣagamanaṃ bhūmau bodhiṃ cānuttarāṃ sadā // MSA_19.26 //
trāsahānau samutpāde saṃśayacchedane 'pi ca /
pratipattyavavāde ca sadābandhyā jinātmajāḥ // MSA_19.27 //
dānaṃ niṣpratikāṅkṣasya niḥspṛhasya punarbhave /
śīlaṃ kṣāntiśca sarvatra vīryaṃ sarvaśubhodaye // MSA_19.28 //
vinā[ā?]rūpyaṃ tathā dhyānaṃ prajñā copāyasaṃhitā /
samyakprayogo dhīrāṇāṃ ṣaṭsu pāramitāsuhi // MSA_19.29 //
bhogasaktiḥ sacchidratvaṃ mānaścaiva sukhallikā /
āsvādanaṃ vikalpaśca dhīrāṇāṃ hānihetavaḥ // MSA_19.30 //
sthitānāṃ bodhisatvānāṃ pratipakṣeṣu teṣu ca /
jñeyā viśeṣabhāgīyā dharmā etadviparyayāt // MSA_19.31 //
pravā[tā]raṇāpi kuhanā saumukhyasya ca darśanā /
lobhatvena tatha vṛttiḥ śāntavākkāyatā tathā // MSA_19.32 //
suvākkaraṇasaṃpacca pratipattivivarjitā /
ete hi bodhisatvānāmabhūtatvāya deśitāḥ /
viparyayātprayuktānāṃ tadbhūtatvāya deśitāḥ // MSA_19.33 //
te dānādyupaṃsahāraiḥ satvānāṃ vinayanti hi /
ṣaṭprakāraṃ vipakṣaṃ hi dhīmantaḥ sarvabhūmiṣu // MSA_19.34 //
dhīmadvyākaraṇaṃ dvedhā kālapudgalabhedataḥ /
bodhau vyākaraṇe caiva mahāccānyadudāhṛtaṃ // MSA_19.35 //
notpattikṣāntilābhena mānābhogavihānitaḥ /
ekībhāvagamatvācca sarvabuddhajinātmajaiḥ // MSA_19.36 //
kṣetreṇaṃ nāmnā kālena kalpanāmnā ca tatpunaḥ /
parivārānuvṛtyā ca saddharmasya tadiṣyate // MSA_19.37 //
saṃpatyutpattinaiyamyapāto 'khede ca dhīmatāṃ /
bhāvanāyāśca sātatye samādhānācyutāvapi /
kṛtyasiddhāvanābhoge kṣāntilābhe ca sarvathā // MSA_19.38 //
pūjā śikṣāsamādānaṃ karuṇā śubhabhāvanā /
apramādastathāraṇye śrutārthātṛptireva ca /
sarvabhūmiṣu dhīrāṇāmavaśyakaraṇīyatā // MSA_19.39 //
kāmeṣvādīnavajñānaṃ skhaliteṣu nirīkṣaṇā /
duḥkhādhivāsanā caiva kuśalasya ca bhāvanā // MSA_19.40 //
anāsvādaḥ sukhe caiva nimittānāmakalpanā /
sātatyakaraṇīyaṃ hi dhīmatāṃ sarvabhūmiṣu // MSA_19.41 //
dharmadānaṃ śīlaśuddhirnotpattikṣāntireva ca /
vīryārambho mahāyāne antyā sakaruṇā sthitiḥ /
prajñā pāramitānāṃ ca pradhānaṃ dhīmatāṃ matam // MSA_19.42 //
vidyāsthānavyavasthānaṃ sūtrādyākārabhedataḥ /
jñeyaṃ dharmavyavasthānaṃ dhīmatāṃ sarvabhūmiṣu // MSA_19.43 //
punaḥ satvavyavasthānaṃ saptadhā tathatāśrayāt /
caturdhā ca tridhā caiva yuktiyānavyavasthitiḥ // MSA_19.44 //
yoniśaśca manaskāraḥ samyagdṛṣṭiḥ phalānvitā /
pramāṇairvicayo 'cintyaṃ jñeyaṃ yukticatuṣṭayam // MSA_19.45 //
āśayāddeśanāccaiva prayogātsaṃbhṛterapi /
samudāgamabhedācca trividhaṃ yānamiṣyate // MSA_19.46 //
āgantukatvaparyeṣā anyonyaṃ nāmavastunoḥ /
prajñapterdvividhasyātra tanmātratvasya vaiṣaṇā // MSA_19.47 //
sarvasyānupalambhācca bhūtajñānaṃ caturvidhaṃ /
sarvārthasiddhyai dhīrāṇāṃ sarvabhūmiṣu jāyate // MSA_19.48 //
pratiṣṭhābhogabījaṃ hi nimittaṃ bandhanasya hi /
sāśrayāścittacaittāstu badhyante 'tra sabījakāḥ // MSA_19.49 //
purataḥ sthāpitaṃ yacca nimittaṃ yatsthitaṃ svayaṃ /
sarvaṃ vibhāvayandhīmān labhate bodhimuttamām // MSA_19.50 //
tathatālambanaṃ jñānaṃ dvayagrāhavivarjitaṃ /
dauṣṭhulyakāyapratyakṣaṃ tatkṣaye dhīmatāṃ matam // MSA_19.51 //
tathatālambanaṃ jñānamanānākārabhāvitaṃ /
sadasattārthe pratyakṣaṃ vikalpavibhu cocyate // MSA_19.52 //
tattvaṃ saṃcchādya bālānāmatattvaṃ khyāti sarvataḥ /
tattvaṃ tu bodhisatvānāṃ sarvataḥ khyātyapāsya tat // MSA_19.53 //
akhyānakhyānatā jñeyā asadarthasadarthayoḥ /
āśrayasya parāvṛttirmokṣo 'sau kāmacārataḥ // MSA_19.54 //
anyonyaṃ tulyajātīyaḥ khyātyarthaḥ sarvato mahān /
antarāyakarastasmātparijñāyainamutsṛjet // MSA_19.55 //
paripācyaṃ viśodhyaṃ ca prāpyaṃ yogyaṃ ca pācane /
samyaktvadeśanāvastu aprameyaṃ hi dhīmatām // MSA_19.56 //
bodhisatva[citta]sya cotpādo notpādakṣāntireva ca /
cakṣuśca nirmalaṃ hīnamāśravakṣaya eva ca // MSA_19.57 //
saddharmasya sthitirdīrghā vyutpatticchittibhogatā /
deśanāyāḥ phalaṃ jñeyaṃ tatprayuktasya dhīmataḥ // MSA_19.58 //
ālambanamahatvaṃ ca pratipatterdvayostathā /
jñānasya vīryārambhasya upāye kauśalasya ca // MSA_19.59 //
udāgamamahatvaṃ ca mahatvaṃ buddhakarmaṇaḥ /
etanmahatvayogāddhi mahāyānaṃ nirucyate // MSA_19.60 //
gotraṃ dharmādhimuktiśca cittasyotpādanā tathā /
dānādipratipattiśca nyāyā[mā]vakrāntireva ca // MSA_19.61 //
satvānāṃ paripākaśca kṣetrasya ca viśodhanā /
apratiṣṭhitanirvāṇaṃ bodhiḥ śreṣṭhā ca darśanāt[darśanā] // MSA_19.62 //
ādhimokṣika ekaśca śuddhādhyāśayiko 'paraḥ /
nimitte cānimitte ca cāryapyanabhisaṃskṛte /
bodhisatvā hi vijñeyāḥ pañcaite sarvabhūmiṣu // MSA_19.63 //
kāmeṣvasaktasstriviśuddhakarmā krodhābhibhūmyaṃ guṇatatparaśca /
dharme 'calastatvagabhīradṛṣṭirbodhau spṛhāvān khalu bodhisattvaḥ // MSA_19.64 //
anugraheccho 'nupaghātadṛṣṭiḥ paropaghāteṣvadhivāsakaśca /
dhīro 'pramattaśca bahuśrutaśca parārthayuktaḥ khalu bodhisattvaḥ // MSA_19.65 //
ādīnavajñaḥ svaparigraheṣu bhogeṣvasakto hyanigūḍhavairaḥ /
yogī nimitte kuśalo 'kudṛṣṭiradhyātmasaṃsthaḥ khalu bodhisattvaḥ // MSA_19.66 //
dayānvito hrīguṇasaṃniviṣṭo duḥkhādhivāsātsvasukheṣvasaktaḥ /
smṛtipradhānaḥ susamāhitātmā yānāvikāryaḥ khalu bodhisattvaḥ // MSA_19.67 //
duḥkhāpaho duḥkhakaro na caiva duḥkhādhivāso na ca duḥkhabhītaḥ /
duḥkhādvimukto na ca duḥkhakalpo duḥkhābhyupetaḥ khalu bodhisattvaḥ // MSA_19.68 //
dharmerato 'dharmarataḥ [dharme 'rato 'dharmarataḥ] prakṛtyā dharme jugupsī dharamābhiyuktaḥ /
dharme vaśī dharmanirandhakāro dharmapradhānaḥ khalu bodhisattvaḥ // MSA_19.69 //
bhogāpramatto niyamāpramatto rakṣāpramattaḥ kuśalāpramattaḥ /
sukhāpramatto dharamāpramatto yānāpramatto khalu bodhisattvaḥ // MSA_19.70 //
vimānalajjāstanudoṣalajja amarṣalajjaḥ parihāṇilajjaḥ /
viśāla[visāra]lajjastanudṛṣṭilajjaḥ yānānyalajjaḥ khalu bodhisattvaḥ // MSA_19.71 //
ihāpi cāmutra upekṣaṇena saṃskārayogena vibhutvalābhaiḥ /
śamopa[samaupa]deśena mahāphalena anugrahe vartati bodhisattvaḥ // MSA_19.72 //
bodhisatvo mahāsatvo dhīmāṃścaivottamadyutiḥ /
jinaputro jinādhāro vijetātha jināṅkuraḥ // MSA_19.73 //
vikrāntaḥ paramāścaryaḥ sārthavāho mahāyaśāḥ /
kṛpāluśca mahāpuṇya īśvaro dhārmikastathā // MSA_19.74 //
sutatvabodhaiḥ sumahārthabodhaiḥ sarvāva[rtha]bodhairapi nityabodhaiḥ /
upāyabodhaiśca viśeṣaṇena tenocyate hetuna bodhisatvaḥ // MSA_19.75 //
ātmānubodhāttanudṛṣṭibodhādvicitravijñaptivibodhataśca /
sarvasya cābhūtavikalpabodhāttenocyate hetuna bodhisatvaḥ // MSA_19.76 //
abodhabodhādanubodhabodhādabhāvabodhātprabhavānubodhāt /
abodhabodhapratibodhataśca tenocyate hetuna bodhisattvaḥ // MSA_19.77 //
anarthabodhātparamārthabodhātsarvāva[rtha]bodhātsakalārthabodhāt /
boddhavyabodhāśrayabodhabodhāttenocyate hetuna bodhisattvaḥ // MSA_19.78 //
niṣpannabodhātpadabodhataśca garbhānubodhāt kramadarśanasya /
bodhādbhṛśaṃ saṃśayahānibodhāt tenocyate hetuna bodhisattvaḥ // MSA_19.79 //
lābhī hyalābhī dhīsaṃsthitaśca boddhānuboddhā pratideśakaśca /
nirjalpabuddhirhatamānamānī hyapakkasaṃpakkamatiśca dhīmān // MSA_19.80 //
mahāyānasūtrālaṃkāre guṇādhikāraḥ [ekonaviṃśatitamaḥ?] samāptaḥ
viṃśatitamaḥekaviṃśatitamaścādhikāraḥ
liṅgavibhāge dvau ślokau
anukampā priyākhyānaṃ dhīratā muktahastatā /
gambhīrasaṃdhinirmokṣo liṅgānyetāni dhīmatāṃ // MSA_20.1 //
parigrahe 'dhimuktyāptāvakhede dvayasaṃgrahe /
āśayācca prayogācca vijñeyaṃ liṅgapañcakaṃ // MSA_20.2 //
bodhisatvā hi satataṃ bhavantaścakravartinaḥ /
prakurvanti hi satvārthaṃ gṛhiṇaḥ sarvajanmasu // MSA_20.3 //
ādānalabdhā pravrajyā dharmatopagatā parā /
nidarśikā ca pravrajayā dhīmatāṃ sarvabhūmiṣu // MSA_20.4 //
aprameyairguṇairyuktaḥ pakṣaḥ pravrajitasya tu /
gṛhiṇo bodhisatvāddhi yatistasmādviśiṣyate // MSA_20.5 //
paratreṣṭaphalecchā ca śubhavṛttāvihaiva ca /
nirvāṇecchā ca dhīrāṇāṃ satveṣvāśaya iṣyate /
aśuddhaśca viśuddhaśca suviśuddhaḥ sarvabhūmiṣu // MSA_20.6 //
praṇidhānātsamāccittādādhipatyātparigrahaḥ /
gaṇasya karṣaṇatvācca dhīmatāṃ sarvabhūmiṣu // MSA_20.7 //
karmaṇaścādhipatyena praṇidhānasya cāparā /
samādheśca vibhutvasya cotpattirdhīmatāṃ matā // MSA_20.8 //
lakṣaṇātpudgagalācchikṣāskandhaniṣpattiliṅgataḥ /
nirukteḥ prāptitaścaiva vihāro bhūmireva ca // MSA_20.9 //
śūnyatā paramātmasya karmānāśe vyavasthitiḥ /
vihṛtya sasukhairdhyānairjanma kāme tataḥ param // MSA_20.10 //
tataśca bodhipakṣāṇāṃ saṃsāre pariṇāmanā /
vinā ca cittasaṃkleśaṃ satvānāṃ paripācanā // MSA_20.11 //
upapattau ca saṃcitya saṃkleśasyānurakṣaṇā /
ekāyanapathaśliṣṭā 'nimittaikāntikaḥ pathaḥ // MSA_20.12 //
animitte 'pyanābhogaḥ kṣetrasya ca viśodhanā /
satvapākasya niṣpattirjāyate ca tataḥ param // MSA_20.13 //
samādhidhāraṇīnāṃ ca bodheścaiva viśuddhatā /
etasmācca vyavasthānādvijñeyaṃ bhūmilakṣaṇam // MSA_20.14 //
viśuddhadṛṣṭiḥ suviśuddhaśīlaḥ samāhito dharmavibhūtamānaḥ /
saṃtānasaṃkleśaviśuddhibhede nirmāṇa ekakṣaṇalabdhabuddhiḥ // MSA_20.15 //
upekṣakaḥ kṣetraviśodhakaśca syātsatvapāke kuśalo maharddhiḥ /
saṃpūrṇakāyaśca nidarśane ca śakto 'bhiṣiktaḥ khalu bodhisatvaḥ // MSA_20.16 //
dharmatāṃ pratividhyeha adhiśīle 'nuśikṣaṇe /
adhicitte 'pyadhiprajñe prajñā tu dvayagocarā // MSA_20.17 //
dharmatatvaṃ tadajñānajñānādyā vṛttireva ca /
prajñāyā gocarastasmād dvibhūmau tadvyavasthitiḥ // MSA_20.18 //
śikṣāṇāṃ bhāvanāyāśca phalamanyaccaturvidham /
animittasasaṃskāro vihāraḥ prathamaṃ phalam // MSA_20.19 //
sa evānabhisaṃskāro dvitīyaṃ phalamiṣyate /
kṣetraśuddhiśca satvānāṃ pākaniṣpattireva ca // MSA_20.20 //
samādhidhāraṇīnāṃ ca niṣpattiḥ paramaṃ phalaṃ /
caturvidhaṃ phalaṃ hyetat caturbhūmisamāśritam // MSA_20.21 //
dharmatāṃ pratividhyeha śīlaskandhasya śodhanā /
samādhiprajñāskandhasya tata ūrdhvaṃ viśodhanā // MSA_20.22 //
vimuktimuktijñānasya tadanyāsu viśodhanā /
caturvidhādāvaraṇāt pratighātāvṛterapi // MSA_20.23 //
aniṣpannāśca niṣpannā vijñeyāḥ sarvabhūmayaḥ /
niṣpannā apyaniṣpannā niṣpannāśca punarmatāḥ // MSA_20.24 //
niṣpattirvijñeyā yathāvyavasthānamanasikāreṇa /
tatkalpanatājñānādavikalpanayā ca tasyaiva // MSA_20.25 //
bhāvanā api niṣpattiracintyaṃ sarvabhūmiṣu /
pratyātmavedanīyatvāt buddhānāṃ viṣayādapi // MSA_20.26 //
adhimuktirhi sarvatra sālokā liṅgamiṣyate /
alīnatvamadīnatvamaparapratyayātmatā // MSA_20.27 //
prativedhaśca sarvatra sarvatra samacittatā /
aneyānunayopāyajñānaṃ maṇḍalajanma ca // MSA_20.28 //
nācchando na ca lubdhahrasvahṛdayo na krodhano nālaso nāmaitrīkarūṇāśayo na kumatiḥ kalpairvikalpairhataḥ /
no vikṣiptamatiḥ sukhairna ca hato duḥkhairna vā [vyā]vartate satyaṃ mitramupāśritaḥ śrutaparaḥ pūjāparaḥ śāstari // MSA_20.29 //
sarvaṃ puṇyasamuccayaṃ suvipulaṃ kṛtvānyasādhāraṇaṃ saṃbodhau pariṇāmayatyaharaharyo hyuttamopāyavit /
jātaḥ svāyatane sadā śubhakaraḥ krīḍatyabhijñāguṇaiḥ sarveṣāmuparisthito guṇanidhirjñeyaḥ sa buddhātmanaḥ // MSA_20.30 //
śamathe vipaśyanāyāṃ ca dvayapañcātmako mataḥ /
dhīmatāmanuśaṃso hi sarvathā sarvabhūmiṣu // MSA_20.31 //
paśyatāṃ bodhimāsannāṃ satvārthasya ca sādhanaṃ /
tīvra utpadyate modo muditā tena kathyate // MSA_20.32 //
dauḥ śīlyābhogavaimalyādvimalā bhūmirucyate /
mahādharmāvabhāsasya karaṇācca prabhākarī // MSA_20.33 //
arcirbhūtā yato dharmā bodhipakṣāḥ pradāhakāḥ /
arciṣmatīti tadyogātsā bhūmirdvayadāhataḥ // MSA_20.34 //
satvānāṃ paripākaśca svacittasya ca rakṣaṇā /
dhīmadbhirjīyate duḥkhaṃ durjayā tena kathyate // MSA_20.35 //
ābhimukhyād dvyasyeha saṃsārasyāpi nirvṛteḥ /
uktā hyabhimukhī bhūmiḥ prajñāpāramitāśrayāt // MSA_20.36 //
ekāyanapathaśleṣādbhūmirdūraṃgamā matā /
dvyasaṃjñāvicalanādacalā ca nirucyate // MSA_20.37 //
pratisaṃvinmatisādhutvādbhūmiḥ sādhumati matā /
dharmameghā dvayavyāpterdharmākāśasya meghavat // MSA_20.38 //
vividhe śubhanirhāre ratyā viharaṇātsadā /
sarvatra bodhisatvānāṃ vihārabhūmayo matāḥ // MSA_20.39 //
bhūyo bhūyo 'mitāsvāsu ūrdhvaṃgamanayogataḥ /
bhūtāmitābhayārthāya ta eveṣṭā hi bhūmayaḥ // MSA_20.40 //
bhūmilābhe[bho]'dhimukteśca cariteṣu ca vartanāt /
prativedhācca bhūmīnāṃ niṣpatteśca caturvidhaḥ // MSA_20.41 //
mahāyāne 'dhimuktānāṃ hīnayāne ca dehināṃ /
dvayorāvarjanārthāya vinayāya ca deśitāḥ /
caryāścatasro dhīrāṇāṃ yathāsūtrānusārataḥ // MSA_20.42 //
anukampakasatveṣu saṃyogavigamāśaya /
aviyogāśaya saukhyahitāśaya namo 'stute // MSA_20.43 //
sarvāvaraṇanirmukta sarvalokābhibhū mune /
jñānena jñeyaṃ vyāptaṃ te muktacitta namo 'stute // MSA_20.44 //
aśeṣaṃ sarvasatvānāṃ sarvakleśavināśaka /
kleśaprahāraka kliṣṭasānukrośa namo 'stute // MSA_20.45 //
anābhoga nirāsaṅga avyāghāta samāhita /
sadaiva sarvapraśnānāṃ visarjaka namo 'stu te // MSA_20.46 //
āśraye 'thāśrite deśye vākye jñāne ca deśike /
avyāhatamate nityaṃ sudeśika namo 'stute // MSA_20.47 //
upetya vacanaisteṣāṃ carijña āgatau gatau /
niḥ sāre caiva satvānāṃ svavavāda namo 'stu te // MSA_20.48 //
satpauruṣyaṃ prapadyante tvāṃ dṛṣṭvā sarvadehinaḥ /
dṛṣṭamātrātprasādasya vidhāyaka namo 'stu te // MSA_20.49 //
ādānasthānasaṃtyāganirmāṇapariṇāmane /
samādhijñānavaśitāmanuprāpta namo 'stu te // MSA_20.50 //
upāye śaraṇe śuddhau satvānāṃ vipravādane /
mahāyāne ca niryāṇe mārabhañja namo 'stu te // MSA_20.51 //
jñānaprahāṇaniryāṇavighnakārakadeśika /
svaparārthe 'nyatīrthyānāṃ nirādhṛṣya namo 'stu te // MSA_20.52 //
vi[ni]gṛhyavaktā parṣatsu dvyasaṃkleśavarjita /
nirārakṣa asaṃmoṣa gaṇakarṣa namo 'stu te // MSA_20.53 //
cāre vihāre sarvatra nāstyasarvajñaceṣṭitaṃ /
sarvadā tava sarvajña bhūtārthika namo 'stu te // MSA_20.54 //
sarvasattvārthakṛtyeṣu kālaṃ tvaṃ nātivartase /
abandhyakṛtya satatamasaṃmoṣaḥ namo 'stu te // MSA_20.55 //
sarvalokamahorātraṃ ṣaṭkṛtvaḥ pratyavekṣase /
mahākaruṇayā yukta hitāśaya namo 'stu te // MSA_20.56 //
cāreṇādhigamenāpi jñānenāpi ca karmaṇā /
sarvaśrāvakapratyekabuddhottama namo 'stu te // MSA_20.57 //
tribhiḥ kāyairmahābodhiṃ sarvākārāmupāgata /
sarvatra sarvasatvānāṃ kāṅkṣāchida namo 'stu te // MSA_20.58 //
niravagraha nirdoṣa niṣkāluṣyānavasthita /
āniṅkṣya sarvadharmeṣu niṣprapañca namo 'stu te // MSA_20.59 //
niṣpannaparamārthoṃ 'si sarvabhūmiviniḥsṛtaḥ /
sarvasatvāgratāṃ prāptaḥ sarvasatvavimocakaḥ // MSA_20.60 //
akṣayairasamairyukto guṇairlokeṣu dṛśyase /
maṇḍaleṣvapyadṛśyaśca sarvathā devamānuṣaiḥ // MSA_20.61 //
mahāyānasūtrālaṃkāreṣu vyavadātasamayamahābodhisatvabhāṣite caryāpratiṣṭhādhikāro nāmaikaviṃśatitamo 'dhikāraḥ
samāptaśca mahāyānasūtrālaṃkāra iti