Yāmunācāryaḥ: Saṃvitsiddhiḥ
ekam evādvitīyaṃ tad brahmety upaniṣadvacaḥ //
Note: ekam evādvitīyaṃ tad brahmety upaniṣadvacaḥ //
brahmaṇo 'nyasya sadbhāvaṃ nanu tat pratiṣedhati //
Note: brahmaṇo 'nyasya sadbhāvaṃ nanu tat pratiṣedhati //
atra brūmo 'dvitīyoktau samāsaḥ ko vivakṣitaḥ //
Note: atra brūmo 'dvitīyoktau samāsaḥ ko vivakṣitaḥ //
kiṃsvit tatpuruṣaḥ kiṃ vā bahuvrīhir athocyatām //
Note: kiṃsvit tatpuruṣaḥ kiṃ vā bahuvrīhir athocyatām //
pūrvasminn uttaras tāvat prādhānyena vivakṣyate //
Note: pūrvasminn uttaras tāvat prādhānyena vivakṣyate //
padārthas tatra tad brahma tato 'nyat sadṛśaṃ tu vā //
Note: padārthas tatra tad brahma tato 'nyat sadṛśaṃ tu vā //
tadviruddham atho vā syāt triṣv apy anyan na bādhate //
Note: tadviruddham atho vā syāt triṣv apy anyan na bādhate //
anyatve sadṛśatve vā dvitīyaṃ siddhyati dhruvam //
Note: anyatve sadṛśatve vā dvitīyaṃ siddhyati dhruvam //
viruddhatve dvitīyena tṛtīyaṃ prathamaṃ tu vā //
Note: viruddhatve dvitīyena tṛtīyaṃ prathamaṃ tu vā //
brahma prāpnoti yasmāt tad dvitīyena virudhyate //
Note: brahma prāpnoti yasmāt tad dvitīyena virudhyate //
ataḥ saprathamāḥ sarve tṛtīyādyartharāśayaḥ //
Note: ataḥ saprathamāḥ sarve tṛtīyādyartharāśayaḥ //
dvitīyena tathā spṛṣṭvā svasthās tiṣṭhanty abādhitāḥ //
Note: dvitīyena tathā spṛṣṭvā svasthās tiṣṭhanty abādhitāḥ //
nanu nañ brahmaṇo 'nyasya sarvasyaiva niṣedhakam //
Note: nanu nañ brahmaṇo 'nyasya sarvasyaiva niṣedhakam //
dvitīyagrahaṇaṃ yasmāt sarvasyaivopalakṣaṇam //
Note: dvitīyagrahaṇaṃ yasmāt sarvasyaivopalakṣaṇam //
naivaṃ niṣedho na hy asmād dvitīyasyāvagamyate //
Note: naivaṃ niṣedho na hy asmād dvitīyasyāvagamyate //
tato 'nyat tadviruddhaṃ vā sadṛśaṃ vātra vakti saḥ //
Note: tato 'nyat tadviruddhaṃ vā sadṛśaṃ vātra vakti saḥ //
dvitīyaṃ yasya naivāsti tad brahmeti vivakṣite //
Note: dvitīyaṃ yasya naivāsti tad brahmeti vivakṣite //
satyādilakṣaṇoktīnām apalakṣaṇatā bhavet //
Note: satyādilakṣaṇoktīnām apalakṣaṇatā bhavet //
advitīye dvitīyārthanāstitāmātragocare //
Note: advitīye dvitīyārthanāstitāmātragocare //
svaniṣṭhatvān nañarthasya na syād brahmapadānvayaḥ //
Note: svaniṣṭhatvān nañarthasya na syād brahmapadānvayaḥ //
dvitīyaśūnyatā tatra brahmaṇo na viśeṣaṇam //
Note: dvitīyaśūnyatā tatra brahmaṇo na viśeṣaṇam //
viśeṣaṇe vā tad brahma tṛtīyaṃ prathamaṃ tu vā //
Note: viśeṣaṇe vā tad brahma tṛtīyaṃ prathamaṃ tu vā //
prasaktaṃ pūrvavat sarvaṃ bahuvrīhau samasyati //
Note: prasaktaṃ pūrvavat sarvaṃ bahuvrīhau samasyati //
brahmaṇaḥ prathamā ye ca tṛtīyādyā jagattraye //
Note: brahmaṇaḥ prathamā ye ca tṛtīyādyā jagattraye //
brahma praty advitīyatvāt svasthās tiṣṭhanty abādhitāḥ //
Note: brahma praty advitīyatvāt svasthās tiṣṭhanty abādhitāḥ //
kiṃca tatra bahuvrīhau samāse saṃśrite sati //
Note: kiṃca tatra bahuvrīhau samāse saṃśrite sati //
vṛttyarthasya nañarthasya na padārthāntarānvayaḥ //
Note: vṛttyarthasya nañarthasya na padārthāntarānvayaḥ //
saty arthāntarasambandhe ṣaṣṭhī yasyeti yujyate //
Note: saty arthāntarasambandhe ṣaṣṭhī yasyeti yujyate //
dvitīyavastunāstitvaṃ na brahma na viśeṣaṇam //
Note: dvitīyavastunāstitvaṃ na brahma na viśeṣaṇam //
asattvān na hy asad brahma bhaven nāpi viśeṣaṇam //
Note: asattvān na hy asad brahma bhaven nāpi viśeṣaṇam //
tasmāt prapañcasadbhāvo nādvaitaśrutibādhitaḥ //
Note: tasmāt prapañcasadbhāvo nādvaitaśrutibādhitaḥ //
svapramāṇabalāt siddhaḥ śrutyā cāpy anumoditaḥ //
Note: svapramāṇabalāt siddhaḥ śrutyā cāpy anumoditaḥ //
tenādvitīyaṃ brahmeti śruter artho 'yam ucyate //
Note: tenādvitīyaṃ brahmeti śruter artho 'yam ucyate //
dvitīyagaṇanāyogyo nāsīd asti bhaviṣyati //
Note: dvitīyagaṇanāyogyo nāsīd asti bhaviṣyati //
samo vābhyadiko vāsya yo dvitīyas tu gaṇyate //
Note: samo vābhyadiko vāsya yo dvitīyas tu gaṇyate //
yato 'sya vibhavavyūhakalāmātram idaṃ jagat //
Note: yato 'sya vibhavavyūhakalāmātram idaṃ jagat //
dvitīyavāgāspadatāṃ pratipadyeta tat katham //
Note: dvitīyavāgāspadatāṃ pratipadyeta tat katham //
yathā colanṛpaḥ samrāḍ advitīyo 'dya bhūtale //
Note: yathā colanṛpaḥ samrāḍ advitīyo 'dya bhūtale //
iti tattulyanṛpatinivāraṇaparaṃ vacaḥ //
Note: iti tattulyanṛpatinivāraṇaparaṃ vacaḥ //
na tu tadbhṛtyatatputrakalatrādiniṣedhakam //
Note: na tu tadbhṛtyatatputrakalatrādiniṣedhakam //
tathā surāsuranarabrahmabrahmāṇḍakoṭayaḥ //
Note: tathā surāsuranarabrahmabrahmāṇḍakoṭayaḥ //
kleśakarmavipākādyair aspṛṣṭasyākhileśituḥ //
Note: kleśakarmavipākādyair aspṛṣṭasyākhileśituḥ //
jñānādiṣāḍguṇyanidher acintyavibhavasya tāḥ //
Note: jñānādiṣāḍguṇyanidher acintyavibhavasya tāḥ //
viṣṇor vibhūtimahimasamudradrapsavipruṣaḥ //
Note: viṣṇor vibhūtimahimasamudradrapsavipruṣaḥ //
kaḥ khalv aṅgulibhaṅgena samudrān saptasaṅkhyayā //
Note: kaḥ khalv aṅgulibhaṅgena samudrān saptasaṅkhyayā //
gaṇayan gaṇayed ūrmiphenabudbudavipruṣaḥ //
Note: gaṇayan gaṇayed ūrmiphenabudbudavipruṣaḥ //
yathaika eva savitā na dvitīyo nabhaḥsthale //
Note: yathaika eva savitā na dvitīyo nabhaḥsthale //
ity uktyā na hi sāvitrā niṣidhyante 'tra raśmayaḥ //
Note: ity uktyā na hi sāvitrā niṣidhyante 'tra raśmayaḥ //
yathā pradhānasaṅkhyeyasaṅkhyāyāṃ naiva gaṇyate //
Note: yathā pradhānasaṅkhyeyasaṅkhyāyāṃ naiva gaṇyate //
saṅkhyā pṛthaksatī tatra saṅkhyeyānyapadārthatvat //
Note: saṅkhyā pṛthaksatī tatra saṅkhyeyānyapadārthatvat //
tathā
pādo 'sya viśvā bhūtāni tripād asyāmṛtaṃ divi //
Note: pādo 'sya viśvā bhūtāni tripād asyāmṛtaṃ divi //
iti bruvañ jagat sarvam itthambhāve nyaveśayat //
Note: iti bruvañ jagat sarvam itthambhāve nyaveśayat //
tathā
etāvān asya mahimā tato jyāyastaro hi saḥ //
Note: etāvān asya mahimā tato jyāyastaro hi saḥ //
yatrānyan na vijānāti sa bhūmodaram antaram //
Note: yatrānyan na vijānāti sa bhūmodaram antaram //
kurute 'sya bhayaṃ vyaktam ityādiśrutayaḥ parāḥ //
Note: kurute 'sya bhayaṃ vyaktam ityādiśrutayaḥ parāḥ //
meror ivāṇur yasyedaṃ brahmāṇḍam akhilaṃ jagat //
Note: meror ivāṇur yasyedaṃ brahmāṇḍam akhilaṃ jagat //
ityādikāḥ samastasya taditthambhāvatāparāḥ //
Note: ityādikāḥ samastasya taditthambhāvatāparāḥ //
vācārambhaṇamātraṃ tu jagat sthāvarajaṅgamam //
Note: vācārambhaṇamātraṃ tu jagat sthāvarajaṅgamam //
vikārajātaṃ kūṭasthaṃ mūlakāraṇam eva sat //
Note: vikārajātaṃ kūṭasthaṃ mūlakāraṇam eva sat //
ananyat kāraṇāt kāryaṃ pāvakād visphuliṅgavat //
Note: ananyat kāraṇāt kāryaṃ pāvakād visphuliṅgavat //
mṛttikālohabījādinānādṛṣṭāntavistaraiḥ //
Note: mṛttikālohabījādinānādṛṣṭāntavistaraiḥ //
Note: (cf. ChāUp 6.4--6)
nāśakad dagdhum analas tṛṇaṃ majjayituṃ jalam //
Note: nāśakad dagdhum analas tṛṇaṃ majjayituṃ jalam //
Note: (cf. KeUp 3.14--28)
na vāyuś calituṃ śaktas tac chaktyāpyāyanād ṛte //
Note: na vāyuś calituṃ śaktas tac chaktyāpyāyanād ṛte //
ekapradhānavijñānād vijñātam akhilaṃ bhavet //
Note: ekapradhānavijñānād vijñātam akhilaṃ bhavet //
Note: (cf. ChāUp 6.1.3ff.)
ityādivedavacanatanmūlāptāgamair api //
Note: ityādivedavacanatanmūlāptāgamair api //
brahmātmanātmalābho 'yaṃ prapañcaś cidacinmayaḥ //
Note: brahmātmanātmalābho 'yaṃ prapañcaś cidacinmayaḥ //
iti pramīyate brāhmī vibhūtir na niṣidhyate //
Note: iti pramīyate brāhmī vibhūtir na niṣidhyate //
tanniṣedhe samastasya mithyātvāl lokavedayoḥ //
Note: tanniṣedhe samastasya mithyātvāl lokavedayoḥ //
vyavahārās tu lupyeraṃs tathā syād brahmadhīr api //
Note: vyavahārās tu lupyeraṃs tathā syād brahmadhīr api //
vyāvahārikasatyatvān mṛṣatve 'py aviruddhatā //
Note: vyāvahārikasatyatvān mṛṣatve 'py aviruddhatā //
pratyakṣāder iti mataṃ prāg eva samadūduṣam //
Note: pratyakṣāder iti mataṃ prāg eva samadūduṣam //
ataś copaniṣajjātabrahmādvaitadhiyā jagat //
Note: ataś copaniṣajjātabrahmādvaitadhiyā jagat //
na bādhyate vibhūtitvād brahmaṇaś cety avasthitam //
Note: na bādhyate vibhūtitvād brahmaṇaś cety avasthitam //
nanu sattve prapañcasya nāstīti pratyayaḥ katham //
Note: nanu sattve prapañcasya nāstīti pratyayaḥ katham //
asattve vā kathaṃ tasminn astīti pratyayo bhavet //
Note: asattve vā kathaṃ tasminn astīti pratyayo bhavet //
sadasattvaṃ tathaikasya viruddhatvād asambhavi //
Note: sadasattvaṃ tathaikasya viruddhatvād asambhavi //
sadasatpratyayaprāptaviruddhadvandvasaṅgame //
Note: sadasatpratyayaprāptaviruddhadvandvasaṅgame //
tayor anyatarārthasya niścayābhāvahetutaḥ //
Note: tayor anyatarārthasya niścayābhāvahetutaḥ //
sadasattvaṃ prapañcasya jainās tu pratijānate //
Note: sadasattvaṃ prapañcasya jainās tu pratijānate //
sattvaprāptiṃ puraḥkṛtya nāstīti pratyayodayāt //
Note: sattvaprāptiṃ puraḥkṛtya nāstīti pratyayodayāt //
sadā sattvaṃ prapañcasya sāṅkhyās tu pratipedire //
Note: sadā sattvaṃ prapañcasya sāṅkhyās tu pratipedire //
sadasatpratyayaprāptaviruddhadvandvasaṅkaṭe //
Note: sadasatpratyayaprāptaviruddhadvandvasaṅkaṭe //
virodhaparihārārthaṃ sattvāsattvāṃśabhaṅgataḥ //
Note: virodhaparihārārthaṃ sattvāsattvāṃśabhaṅgataḥ //
sadasadbhyām anirvācyaṃ prapañcaṃ kecid ūcire //
Note: sadasadbhyām anirvācyaṃ prapañcaṃ kecid ūcire //
sattvāsattve vibhāgena deśakālādibhedataḥ //
Note: sattvāsattve vibhāgena deśakālādibhedataḥ //
ghaṭāder iti manvānā vyavasthām apare jaguḥ //
Note: ghaṭāder iti manvānā vyavasthām apare jaguḥ //
tad evaṃ vādisaṃmardāt saṃśaye samupasthite //
Note: tad evaṃ vādisaṃmardāt saṃśaye samupasthite //
nirṇayaḥ kriyate tatra mīmāṃsakamatena tu //
Note: nirṇayaḥ kriyate tatra mīmāṃsakamatena tu //
ghaṭasvarūpe nāstitvam astitvaṃ yady abūbudhat //
Note: ghaṭasvarūpe nāstitvam astitvaṃ yady abūbudhat //
syād eva yugapat sattvam asattvaṃ ca ghaṭādiṣu //
Note: syād eva yugapat sattvam asattvaṃ ca ghaṭādiṣu //
idānīm idam atrāsti nāstīty evaṃvidhā yataḥ //
Note: idānīm idam atrāsti nāstīty evaṃvidhā yataḥ //
deśakāladaśābhedād astināstīti no dhiyaḥ //
Note: deśakāladaśābhedād astināstīti no dhiyaḥ //
ato deśādibhedena sadasattvaṃ ghaṭādiṣu //
Note: ato deśādibhedena sadasattvaṃ ghaṭādiṣu //
vyavasthitaṃ nirastatvād vādasyeha na sambhavaḥ //
Note: vyavasthitaṃ nirastatvād vādasyeha na sambhavaḥ //
nanu deśādisambandhaḥ sata evopapadyate //
Note: nanu deśādisambandhaḥ sata evopapadyate //
na deśakālasambandhād asataḥ sattvam iṣyate //
Note: na deśakālasambandhād asataḥ sattvam iṣyate //
sambandho dvyāśrayas tasmāt sataḥ sattvaṃ sadā bhavet //
Note: sambandho dvyāśrayas tasmāt sataḥ sattvaṃ sadā bhavet //
asataḥ kārakaiḥ sattvaṃ janmanety atidurghaṭam //
Note: asataḥ kārakaiḥ sattvaṃ janmanety atidurghaṭam //
ādyantavān prapañco 'taḥ satkakṣyāntarniveśyate //
Note: ādyantavān prapañco 'taḥ satkakṣyāntarniveśyate //
uktaṃ ca-
ādāv ante ca yan nāsti nāsti madhye 'pi tat tathā //
Note: ādāv ante ca yan nāsti nāsti madhye 'pi tat tathā //
iti
ato niścitasadbhāvaḥ sadā sann abhyupeyatām //
Note: ato niścitasadbhāvaḥ sadā sann abhyupeyatām //
asataḥ sarvadāsattvaṃ janyayogāt khapuṣpavat //
Note: asataḥ sarvadāsattvaṃ janyayogāt khapuṣpavat //
asattve na viśeṣo 'sti prāgatyantāsator iha //
Note: asattve na viśeṣo 'sti prāgatyantāsator iha //
śvetaketum upādāya tat tvam ity api yac chrutam //
Note: śvetaketum upādāya tat tvam ity api yac chrutam //
Note: (cf. ChāUp 6.9.4)
ṣaṣṭhaprapāṭhake tasya kuto mukhyārthasambhavaḥ //
Note: ṣaṣṭhaprapāṭhake tasya kuto mukhyārthasambhavaḥ //
kārpaṇyaśokaduḥkhārtaś cetanas tvampadoditaḥ //
Note: kārpaṇyaśokaduḥkhārtaś cetanas tvampadoditaḥ //
sarvajñaḥ satyasaṅkalpo niḥsīmasukhasāgaraḥ //
Note: sarvajñaḥ satyasaṅkalpo niḥsīmasukhasāgaraḥ //
tatpadārthas tayor aikyaṃ tejastimiravat katham //
Note: tatpadārthas tayor aikyaṃ tejastimiravat katham //
tvamarthasthe taṭasthe vā (tadarthasthe vibhedake) //
Note: tvamarthasthe taṭasthe vā (tadarthasthe vibhedake) //
guṇe tattvampadaśrutyor aikārthyaṃ dūravāritam //
Note: guṇe tattvampadaśrutyor aikārthyaṃ dūravāritam //
ajñatvasarvaveditvaduḥkhitvasukhitādike //
Note: ajñatvasarvaveditvaduḥkhitvasukhitādike //
viśeṣaṇe vā ciddhātor athavāpy upalakṣaṇe //
Note: viśeṣaṇe vā ciddhātor athavāpy upalakṣaṇe //
viruddhaguṇasaṅkrānter bhedaḥ syāt tvaṃtadarthayoḥ //
Note: viruddhaguṇasaṅkrānter bhedaḥ syāt tvaṃtadarthayoḥ //
vācyaikadeśabhaṅgena cidekavyaktiniṣṭhatā //
Note: vācyaikadeśabhaṅgena cidekavyaktiniṣṭhatā //
so 'yaṃ gaur itivat tattvam padayor ity apeśalam //
Note: so 'yaṃ gaur itivat tattvam padayor ity apeśalam //
deśakāladaśābhedād ekasminn api dharmiṇi //
Note: deśakāladaśābhedād ekasminn api dharmiṇi //
viruddhadvandvasaṅkrānteḥ so 'yaṃ gaur iti yujyate //
Note: viruddhadvandvasaṅkrānteḥ so 'yaṃ gaur iti yujyate //
svaprakāśasya ciddhātor viruddhadvandvasaṅgatau //
Note: svaprakāśasya ciddhātor viruddhadvandvasaṅgatau //
na vyavasthāpakaṃ kiṃcid deśakāladaśādike //
Note: na vyavasthāpakaṃ kiṃcid deśakāladaśādike //
nirdhūtanikhiladvandvasvaprakāśe cidātmani //
Note: nirdhūtanikhiladvandvasvaprakāśe cidātmani //
dvaitānarthabhramābhāvāc chāstraṃ nirviṣayaṃ bhavet //
Note: dvaitānarthabhramābhāvāc chāstraṃ nirviṣayaṃ bhavet //
etena satyakāmatvajagatkāraṇatādayaḥ //
Note: etena satyakāmatvajagatkāraṇatādayaḥ //
mā(yopādhau) pare 'dhyastāḥ śokamohādayaḥ punaḥ //
Note: mā(yopādhau) pare 'dhyastāḥ śokamohādayaḥ punaḥ //
avidyopādhike jīve vibhāgeneti yan matam //
Note: avidyopādhike jīve vibhāgeneti yan matam //
kṣudrabrahmavidām etan mataṃ prāg eva dūṣitam //
Note: kṣudrabrahmavidām etan mataṃ prāg eva dūṣitam //
citsvarūpe viśiṣṭe vā māyāvidyādyupādhayaḥ //
Note: citsvarūpe viśiṣṭe vā māyāvidyādyupādhayaḥ //
pūrvasmin sarvasaṅkaryaṃ parajīvāvibhāgataḥ //
Note: pūrvasmin sarvasaṅkaryaṃ parajīvāvibhāgataḥ //
uttarasminn api tathā viśiṣṭam api cid yadi //
Note: uttarasminn api tathā viśiṣṭam api cid yadi //
citsvarūpaṃ hi nirbhedaṃ māyāvidyādyupādhibhiḥ //
Note: citsvarūpaṃ hi nirbhedaṃ māyāvidyādyupādhibhiḥ //
vibhinnam iva vibhrāntaṃ viśisṭaṃ ca (iti manyate) //
Note: vibhinnam iva vibhrāntaṃ viśisṭaṃ ca (iti manyate) //
taṭasthāvasthitā dharmāḥ svarūpaṃ na spṛśanti kim //
Note: taṭasthāvasthitā dharmāḥ svarūpaṃ na spṛśanti kim //
na hi daṇḍiśiraschedād devadatto na hiṃsitaḥ //
Note: na hi daṇḍiśiraschedād devadatto na hiṃsitaḥ //
acidaṃśavyapohena cidekapariśeṣatā //
Note: acidaṃśavyapohena cidekapariśeṣatā //
atas tat tvam asītyāder artha ity apy asundaram //
Note: atas tat tvam asītyāder artha ity apy asundaram //
abrahmānātmatābhāve pratyakcit pariśiṣyate //
Note: abrahmānātmatābhāve pratyakcit pariśiṣyate //
tattvampadadvayaṃ jīvaparatādātmyagocaram //
Note: tattvampadadvayaṃ jīvaparatādātmyagocaram //
tan mukhyavṛtti tādātmyam api vastudvayāśrayam //
Note: tan mukhyavṛtti tādātmyam api vastudvayāśrayam //
bhedābhedavikalpas tu yas tvayā paricoditaḥ //
Note: bhedābhedavikalpas tu yas tvayā paricoditaḥ //
abhedābhedino 'satye bandhe sati nirarthakaḥ //
Note: abhedābhedino 'satye bandhe sati nirarthakaḥ //
abhedo bhedamardī tu svāśrayībhūtavastunoḥ //
Note: abhedo bhedamardī tu svāśrayībhūtavastunoḥ //
bhedaḥ parasparānātmyaṃ bhāvānām evam etayoḥ //
Note: bhedaḥ parasparānātmyaṃ bhāvānām evam etayoḥ //
svarūpam abhyupetyaiva bhedābhedavikalpayoḥ //
Note: svarūpam abhyupetyaiva bhedābhedavikalpayoḥ //
(bādhanam) tena vāgbādhād virodhena nigṛhyase //
Note: (bādhanam) tena vāgbādhād virodhena nigṛhyase //
bhinnābhinnatvasambandhasadasattvavikalpanam //
Note: bhinnābhinnatvasambandhasadasattvavikalpanam //
pratyakṣānubhavāpāstaṃ kevalaṃ kaṇṭhaśoṣaṇam //
Note: pratyakṣānubhavāpāstaṃ kevalaṃ kaṇṭhaśoṣaṇam //
nīle nīlamatir yādṛg utpale nīladhīr hi sā //
Note: nīle nīlamatir yādṛg utpale nīladhīr hi sā //
nīlam utpalam evedam iti sākṣāc cakāsti naḥ //
Note: nīlam utpalam evedam iti sākṣāc cakāsti naḥ //
yathā viditasaṃyogasambandhe 'pyakṣagocare //
Note: yathā viditasaṃyogasambandhe 'pyakṣagocare //
bhedābhedādidustarkavikalpādhānavibhramaḥ //
Note: bhedābhedādidustarkavikalpādhānavibhramaḥ //
tadvat tādātmyasambandhe śrutipratyakṣamūlake //
Note: tadvat tādātmyasambandhe śrutipratyakṣamūlake //
śrutidaṇḍena dustarkavikalpabhramavāraṇam //
Note: śrutidaṇḍena dustarkavikalpabhramavāraṇam //
nirdoṣāpauruṣeyī ca śrutir atyartham ādarāt //
Note: nirdoṣāpauruṣeyī ca śrutir atyartham ādarāt //
asakṛt tat tvam ity āha tādātmyaṃ brahmajīvayoḥ //
Note: asakṛt tat tvam ity āha tādātmyaṃ brahmajīvayoḥ //
brahmānandahradāntastho muktātmā sukham edhate //
Note: brahmānandahradāntastho muktātmā sukham edhate //
phale ca phalino 'bhāvān mokṣasyāpuruṣārthatā //
Note: phale ca phalino 'bhāvān mokṣasyāpuruṣārthatā //
ekaśeṣe hi ciddhātoḥ kasya mokṣaḥ phalaṃ bhavet //
Note: ekaśeṣe hi ciddhātoḥ kasya mokṣaḥ phalaṃ bhavet //
kiṃca prapañcarūpeṇa kā nu saṃvid vivartate //
Note: kiṃca prapañcarūpeṇa kā nu saṃvid vivartate //
na tāvad ghaṭadhīs tasyām asatyām api darśanāt //
Note: na tāvad ghaṭadhīs tasyām asatyām api darśanāt //
na hi tasyām ajātāyāṃ naṣṭāyāṃ vākhilaṃ jagat //
Note: na hi tasyām ajātāyāṃ naṣṭāyāṃ vākhilaṃ jagat //
nāstīti śakyate vaktum uktau pratyakṣabādhanāt //
Note: nāstīti śakyate vaktum uktau pratyakṣabādhanāt //
nāpy anyasaṃvit tannāśe 'py anyeṣām upalambhanāt //
Note: nāpy anyasaṃvit tannāśe 'py anyeṣām upalambhanāt //
nanu saṃvid abhinnaikā na tasyām asti bhedadhīḥ //
Note: nanu saṃvid abhinnaikā na tasyām asti bhedadhīḥ //
ghaṭādayo hi bhidyante na tu sā citprakāśanāt //
Note: ghaṭādayo hi bhidyante na tu sā citprakāśanāt //
ghaṭadhīḥ paṭasaṃvittisamaye nāvabhāti cet //
Note: ghaṭadhīḥ paṭasaṃvittisamaye nāvabhāti cet //
naivaṃ ghaṭo hi nābhāti sā sphuraty eva tu sphuṭam //
Note: naivaṃ ghaṭo hi nābhāti sā sphuraty eva tu sphuṭam //
ghaṭavyāvṛttasaṃvittir atha na sphuratīti cet //
Note: ghaṭavyāvṛttasaṃvittir atha na sphuratīti cet //
tadvyāvṛttipadenāpi kiṃ saivoktāthavetarat //
Note: tadvyāvṛttipadenāpi kiṃ saivoktāthavetarat //
saiva cedbhāsate 'nyac cen na brūmas tasya bhāsanam //
Note: saiva cedbhāsate 'nyac cen na brūmas tasya bhāsanam //
kiṃcāsyāḥ svaprakāśāyā nīrūpāyā na hi svataḥ //
Note: kiṃcāsyāḥ svaprakāśāyā nīrūpāyā na hi svataḥ //
ṛte viṣayanānātvān nānātvāvagrahabhramaḥ //
Note: ṛte viṣayanānātvān nānātvāvagrahabhramaḥ //
na vastu vastudharmo vā na pratyakṣo na laiṅgikaḥ //
Note: na vastu vastudharmo vā na pratyakṣo na laiṅgikaḥ //
ghaṭādivedyabhedo 'pi kevalaṃ bhramalakṣaṇaḥ //
Note: ghaṭādivedyabhedo 'pi kevalaṃ bhramalakṣaṇaḥ //
yadā tadā tadāyatto dhībhedāvagrahodayaḥ //
Note: yadā tadā tadāyatto dhībhedāvagrahodayaḥ //
kutaḥ kutastarāṃ tasya paramārthatvasambhavaḥ //
Note: kutaḥ kutastarāṃ tasya paramārthatvasambhavaḥ //
kiṃca svayamprakāśasya svato vā parato 'pi vā //
Note: kiṃca svayamprakāśasya svato vā parato 'pi vā //
prāgabhāvādisiddhiḥ syāt svatas tāvan na yujyate //
Note: prāgabhāvādisiddhiḥ syāt svatas tāvan na yujyate //
svasmin sati viruddhatvād abhāvasyānavasthiteḥ //
Note: svasmin sati viruddhatvād abhāvasyānavasthiteḥ //
svanimittaprakāśasya svasyābhāve 'py asambhavāt //
Note: svanimittaprakāśasya svasyābhāve 'py asambhavāt //
ananyagocaratvena cito na parato 'pi ca //
Note: ananyagocaratvena cito na parato 'pi ca //
kiṃca vedyasya bhedāder na ciddharmatvasambhavaḥ //
Note: kiṃca vedyasya bhedāder na ciddharmatvasambhavaḥ //
rūpādivad ataḥ saṃvid advitiyā svayamprabhā //
Note: rūpādivad ataḥ saṃvid advitiyā svayamprabhā //
atas tadbhedam āśritya yad vikalpādijalpitam //
Note: atas tadbhedam āśritya yad vikalpādijalpitam //
tad avidyāvilāso 'yam iti brahmavido viduḥ //
Note: tad avidyāvilāso 'yam iti brahmavido viduḥ //
hanta brahmopadeśo 'yaṃ śraddadhāneṣu śobhate //
Note: hanta brahmopadeśo 'yaṃ śraddadhāneṣu śobhate //
vayam aśraddadhānāḥ smo ye yuktiṃ prārthayāmahe //
Note: vayam aśraddadhānāḥ smo ye yuktiṃ prārthayāmahe //
pratipramātṛviṣayaṃ parasparavilakṣaṇāḥ //
Note: pratipramātṛviṣayaṃ parasparavilakṣaṇāḥ //
aparokṣaṃ prakāśante sukhaduḥkhādivad dhiyaḥ //
Note: aparokṣaṃ prakāśante sukhaduḥkhādivad dhiyaḥ //
sambandhivyaṅgyabhedasya saṃyogecchādikasya naḥ //
Note: sambandhivyaṅgyabhedasya saṃyogecchādikasya naḥ //
na hi bhedaḥ svato nāsti nāpratyakṣaś ca saṃmataḥ //
Note: na hi bhedaḥ svato nāsti nāpratyakṣaś ca saṃmataḥ //
yadi sarvagatā nityā saṃvid evābhyupeyate //
Note: yadi sarvagatā nityā saṃvid evābhyupeyate //
tataḥ sarvaṃ sadā bhāyān na vā kiṃcit kadācana //
Note: tataḥ sarvaṃ sadā bhāyān na vā kiṃcit kadācana //
tadānīṃ na hi vedyasya sannidhītarakāritā //
Note: tadānīṃ na hi vedyasya sannidhītarakāritā //
vyavasthā ghaṭate vitter vyomavadvaibhavāśrayāt //
Note: vyavasthā ghaṭate vitter vyomavadvaibhavāśrayāt //
nāpi kāraṇabhedena nityāyās tadabhāvataḥ //
Note: nāpi kāraṇabhedena nityāyās tadabhāvataḥ //
na ca svarūpanānātvāt tadekatvaparigrahāt //
Note: na ca svarūpanānātvāt tadekatvaparigrahāt //
tataś ca badhirāndhādeḥ śabdādigrahaṇaṃ bhavet //
Note: tataś ca badhirāndhādeḥ śabdādigrahaṇaṃ bhavet //
guruśiṣyādibhedaś ca nirnimittaḥ prasajyate //
Note: guruśiṣyādibhedaś ca nirnimittaḥ prasajyate //
nanu naḥ saṃvido bhinnaṃ sarvaṃ nāma na kiṃcana //
Note: nanu naḥ saṃvido bhinnaṃ sarvaṃ nāma na kiṃcana //
ataḥ sarvaṃ sadā bhāyād ity akāṇḍe 'nuyujyate //
Note: ataḥ sarvaṃ sadā bhāyād ity akāṇḍe 'nuyujyate //
idam ākhyāhi bhoḥ kiṃ nu nīlādir na prakāśate //
Note: idam ākhyāhi bhoḥ kiṃ nu nīlādir na prakāśate //
prakāśamāno nīlādiḥ saṃvido vā na bhidyate //
Note: prakāśamāno nīlādiḥ saṃvido vā na bhidyate //
ādau pratītisubhago nirvāho lokavedayoḥ //
Note: ādau pratītisubhago nirvāho lokavedayoḥ //
yataḥ padapadārthādi na kiṃcid avabhāsate //
Note: yataḥ padapadārthādi na kiṃcid avabhāsate //
dvitīye saṃvido 'dvaitaṃ vyāhanyeta samīhitam //
Note: dvitīye saṃvido 'dvaitaṃ vyāhanyeta samīhitam //
yady ayaṃ vividhākāraprapañcaḥ saṃvidātmakaḥ //
Note: yady ayaṃ vividhākāraprapañcaḥ saṃvidātmakaḥ //
sāpi saṃvit tadātmeti yato nānā prasajyate //
Note: sāpi saṃvit tadātmeti yato nānā prasajyate //
na cāvidyāvilāsatvād bhedābhedānirūpaṇā //
Note: na cāvidyāvilāsatvād bhedābhedānirūpaṇā //
sā hi nyāyānalaspṛṣṭā jāṭuṣābharaṇāyate //
Note: sā hi nyāyānalaspṛṣṭā jāṭuṣābharaṇāyate //
tathā hi yady avidyeyaṃ vidyābhāvātmikeṣyate //
Note: tathā hi yady avidyeyaṃ vidyābhāvātmikeṣyate //
nirupākhyasvabhāvatvāt sā na kiṃcin niyacchati //
Note: nirupākhyasvabhāvatvāt sā na kiṃcin niyacchati //
arthāntaram avidyā cet sādhvī bhedānirūpaṇā //
Note: arthāntaram avidyā cet sādhvī bhedānirūpaṇā //
arthānarthāntaratvādivikalpo 'syā na yujyate //
Note: arthānarthāntaratvādivikalpo 'syā na yujyate //
vidyāto 'rthāntaraṃ cāsāv iti suvyāhṛtaṃ vacaḥ //
Note: vidyāto 'rthāntaraṃ cāsāv iti suvyāhṛtaṃ vacaḥ //
athārthāntarabhāvo 'pi tasyās te bhrāntikalpitaḥ //
Note: athārthāntarabhāvo 'pi tasyās te bhrāntikalpitaḥ //
hantaivaṃ saty avidyaiva vidyā syāt paramārthataḥ //
Note: hantaivaṃ saty avidyaiva vidyā syāt paramārthataḥ //
kiṃca śuddhājaḍā saṃvid avidyeyaṃ tu nedṛśī //
Note: kiṃca śuddhājaḍā saṃvid avidyeyaṃ tu nedṛśī //
tat kena hetunā seyam anyaiva na nirūpyate //
Note: tat kena hetunā seyam anyaiva na nirūpyate //
api ceyam avidyā te yadabhāvādirūpiṇī //
Note: api ceyam avidyā te yadabhāvādirūpiṇī //
sā vidyā kiṃ nu saṃvittir vedyaṃ vā veditāthavā //
Note: sā vidyā kiṃ nu saṃvittir vedyaṃ vā veditāthavā //
vedyatve veditṛtve ca nāsyās tābhyāṃ nivartanam //
Note: vedyatve veditṛtve ca nāsyās tābhyāṃ nivartanam //
na hi jñānād ṛte 'jñānam anyatas te nivartate //
Note: na hi jñānād ṛte 'jñānam anyatas te nivartate //
saṃvid eveti cet tasyā nanu bhāvād asambhavaḥ //
Note: saṃvid eveti cet tasyā nanu bhāvād asambhavaḥ //
kiṃceyaṃ tadviruddhā vā na tasyāḥ kvāpi sambhavaḥ //
Note: kiṃceyaṃ tadviruddhā vā na tasyāḥ kvāpi sambhavaḥ //
yato 'khilaṃ jagad vyāptaṃ vidyayaivādvitīyayā //
Note: yato 'khilaṃ jagad vyāptaṃ vidyayaivādvitīyayā //
abhāvo 'nyo viruddho vā saṃvido 'pi yadīṣyate //
Note: abhāvo 'nyo viruddho vā saṃvido 'pi yadīṣyate //
tadānīṃ saṃvidadvaitapratijñāṃ dūratas tyaja //
Note: tadānīṃ saṃvidadvaitapratijñāṃ dūratas tyaja //
kiṃcāsau kasya jīvasya ko jīvo yasya seti cet //
Note: kiṃcāsau kasya jīvasya ko jīvo yasya seti cet //
nanv evam asamādhānam anyonyāśrayaṇaṃ bhavet //
Note: nanv evam asamādhānam anyonyāśrayaṇaṃ bhavet //
narte jīvād avidyā syān na ca jīvas tayā vinā //
Note: narte jīvād avidyā syān na ca jīvas tayā vinā //
na bījāṅkuratulyatvaṃ jīvotpatter ayogataḥ //
Note: na bījāṅkuratulyatvaṃ jīvotpatter ayogataḥ //
brahmaṇaś cen na sarvajñaṃ kathaṃ tad bambhramīti te //
Note: brahmaṇaś cen na sarvajñaṃ kathaṃ tad bambhramīti te //
avidyākṛtadehātmapratyayādhīnatā na te //
Note: avidyākṛtadehātmapratyayādhīnatā na te //
brahmasarvajñabhāvasya tatsvābhāvikatāśruteḥ //
Note: brahmasarvajñabhāvasya tatsvābhāvikatāśruteḥ //
bhedāvabhāsagarbhatvād atha sarvajñatā mṛṣā //
Note: bhedāvabhāsagarbhatvād atha sarvajñatā mṛṣā //
tata evāmṛṣā kasmān na syāc chabdāntarādivat //
Note: tata evāmṛṣā kasmān na syāc chabdāntarādivat //
yathā śabdāntarābhyāsasaṅkhyādyāḥ śāstrabhedakāḥ //
Note: yathā śabdāntarābhyāsasaṅkhyādyāḥ śāstrabhedakāḥ //
bhedāvabhāsagarbhāś ca yathārthās tādṛśī na kim //
Note: bhedāvabhāsagarbhāś ca yathārthās tādṛśī na kim //
sarvajñe nityamukte 'pi yady ajñānasya sambhavaḥ //
Note: sarvajñe nityamukte 'pi yady ajñānasya sambhavaḥ //
tejasīva tamas tasmān na nivarteta kenacit //
Note: tejasīva tamas tasmān na nivarteta kenacit //
sarvajñatvādivacanaprāmāṇyaṃ vyāvahārikam //
Note: sarvajñatvādivacanaprāmāṇyaṃ vyāvahārikam //
tāttvikaṃ tu pramāṇatvam advaitavacasām iti //
Note: tāttvikaṃ tu pramāṇatvam advaitavacasām iti //
niyāmakaṃ na paśyāmo nirbandhāt tāvakād ṛte //
Note: niyāmakaṃ na paśyāmo nirbandhāt tāvakād ṛte //
āśrayapratiyogitve parasparavirodhinī //
Note: āśrayapratiyogitve parasparavirodhinī //
kathaṃ vaikarasaṃ brahma sad iti pratipadyate //
Note: kathaṃ vaikarasaṃ brahma sad iti pratipadyate //
pratyaktvenāśrayo brahmarūpeṇa pratiyogi cet //
Note: pratyaktvenāśrayo brahmarūpeṇa pratiyogi cet //
Note: (em.; pratyaktatvenāśrayo Ed \unmetrical)
rūpabhedaḥ kutastyo 'yaṃ yady avidyāprasādajaḥ //
Note: rūpabhedaḥ kutastyo 'yaṃ yady avidyāprasādajaḥ //
nanu sāpi tadāyattety anyonyāśrayaṇaṃ punaḥ //
Note: nanu sāpi tadāyattety anyonyāśrayaṇaṃ punaḥ //
avastutvād avidyāyāḥ (naitat taddūṣaṇaṃ yadi) //
Note: avastutvād avidyāyāḥ (naitat taddūṣaṇaṃ yadi) //
vastuno dūṣaṇatvena tvayā kvedaṃ nirīkṣitam //
Note: vastuno dūṣaṇatvena tvayā kvedaṃ nirīkṣitam //
(svasādhyasya puraḥ)kārād doṣo 'nyonyasamāśrayaḥ //
Note: (svasādhyasya puraḥ)kārād doṣo 'nyonyasamāśrayaḥ //
na vastutvād avastutvād ity ato nedam uttaram //
Note: na vastutvād avastutvād ity ato nedam uttaram //
kiṃca vidyā na ced (vastu vyavahāraḥ kutas tv ayam) //
Note: kiṃca vidyā na ced (vastu vyavahāraḥ kutas tv ayam) //
(na caiṣa vyoma)puṣpādivyavahāravad iṣyate //
Note: (na caiṣa vyoma)puṣpādivyavahāravad iṣyate //
nāpy avastv iti co(ktis te vastutāṃ tatra sādhayet) //
Note: nāpy avastv iti co(ktis te vastutāṃ tatra sādhayet) //
(niṣidhyate) samastena nañā vastv iti cet (na tat) //
Note: (niṣidhyate) samastena nañā vastv iti cet (na tat) //
samastena nañā vastu prathamaṃ yan niṣidhyate //
Note: samastena nañā vastu prathamaṃ yan niṣidhyate //
pratiprasūtaṃ vyastena punas tad iti vastutā //
Note: pratiprasūtaṃ vyastena punas tad iti vastutā //
ato na vastu nā(vastu yāvidyā tadbale sati) //
Note: ato na vastu nā(vastu yāvidyā tadbale sati) //
(bhedo) na kaś cakāstiti vivakṣīr mā sma jātucit //
Note: (bhedo) na kaś cakāstiti vivakṣīr mā sma jātucit //
kiṃca prapañcanirvāhajananī yeyam āśritā //
Note: kiṃca prapañcanirvāhajananī yeyam āśritā //
avidyā sā kim ekaiva naikā vā tad idaṃ vada //
Note: avidyā sā kim ekaiva naikā vā tad idaṃ vada //
tadāśrayaś ca saṃsārī tathaiko naika eva vā //
Note: tadāśrayaś ca saṃsārī tathaiko naika eva vā //
sā ced ekā tataḥ saikā śukasya brahmavidyayā //
Note: sā ced ekā tataḥ saikā śukasya brahmavidyayā //
pūrvam eva nirasteti vyarthas te muktaye śramaḥ //
Note: pūrvam eva nirasteti vyarthas te muktaye śramaḥ //
syān mataṃ naiva te santi vāmadevaśukādayaḥ //
Note: syān mataṃ naiva te santi vāmadevaśukādayaḥ //
yadvidyayā nirastatvān nādyāvidyeti codyate //
Note: yadvidyayā nirastatvān nādyāvidyeti codyate //
muktāmuktādibhedo hi kalpito madavidyayā //
Note: muktāmuktādibhedo hi kalpito madavidyayā //
dṛśyatvān māmakasvapnadṛśyabhedaprapañcavat //
Note: dṛśyatvān māmakasvapnadṛśyabhedaprapañcavat //
yat punar brahmavidyātas teṣāṃ muktir abhūd iti //
Note: yat punar brahmavidyātas teṣāṃ muktir abhūd iti //
vākyaṃ tat svāpnamuktyuktiyuktyā pratyūhyatām iti //
Note: vākyaṃ tat svāpnamuktyuktiyuktyā pratyūhyatām iti //
nanv īdṛśānumānena svāvidyāparikalpitam //
Note: nanv īdṛśānumānena svāvidyāparikalpitam //
prapañcaṃ sādhayaty anyaḥ kathaṃ pratyucyate tvayā //
Note: prapañcaṃ sādhayaty anyaḥ kathaṃ pratyucyate tvayā //
tvadavidyānimittatve yo hetus te vivakṣitaḥ //
Note: tvadavidyānimittatve yo hetus te vivakṣitaḥ //
sa eva hetus tasyāpi bhavet sarvajñasiddhivat //
Note: sa eva hetus tasyāpi bhavet sarvajñasiddhivat //
ity anyonyaviruddhoktivyāhate bhavatāṃ mate //
Note: ity anyonyaviruddhoktivyāhate bhavatāṃ mate //
mukham astīti yatkiṃcit pralapann iva lakṣyase //
Note: mukham astīti yatkiṃcit pralapann iva lakṣyase //
yathā ca svāpnamuktyuktisadṛśī tadvimuktigīḥ //
Note: yathā ca svāpnamuktyuktisadṛśī tadvimuktigīḥ //
tathaiva bhavato 'pīti vyartho mokṣāya te śramaḥ //
Note: tathaiva bhavato 'pīti vyartho mokṣāya te śramaḥ //
yathā teṣām abhūtaiva purastād ātmavidyayā //
Note: yathā teṣām abhūtaiva purastād ātmavidyayā //
muktir bhūtocyate tadvat parastād ātmavidyayā //
Note: muktir bhūtocyate tadvat parastād ātmavidyayā //
abhāviny eva sā mithyā bhāvinīty apadiśyatām //
Note: abhāviny eva sā mithyā bhāvinīty apadiśyatām //
santi ca svapnadṛṣṭāni dṛṣṭāntavacanāni te //
Note: santi ca svapnadṛṣṭāni dṛṣṭāntavacanāni te //
nanu nedaṃ aniṣṭaṃ me yan muktir na bhaviṣyati //
Note: nanu nedaṃ aniṣṭaṃ me yan muktir na bhaviṣyati //
ātmano nityamuktatvān nityasiddhaiva sā yataḥ //
Note: ātmano nityamuktatvān nityasiddhaiva sā yataḥ //
tad idaṃ śāntikarmādau vetālāvāhanaṃ bhavet //
Note: tad idaṃ śāntikarmādau vetālāvāhanaṃ bhavet //
yenaivaṃ sutarāṃ vyartho brahmavidyārjanaśramaḥ //
Note: yenaivaṃ sutarāṃ vyartho brahmavidyārjanaśramaḥ //
avidyāpratibaddhatvād atha sā nityasaty api //
Note: avidyāpratibaddhatvād atha sā nityasaty api //
asatīveti tadvyaktir vidyāphalam upeyate //
Note: asatīveti tadvyaktir vidyāphalam upeyate //
hastastham eva hemādi vismṛtaṃ mṛgyate yathā //
Note: hastastham eva hemādi vismṛtaṃ mṛgyate yathā //
yathā tad eva hastastham avagamyopaśāmyate //
Note: yathā tad eva hastastham avagamyopaśāmyate //
tathaiva nityamuktātmasvarūpānavabodhataḥ //
Note: tathaiva nityamuktātmasvarūpānavabodhataḥ //
saṃsāriṇas tathābhāvo vyajyate brahmavidyayā //
Note: saṃsāriṇas tathābhāvo vyajyate brahmavidyayā //
hanta keyam abhivyaktir yā vidyāphalam iṣyate //
Note: hanta keyam abhivyaktir yā vidyāphalam iṣyate //
svaprakāśasya ciddhātor yā svarūpapade sthitā //
Note: svaprakāśasya ciddhātor yā svarūpapade sthitā //
saṃvit kiṃ saiva kiṃvāhaṃ brahmāsmītiti kidṛśī //
Note: saṃvit kiṃ saiva kiṃvāhaṃ brahmāsmītiti kidṛśī //
yadi svarūpasaṃvit sā nityaiveti na tatphalam //
Note: yadi svarūpasaṃvit sā nityaiveti na tatphalam //
atha brahmāham asmīti saṃvittir vyaktir iṣyate //
Note: atha brahmāham asmīti saṃvittir vyaktir iṣyate //
nanu te brahmavidyā sā saiva tasyāḥ phalaṃ kathaṃ //
Note: nanu te brahmavidyā sā saiva tasyāḥ phalaṃ kathaṃ //
kiṃca sā tat tvam asyādivākyajanyā bhavanmate //
Note: kiṃca sā tat tvam asyādivākyajanyā bhavanmate //
utpattimaty anityeti muktasyāpi bhayaṃ bhavet //
Note: utpattimaty anityeti muktasyāpi bhayaṃ bhavet //
api ca vyavahārajñāḥ sati puṣkalakāraṇe //
Note: api ca vyavahārajñāḥ sati puṣkalakāraṇe //
kāryaṃ na jāyate yena tam āhuḥ pratibandhakam //
Note: kāryaṃ na jāyate yena tam āhuḥ pratibandhakam //
iha kiṃ tad yad utpattum upakrāntaṃ svahetutaḥ //
Note: iha kiṃ tad yad utpattum upakrāntaṃ svahetutaḥ //
avidyāpratibaddhatvād utpattiṃ na prapadyate //
Note: avidyāpratibaddhatvād utpattiṃ na prapadyate //
na muktir nityasiddhatvān na brahmāsmīti dhīr api //
Note: na muktir nityasiddhatvān na brahmāsmīti dhīr api //
na hi brahmāham asmīti saṃvitpuṣkalakāraṇam //
Note: na hi brahmāham asmīti saṃvitpuṣkalakāraṇam //
saṃsāriṇas tadāstīti kathaṃ sā pratibadhyate //
Note: saṃsāriṇas tadāstīti kathaṃ sā pratibadhyate //
yataḥ sā kāraṇābhāvād idānīṃ nopajāyate //
Note: yataḥ sā kāraṇābhāvād idānīṃ nopajāyate //
na punaḥ pratibaddhatvād asthāne tena tadvacaḥ //
Note: na punaḥ pratibaddhatvād asthāne tena tadvacaḥ //
kiṃcaiko jīva ity etad vastusthityā na yujyate //
Note: kiṃcaiko jīva ity etad vastusthityā na yujyate //
avidyātatsamāśleṣajīvatvādi mṛṣā hi te //
Note: avidyātatsamāśleṣajīvatvādi mṛṣā hi te //
prātibhāsikam ekatvaṃ pratibhāsaparāhatam //
Note: prātibhāsikam ekatvaṃ pratibhāsaparāhatam //
yato naḥ pratibhāsante saṃsarantaḥ sahasraśaḥ //
Note: yato naḥ pratibhāsante saṃsarantaḥ sahasraśaḥ //
āsaṃsārasamucchedaṃ vyavahārāś ca tatkṛtāḥ //
Note: āsaṃsārasamucchedaṃ vyavahārāś ca tatkṛtāḥ //
abādhitāḥ pratīyante svapnavṛttavilakṣaṇāḥ //
Note: abādhitāḥ pratīyante svapnavṛttavilakṣaṇāḥ //
tena yauktikam ekatvam api yuktiparāhatam //
Note: tena yauktikam ekatvam api yuktiparāhatam //
pravṛttibhedānumitā viruddhamitivṛttayaḥ //
Note: pravṛttibhedānumitā viruddhamitivṛttayaḥ //
tattatsvātmavad anye 'pi dehino 'śakyanihnavāḥ //
Note: tattatsvātmavad anye 'pi dehino 'śakyanihnavāḥ //
yathānumeyād vahnyāder anumānā (?) vilakṣaṇāḥ //
Note: yathānumeyād vahnyāder anumānā (?) vilakṣaṇāḥ //
pratyakṣaṃ (?) te tathānyebhyo jīvebhyo na pṛthak katham //
Note: pratyakṣaṃ (?) te tathānyebhyo jīvebhyo na pṛthak katham //
na cec ceṣṭāviśeṣeṇa paro boddhānumīyate //
Note: na cec ceṣṭāviśeṣeṇa paro boddhānumīyate //
vyavahāro 'valupyeta sarvo laukikavaidikaḥ //
Note: vyavahāro 'valupyeta sarvo laukikavaidikaḥ //
na caupādhikabhedena meyamātṛvibhāgadhīḥ //
Note: na caupādhikabhedena meyamātṛvibhāgadhīḥ //
svaśarīre 'pi tatprāpteḥ śiraḥpāṇyādibhedataḥ //
Note: svaśarīre 'pi tatprāpteḥ śiraḥpāṇyādibhedataḥ //
yathā tatra śiraḥpāṇipādādau vedanodaye //
Note: yathā tatra śiraḥpāṇipādādau vedanodaye //
anusandhānam ekatve tathā sarvatra te bhavet //
Note: anusandhānam ekatve tathā sarvatra te bhavet //
prāyaṇān narakakleśāt prasūtivyasanād api //
Note: prāyaṇān narakakleśāt prasūtivyasanād api //
cirātivṛttāḥ prāgjanmabhogā na smṛtigocarāḥ //
Note: cirātivṛttāḥ prāgjanmabhogā na smṛtigocarāḥ //
yugapaj jāyamāneṣu (sukhaduḥkhādiṣu sphuṭaḥ) //
Note: yugapaj jāyamāneṣu (sukhaduḥkhādiṣu sphuṭaḥ) //
āśrayāsaṅkaras tatra katham aikārthyavibhramaḥ //
Note: āśrayāsaṅkaras tatra katham aikārthyavibhramaḥ //
na ca prātisvikāvidyākalpitasvasvadṛśyakaiḥ //
Note: na ca prātisvikāvidyākalpitasvasvadṛśyakaiḥ //
jīvair anekair apy eṣā lokayātropapadyate //
Note: jīvair anekair apy eṣā lokayātropapadyate //
paravārtānabhijñās te svasvasvapnaikadarśinaḥ //
Note: paravārtānabhijñās te svasvasvapnaikadarśinaḥ //
kathaṃ pravartayeyus tāṃ saṅgādyekanibandhanām //
Note: kathaṃ pravartayeyus tāṃ saṅgādyekanibandhanām //
kiṃca svayamprakāśatvavibhutvaikatvanityatāḥ //
Note: kiṃca svayamprakāśatvavibhutvaikatvanityatāḥ //
tvadabhyupetā bādheran saṃvidas te 'dvitīyatām //
Note: tvadabhyupetā bādheran saṃvidas te 'dvitīyatām //
saṃvid eva na te dharmāḥ siddhāyām api saṃvidi //
Note: saṃvid eva na te dharmāḥ siddhāyām api saṃvidi //
vivādadarśanāt teṣu tadrūpāṇāṃ ca bhedataḥ //
Note: vivādadarśanāt teṣu tadrūpāṇāṃ ca bhedataḥ //
na ca te bhrāntisiddhās te yenādvaitāvirodhinaḥ //
Note: na ca te bhrāntisiddhās te yenādvaitāvirodhinaḥ //
tattvāvedakavedāntavākyasiddhā hi te guṇāḥ //
Note: tattvāvedakavedāntavākyasiddhā hi te guṇāḥ //
ānandasvaprakāśatvanityatvamahimādy atha //
Note: ānandasvaprakāśatvanityatvamahimādy atha //
brahmasvarūpam eveṣṭaṃ tatrāpidaṃ vivicyatām //
Note: brahmasvarūpam eveṣṭaṃ tatrāpidaṃ vivicyatām //
brahmeti yāvan nirdiṣṭaṃ tanmātraṃ kiṃ sukhādayaḥ //
Note: brahmeti yāvan nirdiṣṭaṃ tanmātraṃ kiṃ sukhādayaḥ //
athavā tasya te yad vā ta eva brahmasaṃjñinaḥ //
Note: athavā tasya te yad vā ta eva brahmasaṃjñinaḥ //
ādye tattatpadāmnānavaiyarthyaṃ vedalokayoḥ //
Note: ādye tattatpadāmnānavaiyarthyaṃ vedalokayoḥ //
pūrvoktanītyā bhedaś ca jagajjanmādikāraṇam //
Note: pūrvoktanītyā bhedaś ca jagajjanmādikāraṇam //
abhyupetyaiva hi brahma vivādās teṣu vādinām //
Note: abhyupetyaiva hi brahma vivādās teṣu vādinām //
dvitīye saiva tair eva brahmaṇaḥ sadvitīyatā //
Note: dvitīye saiva tair eva brahmaṇaḥ sadvitīyatā //
tṛtīye brahma bhidyeta tanmātratvāt pade pade //
Note: tṛtīye brahma bhidyeta tanmātratvāt pade pade //
tatsamūho 'thavā brahma taruvṛndavanādivat //
Note: tatsamūho 'thavā brahma taruvṛndavanādivat //
prakarṣaś caprakāśaśca bhinnāv evārkavartinau //
Note: prakarṣaś caprakāśaśca bhinnāv evārkavartinau //
tena na kvāpi vākyārtho 'vibhāgo 'sti nidarśanam //
Note: tena na kvāpi vākyārtho 'vibhāgo 'sti nidarśanam //
jāḍyaduḥkhādyapohena yady ekatraiva vartitā //
Note: jāḍyaduḥkhādyapohena yady ekatraiva vartitā //
jñānānandādiśabdānāṃ na sataḥ sadvitīyatā //
Note: jñānānandādiśabdānāṃ na sataḥ sadvitīyatā //
apohāḥ kiṃ na santy eva santo vā nobhaye 'pi vā //
Note: apohāḥ kiṃ na santy eva santo vā nobhaye 'pi vā //
sattve sat sadvitīyaṃ syāj jaḍādyātmakatetare //
Note: sattve sat sadvitīyaṃ syāj jaḍādyātmakatetare //
sadasadvyatirekoktiḥ pūrvam eva parākṛtā //
Note: sadasadvyatirekoktiḥ pūrvam eva parākṛtā //
tathātve ca ghaṭādibhyo brahmāpi na viśiṣyate //
Note: tathātve ca ghaṭādibhyo brahmāpi na viśiṣyate //
kiṃ cāpohyajaḍatvādiviruddhārthāsamarpaṇe //
Note: kiṃ cāpohyajaḍatvādiviruddhārthāsamarpaṇe //
naiva tat tad apohyeta tadekārthaiḥ padair iva //
Note: naiva tat tad apohyeta tadekārthaiḥ padair iva //
pratiyogini dṛśye tu yā bhāvāntaramātradhīḥ //
Note: pratiyogini dṛśye tu yā bhāvāntaramātradhīḥ //
saivābhāva itīhāpi sadbhis te sadvitīyatā //
Note: saivābhāva itīhāpi sadbhis te sadvitīyatā //
bhūtabhautikabhedānāṃ sadasadvyatirekitā //
Note: bhūtabhautikabhedānāṃ sadasadvyatirekitā //
kuto 'vasīyate kiṃ nu pratyakṣāder utāgamāt //
Note: kuto 'vasīyate kiṃ nu pratyakṣāder utāgamāt //
pratyakṣādīni mānāni svaṃ svam arthaṃ yathāyatham //
Note: pratyakṣādīni mānāni svaṃ svam arthaṃ yathāyatham //
vyavacchindanti jāyanta iti yāvat svasākṣikam //
Note: vyavacchindanti jāyanta iti yāvat svasākṣikam //
yathāgrataḥ sthite nīle nīlimānyakathā na dhīḥ //
Note: yathāgrataḥ sthite nīle nīlimānyakathā na dhīḥ //
ekākārā na hi tathā sphaṭike dhavale matiḥ //
Note: ekākārā na hi tathā sphaṭike dhavale matiḥ //
kṣīre madhuradhīr yādṛṅ naiva nimbakaṣāyadhīḥ //
Note: kṣīre madhuradhīr yādṛṅ naiva nimbakaṣāyadhīḥ //
vyavahārāś ca niyatāḥ sarve laukikavaidikāḥ //
Note: vyavahārāś ca niyatāḥ sarve laukikavaidikāḥ //
satyaṃ pratītir asty asyā mūlaṃ nāstīti cen na tat //
Note: satyaṃ pratītir asty asyā mūlaṃ nāstīti cen na tat //
sā ced asti tayā mūlaṃ kalpyatāṃ kāryabhūtayā //
Note: sā ced asti tayā mūlaṃ kalpyatāṃ kāryabhūtayā //
kḷptaṃ cendriyaliṅgādi tadbhāvānuvidhānataḥ //
Note: kḷptaṃ cendriyaliṅgādi tadbhāvānuvidhānataḥ //
yaugapadyakramāyogād vyavacchedavidhānayoḥ //
Note: yaugapadyakramāyogād vyavacchedavidhānayoḥ //
aikyāyogāc ca bhedo na pratyakṣa iti yo bhramaḥ //
Note: aikyāyogāc ca bhedo na pratyakṣa iti yo bhramaḥ //
bhedetaretarābhāvavivekāgrahaṇena saḥ //
Note: bhedetaretarābhāvavivekāgrahaṇena saḥ //
svarūpam eva bhāvānāṃ pratyakṣeṇa parisphurat //
Note: svarūpam eva bhāvānāṃ pratyakṣeṇa parisphurat //
bhedavyāhārahetuḥ syāt pratiyogivyapekṣayā //
Note: bhedavyāhārahetuḥ syāt pratiyogivyapekṣayā //
yathā tanmātradhīr nānā nāstivyāhārasādhanī //
Note: yathā tanmātradhīr nānā nāstivyāhārasādhanī //
hrasvadīrghatvabhedā vā yathaikatra ṣaḍaṅgule //
Note: hrasvadīrghatvabhedā vā yathaikatra ṣaḍaṅgule //
evaṃ vyavasthitānekaprakārākāravattayā //
Note: evaṃ vyavasthitānekaprakārākāravattayā //
pratyakṣasya prapañcasya tadbhāvo 'śakyanihnavaḥ //
Note: pratyakṣasya prapañcasya tadbhāvo 'śakyanihnavaḥ //
āgamaḥ kāryaniṣṭhatvād īdṛśe 'rthe na tu pramā //
Note: āgamaḥ kāryaniṣṭhatvād īdṛśe 'rthe na tu pramā //
prāmāṇye 'py anvayāyogyapadārthatvān nan bodhakaḥ //
Note: prāmāṇye 'py anvayāyogyapadārthatvān nan bodhakaḥ //
nāsat pratīter bādhāc ca na sad ity api yan na tat //
Note: nāsat pratīter bādhāc ca na sad ity api yan na tat //
pratīter eva sat kiṃ na bādhān nāsat kuto jagat //
Note: pratīter eva sat kiṃ na bādhān nāsat kuto jagat //
tasmād avidyayaiveyam avidyā bhavatāśritā //
Note: tasmād avidyayaiveyam avidyā bhavatāśritā //
kiṃca bhedaprapañcasya dharmo mithyātvalakṣaṇaḥ //
Note: kiṃca bhedaprapañcasya dharmo mithyātvalakṣaṇaḥ //
mithyā vā paramārtho vā nādyaḥ kalpo 'yam añjasā //
Note: mithyā vā paramārtho vā nādyaḥ kalpo 'yam añjasā //
tanmithyātve prapañcasya satyatvaṃ dūrapahnavam //
Note: tanmithyātve prapañcasya satyatvaṃ dūrapahnavam //
Note: (durapahnavam?)
pāramārthye 'pi tenaiva tavādvaitaṃ vihanyate //
Note: pāramārthye 'pi tenaiva tavādvaitaṃ vihanyate //
sarvāny eva pramāṇāni svaṃ svam arthaṃ yathoditam //
Note: sarvāny eva pramāṇāni svaṃ svam arthaṃ yathoditam //
asato 'rthāntarebhyaś ca vyavacchindanti bhānti naḥ //
Note: asato 'rthāntarebhyaś ca vyavacchindanti bhānti naḥ //
tathā hīha ghaṭo 'stīti yeyaṃ dhīr upajāyate //
Note: tathā hīha ghaṭo 'stīti yeyaṃ dhīr upajāyate //
sā tadā tasya nābhāvaṃ paṭatvaṃ vānumanyate //
Note: sā tadā tasya nābhāvaṃ paṭatvaṃ vānumanyate //
nanv astīti yad uktaṃ kiṃ tanmātraṃ ghaṭa ity api //
Note: nanv astīti yad uktaṃ kiṃ tanmātraṃ ghaṭa ity api //
arthāntaraṃ vā tanmātre sadadvaitaṃ prasajyate //
Note: arthāntaraṃ vā tanmātre sadadvaitaṃ prasajyate //
arthāntaratve siddhaṃ tat sadasadbhyāṃ vilakṣaṇam //
Note: arthāntaratve siddhaṃ tat sadasadbhyāṃ vilakṣaṇam //
yady evam asti brahmeti brahmaupaniṣadaṃ matam //
Note: yady evam asti brahmeti brahmaupaniṣadaṃ matam //
ghaṭavatsadasattvābhyām anirvācyaṃ tavāpatet //
Note: ghaṭavatsadasattvābhyām anirvācyaṃ tavāpatet //
ānandasatyajñānādinirdeśair eva vaidikaiḥ //
Note: ānandasatyajñānādinirdeśair eva vaidikaiḥ //
brahmaṇo 'py atathābhāvas tvayaivaivaṃ samarthitaḥ //
Note: brahmaṇo 'py atathābhāvas tvayaivaivaṃ samarthitaḥ //
sadasadvyatirekoktiḥ prapañcasya ca hīyate //
Note: sadasadvyatirekoktiḥ prapañcasya ca hīyate //
yad yathā kiṃ cid ucyeta tat sarvasya tathā bhavet //
Note: yad yathā kiṃ cid ucyeta tat sarvasya tathā bhavet //
tasmād astīti saṃvittir jāyamānā ghaṭādiṣu //
Note: tasmād astīti saṃvittir jāyamānā ghaṭādiṣu //
tattatpadārthasaṃsthānapāramārthyāvabodhinī //
Note: tattatpadārthasaṃsthānapāramārthyāvabodhinī //
sajātiyavijātīyavyavacchedanibandhanaiḥ //
Note: sajātiyavijātīyavyavacchedanibandhanaiḥ //
svaiḥ svair vyavasthitai rūpaiḥ padārthānāṃ tu yā sthitiḥ //
Note: svaiḥ svair vyavasthitai rūpaiḥ padārthānāṃ tu yā sthitiḥ //
sā sattā na svatantrānyā tatrādvaitakathā katham //
Note: sā sattā na svatantrānyā tatrādvaitakathā katham //
na ca nānāvidhākārapratītiḥ śakyanihnavā //
Note: na ca nānāvidhākārapratītiḥ śakyanihnavā //
na vedyaṃ vittidharmaḥ syād iti yat prāgudīritam //
Note: na vedyaṃ vittidharmaḥ syād iti yat prāgudīritam //
tenāpi sādhitaṃ kiṃcit saṃvido 'sti na vā tvayā //
Note: tenāpi sādhitaṃ kiṃcit saṃvido 'sti na vā tvayā //
asti cet pakṣabādhaḥ syān na cet te viphalaḥ śramaḥ //
Note: asti cet pakṣabādhaḥ syān na cet te viphalaḥ śramaḥ //
ataḥ svarasavispaṣṭadṛṣṭabhedās tu saṃvidaḥ //
Note: ataḥ svarasavispaṣṭadṛṣṭabhedās tu saṃvidaḥ //
yathāvat sthāyibhir bāhyair naikyaṃ yāti ghaṭādibhiḥ //
Note: yathāvat sthāyibhir bāhyair naikyaṃ yāti ghaṭādibhiḥ //
sahopalambhaniyamān nānyo 'rthaḥ saṃvido bhavet //
Note: sahopalambhaniyamān nānyo 'rthaḥ saṃvido bhavet //
yad etad aparādhīnasvaprakāśaṃ tad eva hi //
Note: yad etad aparādhīnasvaprakāśaṃ tad eva hi //
svayamprakāśatāśabdam iti vṛddhāḥ pracakṣate //
Note: svayamprakāśatāśabdam iti vṛddhāḥ pracakṣate //
yasminn abhāsamāne hi yo nāmārtho na bhāsate //
Note: yasminn abhāsamāne hi yo nāmārtho na bhāsate //
nāsāv arthāntaras tasmān mithyendur iva candrataḥ //
Note: nāsāv arthāntaras tasmān mithyendur iva candrataḥ //
abhāsamāne vijñāne na cātmārthāvabhāsanam //
Note: abhāsamāne vijñāne na cātmārthāvabhāsanam //
iti saṃvidvivartatvaṃ prapañcaḥ sphuṭam añcati //
Note: iti saṃvidvivartatvaṃ prapañcaḥ sphuṭam añcati //
(manda) maivaṃ paribhava (?) pratyakṣeṇa balīyasā //
Note: (manda) maivaṃ paribhava (?) pratyakṣeṇa balīyasā //
saṃrakṣyamānabhedās te nānumānānuvartinaḥ //
Note: saṃrakṣyamānabhedās te nānumānānuvartinaḥ //
tathā hīdam ahaṃ vedmīty anyonyānātmanā sphuṭam //
Note: tathā hīdam ahaṃ vedmīty anyonyānātmanā sphuṭam //
trayaṃ sākṣāc cakāstīti sarveṣām ātmasākṣikam //
Note: trayaṃ sākṣāc cakāstīti sarveṣām ātmasākṣikam //
pratyakṣapratipakṣaṃ ca nānumānaṃ pravartate //
Note: pratyakṣapratipakṣaṃ ca nānumānaṃ pravartate //
na hi vahner anuṣṇatvaṃ dravyatvād anumīyate //
Note: na hi vahner anuṣṇatvaṃ dravyatvād anumīyate //
kiṃ ca hetur viruddho 'yaṃ sahabhāvo dvayor yataḥ //
Note: kiṃ ca hetur viruddho 'yaṃ sahabhāvo dvayor yataḥ //
tavāpi na hi saṃvittiḥ svātmanā saha bhāsate //
Note: tavāpi na hi saṃvittiḥ svātmanā saha bhāsate //
sahopalambhaniyamo na khalv ekaikasaṃvidā //
Note: sahopalambhaniyamo na khalv ekaikasaṃvidā //
na ced asti sasāmānyaṃ sarvaṃ saṃvedanāspadam //
Note: na ced asti sasāmānyaṃ sarvaṃ saṃvedanāspadam //
nīlādyupaplavāpetasvacchacinmātrasantatiḥ //
Note: nīlādyupaplavāpetasvacchacinmātrasantatiḥ //
svāpādau bhāsate naivam arthaḥ saṃvedanāt pṛthak //
Note: svāpādau bhāsate naivam arthaḥ saṃvedanāt pṛthak //
tena saṃvedanaṃ satyaṃ saṃvedyo 'rthas tv asann iti //
Note: tena saṃvedanaṃ satyaṃ saṃvedyo 'rthas tv asann iti //
tad etad aparāmṛṣṭasvavāgbādhasya jalpitam //
Note: tad etad aparāmṛṣṭasvavāgbādhasya jalpitam //
sahopalambhaniyamo yenaivaṃ sati hīyate //
Note: sahopalambhaniyamo yenaivaṃ sati hīyate //
yasmād ṛte yadābhāti bhāti tasmād ṛte 'pi tat //
Note: yasmād ṛte yadābhāti bhāti tasmād ṛte 'pi tat //
ghaṭād ṛte 'pi nirbhātaḥ paṭād iva ghaṭaḥ svayam //
Note: ghaṭād ṛte 'pi nirbhātaḥ paṭād iva ghaṭaḥ svayam //