kaṭhopaniṣat
uśan ha vai vājaśravasaḥ sarvavedasaṃ dadau /
tasya ha naciketā nāma putra āsa // KaU_1.1 //
taṃ ha kumāraṃ santaṃ dakṣiṇāsu nīyamānāsu śraddhāviveśa /
so 'manyata // KaU_1.2 //
pītodakā jagdhatṛṇā dugdhadohā nirindriyāḥ /
anandā nāma te lokās tān sa gacchati tā dadat // KaU_1.3 //
sa hovāca pitaraṃ tata kasmai māṃ dāsyasīti /
dvitīyaṃ tṛtīyam /
taṃ hovāca mṛtyave tvā dadāmīti // KaU_1.4 //
bahūnām emi prathamo bahūnām emi madhyamaḥ /
kiṃ svid yamasya kartavyaṃ yan mayādya kariṣyati // KaU_1.5 //
anupaśya yathā pūrve pratipaśya tathāpare /
sasyam iva martyaḥ pacyate sasyam ivājāyate punaḥ // KaU_1.6 //
vaiśvānaraḥ praviśati atithir brāhmaṇo gṛhān /
tasyaitāṃ śāntiṃ kurvanti hara vaivasvatodakam // KaU_1.7 //
āśāpratīkṣe saṃgataṃ sūnṛtāṃ ca iṣṭāpūrte putrapaśūṃś ca sarvān /
etad vṛṅkte puruṣasyālpamedhaso yasyānaśnan vasati brāhmaṇo gṛhe // KaU_1.8 //
tisro rātrīr yad avatsīr gṛhe me anaśnan brahmann atithir namasyaḥ /
namas te 'stu brahman svasti me 'stu tasmāt prati trīn varān vṛṇīṣva // KaU_1.9 //
śāntasaṅkalpaḥ sumanā yathā syād vītamanyur gautamo mābhi mṛtyo /
tvatprasṛṣṭaṃ mābhivadet pratīta etat trayāṇāṃ prathamaṃ varaṃ vṛṇe // KaU_1.10 //
yathā purastād bhavitā pratīta auddālakir āruṇir matprasṛṣṭaḥ /
sukhaṃ rātrīḥ śayitā vītamanyus tvāṃ dadṛśivān mṛtyumukhāt pramuktam // KaU_1.11 //
svarge loke na bhayaṃ kiṃcanāsti na tatra tvaṃ na jarayā bibheti /
ubhe tīrtvā aśanāyāpipāse śokātigo modate svargaloke // KaU_1.12 //
sa tvam agniṃ svargyam adhyeṣi mṛtyo prabrūhi taṃ śraddadhānāya mahyam /
svargalokā amṛtatvaṃ bhajanta etad dvitīyena vṛṇe vareṇa // KaU_1.13 //
pra te bravīmi tad u me nibodha svargyam agniṃ naciketaḥ prajānan /
anantalokāptim atho pratiṣṭhāṃ viddhi tvam etaṃ nihitaṃ guhāyām // KaU_1.14 //
lokādim agniṃ tam uvāca tasmai yā iṣṭakā yāvatīr vā yathā vā /
sa cāpi tat pratyavadad yathoktam athāsya mṛtyuḥ punar āha tuṣṭaḥ // KaU_1.15 //
tam abravīt prīyamāṇo mahātmā varaṃ tavehādya dadāmi bhūyaḥ /
tavaiva nāmnā bhavitāyam agniḥ sṛṅkāṃ cemām anekarūpāṃ gṛhāṇa // KaU_1.16 //
triṇāciketas tribhir etya sandhiṃ trikarmakṛt tarati janmamṛtyū /
brahmajajñaṃ devam īḍyaṃ viditvā nicāyyemāṃ śāntim atyantam eti // KaU_1.17 //
triṇāciketas trayam etad viditvā ya evaṃ vidvāṃś cinute nāciketam /
sa mṛtyupāśān purataḥ praṇodya śokātigo modate svargaloke // KaU_1.18 //
eṣa te 'gnir naciketaḥ svargyo yam avṛṇīthā dvitīyena vareṇa /
etam agniṃ tavaiva pravakṣyanti janāsas tṛtīyaṃ varaṃ naciketo vṛṇīṣva // KaU_1.19 //
yeyaṃ prete vicikitsā manuṣye astīty eke nāyam astīti caike /
etad vidyām anuśiṣṭas tvayāhaṃ varāṇām eṣa varas tṛtīyaḥ // KaU_1.20 //
devair atrāpi vicikitsitaṃ purā na hi sujñeyam aṇur eṣa dharmaḥ /
anyaṃ varaṃ naciketo vṛṇīṣva mā moparotsīr ati mā sṛjainam // KaU_1.21 //
devair atrāpi vicikitsitaṃ kila tvaṃ ca mṛtyo yan na sujñeyam āttha /
vaktā cāsya tvādṛg anyo na labhyo nānyo varas tulya etasya kaścit // KaU_1.22 //
śatāyuṣaḥ putrapautrān vṛṇīṣva bahūn paśūn hastihiraṇyam aśvān /
bhūmer mahad āyatanaṃ vṛṇīṣva svayaṃ ca jīva śarado yāvad icchasi // KaU_1.23 //
etat tulyaṃ yadi manyase varaṃ vṛṇīṣva vittaṃ cirajīvikāṃ ca /
mahābhūmau naciketas tvam edhi kāmānāṃ tvā kāmabhājaṃ karomi // KaU_1.24 //
ye ye kāmā durlabhā martyaloke sarvān kāmāṃś chandataḥ prārthayasva /
imā rāmāḥ sarathāḥ satūryā na hīdṛśā lambhanīyā manuṣyaiḥ /
ābhir matprattābhiḥ paricārayasva naciketo maraṇaṃ mānuprākṣīḥ // KaU_1.25 //
śvobhāvā martyasya yad antakaitat sarvendriyāṇāṃ jarayanti tejaḥ /
api sarvaṃ jīvitam alpam eva tavaiva vāhās tava nṛtyagīte // KaU_1.26 //
na vittena tarpaṇīyo manuṣyo lapsyāmahe vittam adrākṣma cet tvā /
jīviṣyāmo yāvad īśiṣyasi tvaṃ varas tu me varaṇīyaḥ sa eva // KaU_1.27 //
ajīryatām amṛtānām upetya jīryan martyaḥ kvadhaḥsthaḥ prajānan /
abhidhyāyan varṇaratipramodān atidīrghe jīvite ko rameta // KaU_1.28 //
yasminn idaṃ vicikitsanti mṛtyo yat sāmparāye mahati brūhi nas tat /
yo 'yaṃ varo gūḍham anupraviṣṭo nānyaṃ tasmān naciketā vṛṇīte // KaU_1.29 //
// iti prathamā vallī //
anyac chreyo 'nyad utaiva preyas te ubhe nānārthe puruṣaṃ sinītaḥ /
tayoḥ śreya ādadānasya sādhu bhavati hīyate 'rthād ya u preyo vṛṇīte // KaU_2.1 //
śreyaś ca preyaś ca manuṣyam etas tau saṃparītya vivinakti dhīraḥ /
śreyo hi dhīro 'bhi preyaso vṛṇīte preyo mando yogakṣemād vṛṇīte // KaU_2.2 //
sa tvaṃ priyān priyarūpāṃś ca kāmān abhidhyāyan naciketo 'tyasrākṣīḥ /
naitāṃ sṛṅkāṃ vittamayīm avāpto yasyāṃ majjanti bahavo manuṣyāḥ // KaU_2.3 //
dūram ete viparīte viṣūcī avidyā yā ca vidyeti jñātā /
vidyābhīpsinaṃ naciketasaṃ manye na tvā kāmā bahavo 'lolupanta // KaU_2.4 //
avidyāyām antare vartamānāḥ svayaṃ dhīrāḥ paṇḍitaṃ manyamānāḥ /
dandramyamāṇāḥ pariyanti mūḍhā andhenaiva nīyamānā yathāndhāḥ // KaU_2.5 //
na sāmparāyaḥ pratibhāti bālaṃ pramādyantaṃ vittamohena mūḍham /
ayaṃ loko nāsti para iti mānī punaḥ punar vaśam āpadyate me // KaU_2.6 //
śravaṇāyāpi bahubhir yo na labhyaḥ śṛṇvanto 'pi bahavo yaṃ na vidyuḥ /
āścaryo vaktā kuśalo 'sya labdhā āścaryo jñātā kuśalānuśiṣṭaḥ // KaU_2.7 //
na nareṇāvareṇa prokta eṣa suvijñeyo bahudhā cintyamānaḥ /
ananyaprokte gatir atra nāsty aṇīyān hy atarkyam aṇupramāṇāt // KaU_2.8 //
naiṣā tarkeṇa matir āpaneyā proktānyenaiva sujñānāya preṣṭha /
yāṃ tvam āpaḥ satyadhṛtir batāsi tvādṛṅ no bhūyān naciketaḥ preṣṭā // KaU_2.9 //
jānāmy ahaṃ śevadhir ity anityaṃ na hy adhruvaiḥ prāpyate hi dhruvaṃ tat /
tato mayā nāciketaś cito 'gnir anityair dravyaiḥ prāptavān asmi nityam // KaU_2.10 //
kāmasya āptiṃ jagataḥ pratiṣṭhāṃ krator anantyam abhayasya pāram /
stomamahad urugāyaṃ pratiṣṭhāṃ dṛṣṭvā dhṛtyā dhīro naciketo 'tyasrākṣīḥ // KaU_2.11 //
taṃ durdarśaṃ gūḍham anupraviṣṭaṃ guhāhitaṃ gahvareṣṭhaṃ purāṇam /
adhyātmayogādhigamena devaṃ matvā dhīro harṣaśokau jahāti // KaU_2.12 //
etac chrutvā saṃparigṛhya martyaḥ pravṛhya dharmyam aṇum etam āpya /
sa modate modanīyaṃ hi labdhvā vivṛtaṃ sadma naciketasaṃ manye // KaU_2.13 //
anyatra dharmād anyatrādharmād anyatrāsmāt kṛtākṛtāt /
anyatra bhūtāc ca bhavyāc ca yat tat paśyasi tad vada // KaU_2.14 //
sarve vedā yat padam āmananti tapāṃsi sarvāṇi ca yad vadanti /
yad icchanto brahmacaryaṃ caranti tat te padaṃ saṃgraheṇa bravīmi //
om ity etat // KaU_2.15 //
etad dhy evākṣaraṃ brahma etad dhy evākṣaraṃ param /
etad dhy evākṣaraṃ jñātvā yo yad icchati tasya tat // KaU_2.16 //
etad ālambanaṃ śreṣṭham etad ālambanaṃ param /
etad ālambanaṃ jñātvā brahmaloke mahīyate // KaU_2.17 //
na jāyate mriyate vā vipaścin nāyaṃ kutaścin na babhūva kaścit /
ajo nityaḥ śāśvato 'yaṃ purāṇo na hanyate hanyamāne śarīre // KaU_2.18 //
hantā cen manyate hantuṃ hataś cen manyate hatam /
ubhau tau na vijānīto nāyaṃ hanti na hanyate // KaU_2.19 //
aṇor aṇīyān mahato mahīyān ātmāsya jantor nihito guhāyām /
tam akratuḥ paśyati vītaśoko dhātuprasādān mahimānam ātmanaḥ // KaU_2.20 //
āsīno dūraṃ vrajati śayāno yāti sarvataḥ /
kas taṃ madāmadaṃ devaṃ mad anyo jñātum arhati // KaU_2.21 //
aśarīraṃ śarīreṣu anavastheṣv avasthitam /
mahāntaṃ vibhum ātmānaṃ matvā dhīro na śocati // KaU_2.22 //
nāyam ātmā pravacanena labhyo na medhayā na bahunā śrutena /
yam evaiṣa vṛṇute tena labhyas tasyaiṣa ātmā vivṛṇute tanūṃ svām // KaU_2.23 //
nāvirato duścaritān nāśānto nāsamāhitaḥ /
nāśāntamānaso vāpi prajñānenainam āpnuyāt // KaU_2.24 //
yasya brahma ca kṣatraṃ ca ubhe bhavata odanaḥ /
mṛtyur yasyopasecanaṃ ka itthā veda yatra saḥ // KaU_2.25 //
// iti dvitīyā vallī //
ṛtaṃ pibantau sukṛtasya loke guhāṃ praviṣṭau parame parārdhe /
chāyātapau brahmavido vadanti pañcāgnayo ye ca triṇāciketāḥ // KaU_3.1 //
yaḥ setur ījānānām akṣaraṃ brahma yat param /
abhayaṃ titīrṣatāṃ pāraṃ nāciketaṃ śakemahi // KaU_3.2 //
ātmānaṃ rathinaṃ viddhi śarīraṃ ratham eva tu /
buddhiṃ tu sārathiṃ viddhi manaḥ pragraham eva ca // KaU_3.3 //
indriyāṇi hayān āhur viṣayāṃs teṣu gocarān /
ātmendriyamanoyuktaṃ bhoktety āhur manīṣiṇaḥ // KaU_3.4 //
yas tv avijñānavān bhavaty ayuktena manasā sadā /
tasyendriyāṇy avaśyāni duṣṭāśvā iva sāratheḥ // KaU_3.5 //
yas tu vijñānavān bhavati yuktena manasā sadā /
tasyendriyāṇi vaśyāni sadaśvā iva sāratheḥ // KaU_3.6 //
yas tv avijñānavān bhavaty amanaskaḥ sadāśuciḥ /
na sa tat padam āpnoti saṃsāraṃ cādhigacchati // KaU_3.7 //
yas tu vijñānavān bhavati samanaskaḥ sadā śuciḥ /
sa tu tat padam āpnoti yasmād bhūyo na jāyate // KaU_3.8 //
vijñānasārathir yas tu manaḥ pragrahavān naraḥ /
so 'dhvanaḥ pāram āpnoti tad viṣṇoḥ paramaṃ padam // KaU_3.9 //
indriyebhyaḥ parā hy arthā arthebhyaś ca paraṃ manaḥ /
manasas tu parā buddhir buddher ātmā mahān paraḥ // KaU_3.10 //
mahataḥ param avyaktam avyaktāt puruṣaḥ paraḥ /
puruśān na paraṃ kiṃcit sā kāṣṭhā sā parā gatiḥ // KaU_3.11 //
eṣa sarveṣu bhūteṣu gūḍho 'tmā na prakāśate /
dṛṣyate tv agryayā buddhyā sūkṣmayā sūkṣmadarśibhiḥ // KaU_3.12 //
yacched vāṅmanasī prājñas tad yacchej jñāna ātmani /
jñānam ātmani mahati niyacchet tad yacchec chānta ātmani // KaU_3.13 //
uttiṣṭhata jāgrata prāpya varān nibodhata /
kṣurasya dhārā niśitā duratyayā durgaṃ pathas tat kavayo vadanti // KaU_3.14 //
aśabdam asparśam arūpam avyayaṃ tathārasaṃ nityam agandhavac ca yat /
anādy anantaṃ mahataḥ paraṃ dhruvaṃ nicāyya tan mṛtyumukhāt pramucyate // KaU_3.15 //
nāciketam upākhyānaṃ mṛtyuproktaṃ sanātanam /
uktvā śrutvā ca medhāvī brahmaloke mahīyate // KaU_3.16 //
ya imaṃ paramaṃ guhyaṃ śrāvayed brahmasaṃsadi /
prayataḥ śrāddhakāle vā tad ānantyāya kalpate /
tad ānantyāya kalpata iti // KaU_3.17 //
// iti tṛtīyā vallī //
parāñci khāni vyatṛṇat svayaṃbhūs tasmāt parāṅ paśyati nāntarātman /
kaścid dhīraḥ pratyag ātmānam aikṣad āvṛttacakṣur amṛtatvam icchan // KaU_4.1 //
parācaḥ kāmān anuyanti bālās te mṛtyor yanti vitatasya pāśam /
atha dhīrā amṛtatvaṃ viditvā dhruvam adhruveṣv iha na prārthayante // KaU_4.2 //
yena rūpaṃ rasaṃ gandhaṃ śabdān sparśīṃś ca maithunān /
etenaiva vijānāti kim atra pariśiṣyate //
etad vai tat // KaU_4.3 //
svapnāntaṃ jāgaritāntaṃ cobhau yenānupaśyati /
mahāntaṃ vibhum ātmānaṃ matvā dhīro na śocati // KaU_4.4 //
ya imaṃ madhvadaṃ veda ātmānaṃ jīvam antikāt /
īśānaṃ bhūtabhavyasya na tato vijugupsate //
etad vai tat // KaU_4.5 //
yaḥ pūrvaṃ tapaso jātam adbhyaḥ pūrvam ajāyata /
guhāṃ praviśya tiṣṭhantaṃ yo bhūtebhir vyapaśyata //
etad vai tat // KaU_4.6 //
yā prāṇena saṃbhavati aditir devatāmayī /
guhāṃ praviśya tiṣṭhantīṃ yā bhūtebhir vyajāyata //
etad vai tat // KaU_4.7 //
araṇyor nihito jātavedā garbha iva subhṛto garbhiṇībhiḥ /
divediva īḍyo jāgṛvadbhir haviṣmadbhir manuṣyebhir agniḥ //
etad vai tat // KaU_4.8 //
yataś codeti sūryo astaṃ yatra ca gacchati /
taṃ devāḥ sarve arpitās tad u nātyeti kaścana //
etad vai tat // KaU_4.9 //
yad eveha tad amutra yad amutra tad anv iha /
mṛtyoḥ sa mṛtyum āpnoti ya iha nāneva paśyati // KaU_4.10 //
manasaivedam āptavyaṃ neha nānāsti kiṃcana /
mṛtyoḥ sa mṛtyuṃ gacchati ya iha nāneva paśyati // KaU_4.11 //
aṅguṣṭhamātraḥ puruṣo madhya ātmani tiṣṭhati /
īśāno bhūtabhavyasya na tato vijugupsate //
etad vai tat // KaU_4.12 //
aṅguṣṭhamātraḥ puruṣo jyotir iva adhūmakaḥ /
īśāno bhūtabhavyasya sa evādya sa u śvaḥ //
etad vai tat // KaU_4.13 //
yathodakaṃ durge vṛṣṭaṃ parvateṣu vidhāvati /
evaṃ dharmān pṛthak paśyaṃs tān evānu vidhāvati // KaU_4.14 //
yathodakaṃ śuddhe śuddham āsiktaṃ tādṛg eva bhavati /
evaṃ muner vijānata ātmā bhavati gautama // KaU_4.15 //
// iti caturthī vallī //
puram ekādaśadvāram ajasyāvakracetasaḥ /
anuṣṭhāya na śocati vimuktaś ca vimucyate //
etad vai tat // KaU_5.1 //
haṃsaḥ śuciṣad vasur antarikṣasad dhotā vediṣad atithir duroṇasat /
nṛṣad varasad ṛtasad vyomasad abjā gojā ṛtajā adrijā ṛtaṃ bṛhat // KaU_5.2 //
ūrdhvaṃ prāṇam unnayati apānaṃ pratyag asyati /
madhye vāmanam āsīnaṃ viśve devā upāsate // KaU_5.3 //
asya visraṃsamānasya śarīrasthasya dehinaḥ /
dehād vimucyamānasya kim atra pariśiṣyate //
etad vai tat // KaU_5.4 //
na prāṇena nāpānena martyo jīvati kaścana /
itareṇa tu jīvanti yasminn etāv upāśritau // KaU_5.5 //
hanta ta idaṃ pravakṣyāmi guhyaṃ brahma sanātanam /
yathā ca maraṇaṃ prāpya ātmā bhavati gautama // KaU_5.6 //
yonim anye prapadyante śarīratvāya dehinaḥ /
sthāṇum anye 'nusaṃyanti yathākarma yathāśrutam // KaU_5.7 //
ya eṣa supteṣu jāgarti kāmaṃ kāmaṃ puruṣo nirmimāṇaḥ /
tad eva śukraṃ tad brahma tad evāmṛtam ucyate /
tasmiṃl lokāḥ śritāḥ sarve tad u nātyeti kaścana //
etad vai tat // KaU_5.8 //
agnir yathaiko bhuvanaṃ praviṣṭo rūpaṃ rūpaṃ pratirūpo babhūva /
ekas tathā sarvabhūtāntarātmā rūpaṃ rūpaṃ pratirūpo bahiś ca // KaU_5.9 //
vāyur yathaiko bhuvanaṃ praviṣṭo rūpaṃ rūpaṃ pratirūpo babhūva /
ekas tathā sarvabhūtāntarātmā rūpaṃ rūpaṃ pratirūpo bahiś ca // KaU_5.10 //
sūryo yathā sarvalokasya cakṣur na lipyate cākṣuṣair bāhyadoṣaiḥ /
ekas tathā sarvabhūtāntarātmā na lipyate lokaduḥkhena bāhyaḥ // KaU_5.11 //
eko vaśī sarvabhūtāntarātmā ekaṃ rūpaṃ bahudhā yaḥ karoti /
tam ātmasthaṃ ye 'nupaśyanti dhīrās teṣāṃ sukhaṃ śāśvataṃ netareṣām // KaU_5.12 //
nityo 'nityānāṃ cetanaś cetanānām eko bahūnāṃ yo vidadhāti kāmān /
tam ātmasthaṃ ye 'nupaśyanti dhīrās teṣaṃ śāntiḥ śāśvatī netareṣām // KaU_5.13 //
tad etad iti manyante 'nirdeśyaṃ paramaṃ sukham /
kathaṃ nu tad vijānīyāṃ kim u bhāti vibhāti vā // KaU_5.14 //
na tatra sūryo bhāti na candratārakaṃ nemā vidyuto bhānti kuto 'yam agniḥ /
tam eva bhāntam anu bhāti sarvaṃ tasya bhāsā sarvam idaṃ vibhāti // KaU_5.15 //
// iti pañcamī vallī //
ūrdhvamūlo avākśākha eṣo 'śvatthaḥ sanātanaḥ /
tad eva śukraṃ tad brahma tad evāmṛtam ucyate /
tasmiṃl lokāḥ śritāḥ sarve tad u nātyeti kaścana //
etad vai tat // KaU_6.1 //
yad idaṃ kiṃca jagat sarvaṃ prāṇa ejati niḥsṛtam /
mahad bhayaṃ vajram udyataṃ ya etad vidur amṛtās te bhavanti // KaU_6.2 //
bhayād asyāgnis tapati bhayāt tapati sūryaḥ /
bhayād indraś ca vāyuś ca mṛtyur dhāvati pañcamaḥ // KaU_6.3 //
iha ced aśakad boddhuṃ prākśarīrasya visrasaḥ /
tataḥ sargeṣu lokeṣu śarīratvāya kalpate // KaU_6.4 //
yathādarśe tathātmani yathā svapne tathā pitṛloke /
yathāpsu parīva dadṛśe tathā gandharvaloke chāyātapayor iva brahmaloke // KaU_6.5 //
indriyāṇāṃ pṛthagbhāvam udayāstamayau ca yat /
pṛthag utpadyamānānāṃ matvā dhīro na śocati // KaU_6.6 //
indriyebhyaḥ paraṃ mano manasaḥ sattvam uttamam /
sattvād adhi mahānātmā mahato 'vyaktam uttamam // KaU_6.7 //
avyaktāt tu paraḥ puruṣo vyāpako 'liṅga eva ca /
yaṃ jñātvā mucyate jantur amṛtatvaṃ ca gacchati // KaU_6.8 //
na saṃdṛśe tiṣṭhati rūpam asya na cakṣuṣā paśyati kaścanainam /
hṛdā manīṣā manasābhikḷpto ya etad vidur amṛtās te bhavanti // KaU_6.9 //
yadā pañcāvatiṣṭhante jñānāni manasā saha /
buddhiś ca na viceṣṭati tām āhuḥ paramāṃ gatim // KaU_6.10 //
tāṃ yogam iti manyante sthirām indriyadhāraṇām /
apramattas tadā bhavati yogo hi prabhavāpyayau // KaU_6.11 //
naiva vācā na manasā prāptuṃ śakyo na cakṣuṣā /
astīti bruvato 'nyatra kathaṃ tad upalabhyate // KaU_6.12 //
astīty evopalabdhavyas tattvabhāvena cobhayoḥ /
astīty evopalabdhasya tattvabhāvaḥ prasīdati // KaU_6.13 //
yadā sarve pramucyante kāmā ye 'sya hṛdi śritāḥ /
atha martyo 'mṛto bhavaty atra brahma samaśnute // KaU_6.14 //
yadā sarve prabhidyante hṛdayasyeha granthayaḥ /
atha martyo 'mṛto bhavaty etāvad dhy anuśāsanam // KaU_6.15 //
śataṃ caikā ca hṛdayasya nāḍyas tāsāṃ mūrdhānam abhiniḥsṛtaikā /
tayordhvam āyann amṛtatvam eti viṣvaṅṅ anyā utkramaṇe bhavati // KaU_6.16 //
aṅguṣṭhamātraḥ puruṣo 'ntarātmā sadā janānāṃ hṛdaye saṃniviṣṭaḥ /
taṃ svāc charīrāt pravṛhen muñjād iveṣīkāṃ dhairyeṇa /
taṃ vidyāc chukram amṛtaṃ taṃ vidyāc chukram amṛtam iti // KaU_6.17 //
mṛtyuproktāṃ naciketo 'tha labdhvā vidyām etāṃ yogavidhiṃ ca kṛtsnam /
brahmaprāpto virajo 'bhūd vimṛtyur anyo 'py evaṃ yo vid adhyātmam eva // KaU_6.18 //
// iti ṣaṣṭhī vallī //
// iti kaṭhopaniṣat //